W zeszłym roku nabyłem używanego Heliosa: http://www.thebinocularshop.com/helios- ... ulars.html, na zewnątrz wyglądał bardzo dobrze ale ktoś go nieumiejętnie kolimował i totalnie rozgrzebał przez co spędziłem przy jego poprawkach i kolimacji dobre 3 wieczory zanim lorneta osiągnęła pełną sprawność mechaniczną i optyczną po wyczyszczeniu zapaćkanych obiektywów i zestawowych okularów typu RKE
Pierwsze spojrzenie na wiosenne planety w zestawowe okulary (ze statywu Goliat który wydawał się odpowiedni ale okazał bardzo niewygodny przy wyższym położeniu lornety), dające powiększenia 20 i 40x uświadomiły mi klaustrofobię niewielkiego kątowo pola widzenia oraz konieczności wymiany statywu na bardziej komfortowy i w ciągu 3 miesiecy skompletowałem do lornety parkę okularów Panoptic 19mm TV które dają powiększenie w granicach 30x i pole widzenia w granicach 2,6°, źrenica wyjściowa 3,8 mm.
Kilka dni temu powiesiłem ją za pomocą dużego L-Adaptera SW na montażu Porta II który do tej pory służył mi pod Coronado 60 ale nawet po zamocowaniu jej w środku ciężkości oś obrotu poziomego znosiła dzielnie obciążenie i chodziła płynnie ale już oś pozioma doświadczona takim ciężarem powiedziała stanowczo nie i zaczęła się uginać i blokować obrót co uniemożliwiało płynne podnoszenie i opuszczanie lornety przy obserwacjach czyli montaż Porta II okazał się zdecydowanie za delikatny do tak wielkiej lornety o wadze 7 kg
Jako że kilka dni temu wpadł mi w ręce Vixen BT 81 http://www.vixenoptics.com/Vixen-BT81S- ... 304pro.htm wraz z firmowymi widełkami postanowiłem spróbować je użyć do swojej lornety Helios 100 mm, okazało się że widełki Vixena są nader solidne a przy tym lekkie i mają regulację środka ciężkości: http://www.vixenoptics.com/Vixen-Swing- ... p/3798.htm czyli udało się bez problemowo powiesić lornetkę w optymalnej pozycji bez opadania w żadną stronę, przesuwanie jej w pionie i poziomie teraz jest łatwe i przyjemne, montaż sztywny, lekki i obraz w lornecie nie drga przy 30x z czego jestem bardzo zadowolony, muszę jeszcze dorobić solidną i długą śrubę statywową 3/8" bo oryginalna z widełek Vixena jest za krótka, ledwie 4 mm gwintu 1/4" i za delikatna to tyle o montażu lornety który teraz jest odpowiedni i spełnia moje wymagania pod względem kultury pracy
Teraz kilka słów o obrazie dawanym przez lornetę, na wiosnę miałem ja na tarasie razem z dwoma innymi, serwisowanymi lornetami Miauchi 100mm ED kątową i TS 28x110 prostą.
Obiektami testowymi na wiosę były jasne planety jak Jowisz i Wenus bo były wieczorem dobrze widoczne z mojego tarasu obserwacyjnego.
Paradoksalnie największą aberrację chromatyczna na Wenus w kolorze czerwonym i fioletowym wykazała Miauchi 100 ED , trochę lepiej było w prostej TS 28x110 gdzie już z Goliata można było wyraźnie określić fazę planety a najmniejszą aberrację wykazał właśnie Helios którego wtedy postanowiłem przygarnąć na domownika
Po pracach wykonanych nad nim opisanych powyżej, wczoraj przy ładnej przejrzystości nieba w szybko poruszających się dziurach między chmurami na statywie widłowym Vixena z okularami Panoptik 19mm podjąłem pierwsze tego roku lornetowe obserwacje odszukując wieczorem kometę Catalina ale nie wzbudziła zachwytu bo znacznie już osłabła i dodatkowo świeciła mi na tle łuny z nad Krakowa na północnym niebie ale chmura szybką ją zasłoniła odsłaniając najwspanialszy cel jaki na lornetę klasy 100 mm można mieć zimą czyli mgławicę w Orionie górującą w lokalnym południku
Normalnie sobie siadłem będąc w szoku jak pięknie widać mgławicę z brylantowym Trapezem Oriona, poprawiłem krzesełko obserwacyjne i przez kwadrans napawałem się jej wspaniałymi widokami, szpileczkami gwiazd trapezu, jasnym obszarem centralnym który miał inny odcień szarości wpadający w seledynowo łososiowy, delikatny, pastelowy odcień i zewnętrzni wąsami mgławicy które zerkaniem wydawały się zamykać w pętlę i były zdecydowanie innego odcienia szarości już bez śladu koloru ale jak to bywa zabawa w kotka i myszkę z chmurami i trzeba było przenieść wzrok wyżej na Bliźnięta gdzie od razu odszukałem jej klejnot czyli gromadę otwartą M-35, pięknie rozbitą na mrowie gwiazd a po kilku sekundach rzuciła mi się w oczy jej znacznie słabsza towarzyszka NGC-2158 której przed laty o mało co nie raportowałem do IAU jako nowej komety
Kolejno odszukałem w Bliźniakach NGC-2420, NGC-2266, NGC-2321 oraz na koniec Eskimo Nebula bo i bliźniaki pokryły się właśnie chmurami
Teraz po nacieszeniu oczu, trzeba było podwyższyć statyw, zająć wygodną pozycję i lorneta poszła testowo na Plejady będące wysoko na niebie, pierwsze spostrzeżenie to zaskoczenie że oba tory optyczne w lornecie tak samo dobrze punktują gwiazdy bo miałem przed oczami w życiu kilkanaście lornet klasy 80-120 mm i w wielu z nich bywał dobry tylko jeden tor optyczny a w drugim był albo astygmatyzm albo koma albo roziskrzenia od przycięcia wiązki światła nierówno osadzonymi pryzmatami a tu miłe zaskoczenia oba tory optyczne są wysokiej jakości
Sprawdzam obrazy za i przed ogniskiem nie widzę znaczących różnic między nimi co oznacza że aberracja sferyczna tria obiektywu, pryzmatów i okularów jest bardzo dobrze skorygowana, wręcz zaniedbywalna co przekłada się w szpileczkowate obrazy gwiazd jak z Edka 80 SW co pięknie widać było na gwiazdkach Trapezu i tu na Plejadach się to tak samo potwierdza
Odkryłem po dłuższych oględzinach że obiektyw jednak ma krzywiznę obrazu bo jak wyostrzę gwiazdki na środku pola to brzegowe robią się lekko nieostre ale trzeba się chwilę przyglądnąć aby to zobaczyć, wyglądają jak małe kulki ale ich obrazy są okrągłe a więc wolne od komy i astygmatyzmu co jest zapewne zaletą wysokiej klasy okularów Panoptik 19 mm
Jak lekko podostrzyłem brzegi pola to środek zrobił się mniej ostry ale znalazłem takie położenie ostrości że środek był akceptowalny a brzegi nadal ostre więc wnioskuję że krzywizna pola obiektywów lornety jest naprawdę niewielka i muszę jeszcze poeksperymentować z Panoptikami o innych ogniskowych to wtedy może uda się dobrać krzywiznę pola obiektywów do krzywizny pola okularów i ten efekt całkowicie zniknie
Na koniec rzut oka przy 30x na Alkora-Mizara który bez problemu rozdzielił się na 3 składniki i na tyle pozwoliły dziury w chmurach bo niebo się zaraz potem szczelnie zasnuło i zaczął prószyć delikatny śnieg co mnie zmotywowało do szybkiego schowania lornety do futerału
Cdn...

Zapomniałem dodać że przy składaniu lornety z za chmur wyglądnął na zachodzie piękny, 3 dniowy Księżyc ze światłem popielatym, chmury dały mi jeszcze 30 s pięknego widoku z kilkoma gwiazdami tła które zapewne potem zakrył i przepięknie widać było perłę światła w postaci oświetlonego wierzchołka wału krateru, widok był tak urzekający i kontrastowy że długo zapadnie mi w pamięci ten krystalicznie czysty obraz jak ze slajdu

Cześć Januszu.

Gratuluję Świetnego Sprzętu.
Taka Lorneta D-100 mm i dwa TV Panopticie to faktycznie Masę Frajdy ze Świetnych obrazów w szerokim polu.

Pozdrawiam Krzysztof.

Dziś w dziurach czystego nieba przy pełni testowałem dalej Heliosa wymieniając różne okulary i go sobie nawet uszkodziłem, najpierw nie mogłem wyciągnąć jednego okularu z rowkiem TV Panoptic 19 a w drugimi slocie okularowym utknął mi pod koniec obserwacji i żonglowania okularami NLV 7,5mm.
Lorneta ma mechanizm mocowania okularu z takim plastikowym pierścieniem zaciskowym i ten pierścień właśnie zablokował mi dwa okulary, dziś w pracy przy dziennym świetle będę je wydobywał i muszę przerobić ten prymitywny mechanizm aby obsługiwał wszelkie okulary z rowkiem i bez i się nie blokował po nocy bo myślałem że mnie tam jasny szlag trafi
Całe szczęście że zablokowały się moje okulary a nie Klienta które też testowałem...
Sprawdziłem przy okazji na rozogniskowanym na zewnątrz ogniska Syriuszu ścinanie źrenic, na osi nie występuje i zaczyna się ujawniać tak od 1/3 pola widzenia od osi aby na brzegu diafragmy Panoptica 19 mm osiągnąć ubytek powierzchni źrenicy o jakieś 25% , jak oddalam obraz rozogniskowanej gwiazdy od środka pola to pojawia się ścięcie źrenicy z 2 stron pod kątem 90° idące od brzegu pola widzenia do którego się zbliżam ale to normalne zjawisko z którym się trzeba liczyć przy okularach ze sporym polem widzenia,co potwierdza optymalny wybór tych okularów do tej lornety bo jeszcze dłuższa ogniskowa albo okular z jeszcze większym polem dały by już dla mnie nieakceptowalnie winietowane.
Jeszcze słów kilka o widoku Księżyca w pełni, widać że ta lorneta ma dobrze skorygowaną aberrację chromatyczną bo nie ma fioletowej ani czerwonej obwódki wokół tarczy Księżyca ale dokuczliwy staje się szczątkowy kolor seledynowy(do czegoś trzeba się w końcu przyczepić) widoczny na brzegu Księżyca i to w dodatku nie na niebie tylko idący od krawędzi do wewnątrz tarczy jako wyraźna obwódka zieleni
Księżyc z Panoptikami 19 mm praktycznie nie traci ostrości w całym polu widzenia ale jak go dam na brzeg pola to się robi jajowaty jak w Naglerach co jest bardzo zabawne bo wygląda jakby przez niego właśnie przechodziła potężna fala grawitacyjna lub miała za chwilę wciągnąć za diafragmę czarna dziura i jest to bardzo ciekawy efekt optyczny
Do lornety były jeszcze tego wieczoru aplikowane przy Jowiszu okulary Pentax XL 7 mm i Flat 10 mm ale jak się okazuje dobrze sobie radzą z Jowiszem bo był nadal ostry przy 50x i 70x i widać było dobrze dwa pasy ale zaczęła już przy takim powiększeniu wychodzić fioletowa aberracja w postaci delikatnej poświaty o rozmiarze połowy tarczy Jowisza wokół tarczy planety co uważam za normalny efekt przy obiektywach F/5
Trzeba też nadmienić że w przeciwieństwie do Panoptica ani Pentax ani Flat nie wykazywały zniekształcenia geometrycznego tarczy planety przy brzegu pola widzenia czyli nie było widocznej dystorsji co dobrze świadczy o korekcji tych okularów

Wiadomość z popołudnia, okulary wydobyłem po rozebraniu końcówek lornetki i projektuję nowy system mocowania bo fabryczny zupełnie się nie sprawdza przy okularach z rowkiem i jest zdecydowanie do wymiany

Jak wygląda punktowość gwiazd lornety Helios 100mm na tle Fuji 16x70. Z kolegami zaobserwowaliśmy, że z naszego sprzętu najbardziej punktowe gwiazdy daje refraktor TS 714mm/F7 ED z wysokiej klasy okularami, później wszelakiej maści newtony. Fujinony jeśli chodzi o punktowość uplasowały się na końcu. Były niewiele lepsze od tanich lornetek.

Najlepszą punktowość gwiazd w moim doświadczeniu wykazywał refraktor SW 100/900 i żaden TS F/7 mu nie podskoczy bo to reklamowa szmira
Co do lornetek Fujinon FMT SX to ich korekcja pola jest rewelacyjna więc jest Fujinon a potem długo długo nic a potem daleko inne tanie wynalazki i czy to się Ci się podoba czy też nie to są fakty obserwacyjne

Jak już dyskusja zeszła na ED100 to jaka jest różnica między zwykłym EDkiem SW, a Equinoxem jesli chodzi o jakość obrazu?

W obrazie żadna,różnią się tylko ekskluzywnością obudowy, wyciągu i chowanym odnośnikiem

A wybaflowanie/wyczernienie środka? Lub inzczej, czy warto doplacić do droższego?

Jeśli estetyka i poręczność(chowany odrośnik) ma dla Ciebie znaczenie to oczywiście warto mieć lepszą i ładniejszą wersję

Ta reklamowa szmira czyli refraktor TS (Teleskop Service) 714mm/F7 to dobrej klasy sprzęt optyczny. Piszę o egzemplarzu, którego kiedyś byłem właścicielem. Na dowód tego przytoczę fakt, że przy dobrym seeingu potrafił tak rozbić epsilony Lutni, że pomiędzy dwoma gwiazdkami oddalonymi od siebie 2.4" można było zmieścić trzecią gwiazdę.Kolega , który spojrzał przez ten refraktor z Naglerem 26mm stwierdził, że gwiazdy są punktowe od środka po sam brzeg. Refraktor jest budowany w znanej chińskiej fabryce dla niemieckiej firmy TS.Widocznie Niemcy nie przywiązują zbyt dużej uwagi do kontroli jakości, skoro duża ilość egzemplarzy trafia do naprawy do firmy Astrokrak i budzi tak negatywne opinie.

Nie przeczę że mógł się taki refraktor trafić z dobrą optyką ale miałem w serwisie z kilkoma do czynienia (dobre do oceny jakości obrazu i naprawy zapewne nie trafiają) i żadnego bym nie wziął pod dach mając poczciwego Edka 100/900 do planet na podorędziu a już całą serię Photoline radziłbym omijać szerokim łukiem bo to jakaś totalna porażka jest

Z dobrych optycznie wyrobów TS mogę polecić fotograficzne Kwadruplety 65 i 80 mm oraz achromat 150/900