Właśnie wróciłem z 2-tygodniowego pobytu na Wyspach Kanaryjskich a dokładniej - z RAJU ASTRO-MANIAKÓW - z wyspy La Palma.
Tam właśnie mieści się Europejskie Obserwatorium Północne a wyspa jest pierwszym oficjalnie zarejestrowanym Rezerwatem Ciemnego Nieba UNESCO.

Miałem przyjemność zwiedzić Obserwatorium de los Muchachos a w szczególności zobaczyć GTC czyli Gran Telescopio Canaria - z jego wspaniałym zwierciadłem głównym 10.4 m średnicy.
Dokładnej inspekcji poddałem też dwa olbrzymie teleskopy MAGIC - przeznaczone do obserwacji ultra wysokich energii - o rozmiarach zwierciadeł ekwiwalentnych lustru o średnicy 17 m.
Nie omieszkałem wziąć udział w wycieczce obserwacyjnej do jednego z wielu punktów obserwacji nocnego nieboskłonu, gdzie próbowałem zarejestrować wspaniałą kanaryjską Mleczną Drogę.

Jeśli pozwolicie, Drodzy Astromaniacy, podzielę się fotorelacją.

Tylko 1 fotka?

To była ZAPOWIEDŹ relacji, nie sama relacja, a i fotka nie moja.

Obserwatorium del Roque de los Muchachos leży na skraju Parku Narodowego Caldera de Taburiente, na wysokości ok. 2380 m npm, na wyspie La Palma.
Lokalizacja ta jest siedzibą wspaniałej grupy astronomicznych przyrządów obserwacyjnych, jednym z najbardziej zaawansowanych grup teleskopów na świecie.
Podobnie zaawansowane obserwatoria znajdują się na Hawajach i w Chile. Zlokalizowane w pobliżu szczytu Roque de los Muchachos teleskopy służą obserwacjom w zakresie fal optycznych i podczerwonych, obserwacjom słonecznym oraz obserwacjom w zakresie promieniowania najwyższych energii (dzięki teleskopom Czerenekowa).
Największe wrażenie sprawia największy na świecie teleskop optyczny GTC (Gran Telescopio Canarias), którego zwierciadło główne ma średnicę 10.4 m.
Równie imponujące wrażenie sprawiają wolnostojące (nie osłonięte kopułami) olbrzymie segmentowe lustra teleskopów Czerenkowa MAGIC I i MAGIC II, oba o powierzchni zbierającej równoważnej zwierciadłu o średnicy 17 m.
Ogółem obserwatorium liczy 18 teleskopow, należących do różnych organizacji z całego świata.

Na zdjęciach najbardziej fotogeniczna grupa obserwatoriów, ale bez największych gigantów: GTC, MAGIC, Galileo.
Popularny, rozpowszechniany na wielu pocztówkach widok obserwatorium sfotografowanego od strony Roque de los Muchachos. Poniżej obserwatoriów urwiska Caldera de Taburiente.

Olbrzym GTC mieści się pod kulistą kopułą.

Kanciasta budowla wykonana jakby z blachy falistej mieści Telescopio Nazionale Galileo, teleskop należący do Włoskiego Narodowego Instytutu Astrofizyki.
Średnica lustra głównego teleskopu w układzie Ritchey-Chretien wynosi 3.6 m.

Olbrzymie, 17-metrowe zwierciadła teleskopów Czerenkowa, MAGIC I i MAGIC II

William Herschel Telescope (WHT) należy do konsorcjum angielsko-holendersko-hiszpańskiego Isaac Newton Group of Telescopes (ING).
Jego zwierciadło główne ma 4.2 m średnicy.

Oto wreszcie autor relacji przy największym teleskopie:

Super fotki. Na żywo na pewno robi jeszcze większe wrażenie. Czy to było z jakiegoś astro zlotu, czy sami organizowaliście sobie taką wycieczkę?

Prywatna podróż, ale wcześniej zarezerwowałem bilete na zwiedzanie obserwatorium. Szczęśliwie udało mi się załapać na ostatnią sesję zwiedzania w sezonie. Wymagało to optymizmu, samozaparcia i nieco odwagi, bo jedyny transport na wierzchołek Roque de los Muchachos (ok. 2500 m npm, jak Rysy) to prywatne auto. Byłem więc zmuszony wynająć auto i pokonać karkołomną górską serpentynę z licznymi tunelami, zyskując rzeczone przewyższenie na trasie zaledwie 40 km. Niezapomniane doświadczenia kierowcy.

A przybliżone koszta takiej wycieczki? Z sumą jakiego rzędu trzeba się liczyć?

Wróciłem z La Palmy w piątek. Nie załapaliśmy już się na zwiedzanie teleskopów na Roque ale nie ma żalu bo udało się to już rok temu.

Nasza wyprawa zajęła 9 dni z przesiadką w Barcelonie (2 noce + 7 nocy na La Palmie) z wylotem i powrotem na Chopina w Wa-wie i jakby zsumować loty, kwaterę i wynajęcie samochodu (Opel Vivaro) to zamknęło się to w ok.1600zł/os.. Do tego trzeba doliczyć wyżywienie i ewentualne dodatkowe koszty lotów (dodatkowy bagaż, wybór miejsc itp).

Koszty zależą od standartu i czasu (długość pobytu i sezon). Ja zapłaciłem za dwutygodniowy pobyt w dobrym hotelu + halfboarad (sniadania i obiadokolacje) oraz loty z i do Londynu + transfer - około 1400 funtów za dwie osoby. Dochodzi jeszcze koszt wynajęcia auta a to jest na poziomie 25 funtów/dzień (jeśli nie chcesz ponosić ryzyka udziału własnego przy szkodzie ubezpieczeniowej). Mieszkanie było bardzo blisko Santa Cruz de La Palma i blisko lotniska. Pogoda świetna, możliwa kąpiel w oceanie (w październiku).

Oto największy teleskop świata - GTC.
Zdjęcia przedstawiają kolejno:
1. Widok ogólny, po lewej i prawej stronie platformy mieszczące przyrządy obserwacyjne w ogniskach Nasmytha. Niestety, zwierciadło wtórne nie zmieściło się w kadrze.
2. Cały teleskop. Po lewej stronie zwierciadło wtórne, w głebi, po prawej - zwierciadło główne.
3. Prawdziwe dzieło sztuki - segmentowe zwierciadło główne. Czarna tuba ekranuje tor optyczny prowadzący do ogniska Cassegreina (w środku zwierciadła głównego). Tuba mieści też płaskie zwierciadło, umożliwiające skierowanie obrazu w lewo lub prawo, wzdłuż poziomej osi obrotu teleskopu. Widoczne prostokątne wycięcie w tubie umożliwia wyprowadzenie wiązki światła na zewnątrz teleskopu, do tzw ogniska Nasmytha. Solidne platformy umożliwiają umieszczenie w tych ogniskach najcięższych przyrządów obserwacyjnych.
4. Zwierciadło wtórne. Może być zdemontowane w celu wykorzystania kamer w ognisku głównym teleskopu.
5. Widok ogólny. Wszystko się zmieściło: i teleskop i platformy w ogniskach Nasmytha, ale kosztem przechylenia obrazu.

GTC od strony zwierciadła głównego:
1. Cały teleskop od strony ogniska Cassegreina. Po lewej i prawej stronie platformy przyrządów w ogniskach Nasmytha.
2. Zwierciadło główne z całą strukturą i serwomechanizmami aktywnej i adaptacyjnej optyki.
3. Widoczne segmengy lustra głównego. Srebrzyste duże cylindry to siłowniki optyki aktywnej, małe białe cylinderki w narożach segmentów zwierciadła to sensory położenia segmentów.
4. Zwierciadło wtórne z perspektywy zwierciadła głównego.
5. Pomieszczenie sterowni teleskopu.

Do teleskopów jeszcze wrócę i będzie szczegółowo, ale dla urozmaicenia proponuję fotkę którą miałem przyjemność popełnić.

Bardzo niewielka edycja, JPG z Nikona D600 z włączoną redukcją szumów dla długiego naświetlania (czyli automatycznie odjęty dark).
Statyw fotograficzny, 30 s, ISO 800, Nikon D600, rybie oko Sigma 15 mm/2.8

Zastanawiam się, w jaki sposób kontynuować wątek.
Może teraz trochę o teleskopacy innych niż GTC i MAGIC.
Jeszcze inny temat to turystyka astronomiczna na La Palmie, to może pasować do kontynuacji niniejszego wątku.
Mam wspaniałe materiały o GTC, mnóstwo szczegółów technicznych, ale chyba skieruję je do odrębnego wątku, dla zainteresowanych techniką i technologią.
O teleskopach MAGIC może też w oddzielnym wątku. Mam sporo zdjęć i spróbuję trochę objaśnić stosowaną technikę obserwacyjną.
Czy ta propozycja wygląda sensownie?

Myślę że nie będzie forumowiczom przeszkadzało jak nawet techniczny opis będzie kontynuowany w tym wątku
Pański wątek "Gwiazda na ziemi" https://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?t=28054
choć też się fanie czytało

Odchodząc od beznamiętnych, na poły technicznych opisów spróbuję innej narracji.

Pomysł Astro-Podróży zrodził się z przypadku. Rok wcześniej wybierałem się na urlop do Maroko, miał być w listopadzie 2016. Perypetie z załatwieniem urlopu spowodowały, że nie udało mi się zaklepać Maroko w planowanym terminie i musiałem przełożyć tę wyprawę na kwiecień 2017. Ale zostałem z "niepotrzebnym" urlopem w listopadzie. Prawie w ostatniej chwili znalazłem w biurze podróży COOK atrakcyjny hotel na Kanarach, dokładniej - na Lanzarote.
Przygotowując się do wyjazdu odkryłem stronę Obserwatorium Astrofizycznego Roque de Los Muchachos i zacząłem badać możliwość zwiedzenia go. Okazało się jednak że nie ma takiej możliwości w listopadzie. Ale to i wyspa inna, wszak Lanzarote leży po przeciwnej stronie archipelagu niż La Palma, więc w zasadzie trudno byłoby przy okazji odwiedzić to miejsce.
Po wyprawie marokańskiej (w kwietniu) pojawił się temat następnego urlopu. Moja Piękniejsza Połowa była na tyle zauroczona Kanarami, że zaczęła mnie namawiać na powtórny wyjazd na te wyspy, ale tym razem na La Palma. Wiedziała że fascynuje mnie zlokalizowane tam obserwatorium astronomiczne.
No cóż, nie trzeba było długo mnie namawiać. Wg wyszperanych informacji obserwatorium można zwiedzać jeszcze w pażdzierniku a w listopadzie już nie.
1. Poszukałem w sieci hotelu i transportu w stosownym terminie, w połowie października.
W tym czasie jeszcze nie było opublikowanych terminów zwiedzania obserwatorium, sierpień był już w rezerwacji i pojawiały się opcje wrześniowe.
2. Optymistycznie zamówiłem hotel i transport, wierząc że w ciągu 2 tygodni trafię na możliwość zobaczenia teleskopów.
3. Po cierpliwym wyczekiwaniu - wreszcie pojawiły się terminy październikowe, zabukowałem bilet na zwiedzanie w sobotę, 15 października.
Szczegółowe badanie lokalnych informacji doprowadziło mnie do konkluzji, że właściwie jedyna możliwość dotarcia do obserwatorium będzie wymagała wynajęcia samochodu. Pozostawało jeszcze trudne zadanie - przekonanie Basi że możliwe jest bezpieczne prowadzenie wynajętego auta i że jest to sensowne ekonomicznie. Dokonałem też internetowej kwerendy wypożyczalni samochodowych na La Palma.
Dane o samochodach i warunkach wyanajmu, dostępne przez sieć, okazały się dalekie od precyzji.
4. Wreszcie wyjazd, 10 października wylot z Gatwick.
Na lotnisku w Brena Baja miła niespodzianka - pasażerowie, obywatele innych krajów europejskich niż Wielka Brytania są zapraszani bez kolejki, bez żadnej kontroli paszportowej, celnej i wszelkiej innej. Brytyjczycy karnie stoją w ogonku i czekają na formalności graniczne.
Lotnisko leży 8 km od Santa Cruz de La Palma a nasz hotel jest jeszcze o połowę bliżej. Szybciutko dojeżdżamy na miejsce mikrobusem, bo transfer też mamy opłacony.
Kwaterujemy sie w hotelu, miłym, 2-pokojowy wygodny apartement z balkonem i widokiem na Atlantyk, bardzo dobra restauracja. Jest jeszcze jedna sper-zaleta ale o tym później. Jedyna niedogodność to brak klimatyzacji ale to wcale nie było dodkuczliwe.
Badamy okolicę, otoczenie hotelu, drogę do morza. Widzimy że wypożyczalni samochodowych jest bez liku. Zaczynamy badać szczegóły. Czasu nie ma za wiele bo wycieczka do obserwatorium w sobotę, zaś w czwartek jest święto i wszystko jest pozamykane. Internetowa wyszukiwarka pokazuje nam najtańsze ceny wynajmu ale tam gdzie najtaniej - biuro jest stale zamknięte, wszystkie auta wypożyczone a niespodzianką jest ubezpieczenie z udziałem własnym w razie wypadku w wysokości ... 600 euro! W końcu idziemy po rozum do głowy i zamawiamy auto w polecanej przez hotel wypożyczalni, zlokalizowanej dosłownie piętro niżej od naszego pokoju hotelowego. Jest trochę drożej ale ubezpieczenie bez udziału własnego. No i nie trzeba tankować pod korek tylko do poziomu mniej więcej jak w chwili odbioru.
Teraz mamy dwa dni na zwiedzanie okolicy i od piątku auto do dyspozycji (Fiat Panda). W planie jest poćwiczenie autem w piątek, bo w sobotę trzeba być o 11 w obserwatorium a droga jest bardzo trudna. Niestety, nie było opcji pożyczenia nawigacji, ale służy mi komura z Google Maps.

cdn

Zdjęcia - lotnisko Aeropuerto de La Palma

Teraz o wspomnianej super-zalecie hotelu.
Pokój mamy na pierwszym piętrze, z oknami i balkonem od strony wschodniej. A od zachodu drzwi wychodzą na otwarty korytarz biegnący równolegle do drogi. Półtora kondygnacji niżej mamy takie oto sąsiedztwo:


Tak, tak! To największa astro-atrakcja La Palma - ASTROTURYStYKA.
Siedziba firmy o adresie internetowym http://www.astrolapalma.com mieści się właśnie dokładnie pod naszym hotelowym apartamentem.
Firma zajmuje się głównie organizacją wyjazdów astronomicznych, przy czym są ich dwa rodzaje:
- zwiedzanie obserwatorium astronomicznego Roque de Los Muchachos,
- wieczorne pokazy nieba.
Można też wypożyczyć teleskop do samodzielnych obserwacji.

W zakresie zwiedzania obserwatorium - działając na zlecenie Instytutu Astrofizyki firma obsługuje grupowe zwiedzanie teleskopów, dostarczając przewodnika. Rezerwacji terminu i zakupu niedrogich biletów należy dokonać samodzielnie, na stronie Instytutu. Należy też samemu zorganizować dojazd do obserwatorium, bo nie ma tam transportu publicznego ani też organizatorzy nie zapewniają dojazdu.
Jako już się rzekło - praktycznie wymagane jest wynajęcie samochodu, bo taksówka wyjdzie dwa razy drożej.
Już następnego dnia po przyjeździe popędziłem do AstroTours. Przede wszystkim chciałem zbadać, czy organizują dojazd do obserwatorium. Odpowiedź brzmi: NIE, jak już wcześniej powiedziałem. Czyli będzie potrzebne auto.
Teraz OBSERWACJE. OK, już w piątek o dwudziestej pierwszy dostępny termin. Wspaniale, zapisuję się. Można jechać własny autem albo zdać się na transport organizatora, co wymaga niewielkiej dopłaty (10 E). Otrzymuję też astronomiczny T-shirt.
Dopytuję o szczegóły. Wyjazd nastąpi w grupie, na jedno z licznych stanowisk obserwacyjnych. Nie wiadomo na który, bo decyzja zapadnie w ostatniej chwili, w zależności od pogody.

cdn

Pora na decyzję o samochodzie. Wypożyczalni jest mnóstwo, jedna tuż obok AstroTours. Korzystam z wyszukiwarki internetowej, kierując się głównie ceną. Okazuje się że najtańsze są maleńkie firmy, biuro zamknięte bo ...przedstawiciel jest na lotnisku, polując na klientów.
W końcu z wielu ofert wybieram pierwszą sprawdzaną agencję, zlokalizowaną tuż obok hotelu. Rezerwuję najtańsze auto na trzy dni, począwszy od piątku.
Plan jest taki (mamy już środowe popołudnie):
- czwartek - pieszy spacer brzegiem morza do Santa Cruz de La Palma,
- piątek - rekonesans na północ od Santa Cruz (samochodem), zbadanie dojazdu do Roque de Los Muchachos, wieczorem wyjazd na gwiezdne obserwacje,
- sobota - wyprawa do obserwatorium,
- niedziela - wyprawa na południe wyspy (Punta de Fuencaliente, wulkan Teneguia, park narodowy Caldera de Taburiente).

Bierzemy się za realizację programu. Pominę czwartek, bo nie ma astronomicznych akcentów, chyba że za taki uznać statek Krzysztofa Kolumba, Santa Maria, którego replika jest siedzibą muzeum morskiego w santa Cruz.
Bierzemy auto z wypożyczalni - okazuje się nim być Fiat Panda (w miejsce zamówionego Hyundaia). Auto poręczne i miłe w prowadzeniu, zwłaszcza pomocna okazuje się opcja miejska wspomagania kierownicy: bardzo wydajne servo, niezwykle przydatne na górskich serpentynach. Jest też słaba strona: silnik ma bardzo niewielki moment obrotowy na niskich obrotach. Lokalne drogi (a wszystkie tutaj można nazwać lokalnymi) są niezwykle kręte, wąskie i strome. Ruszenie pod górę z ręcznego, na maleńkim skrzyżowaniu przy nachyleniu sięgającym 30 stopni wymaga strasznego gazowania i grozi spaleniem sprzęgła. Na stromych podjazdach, czyli np. niemal przez całą drogę do obserwatorium, bieg drugi okazuje się być w wielu miejscach za wysokim przełożeniem.
Udajemy się w kierunku San Andres - prześlicznej nadmorskiej wioski, na północ od Santa Cruz. Bardzo krętymi drogami, przez liczne tunele, omijamy miasto.
Po drodze lokalizuję skrzyżowania prowadzące do Roque..., pomoże mi to znaleźć drogę następnego ranka.
Odwiedzamy też Los Tilos, przepiękne miejsce z malowniczym wodospadem.
Zahaczamy o Mirador de San Bartolo, z pięknym widokiem na Canyon of Nogales.

Zatrzymujemy się w miejscu zaznaczonym na mapie jako punkt widokowy EL Salto del Enamorado. Owszem, widok jest imponujący, ale okazuje się to być miejsce przeznaczone dla ...obserwacji nocnego nieba!

Ale o tym w następnym odcinku.

Nie padła nazwa firmy wypożyczającej samochody ale chyba warto podać sprawdzonego usługodawcy. W naszym przypadku (tj. ekipy z którą 3 razy latałem na LP) zawsze była to firma Cicar.

Cygnus_X1, zakładam, że byłeś na Mirador de los Andenes. Punkt widokowo-obserwacyjny bardzo blisko Roque de los Muchachos. Zachody Słońca z chmurami pod stopami są tam cudowne

Czekam na następny odcinek.
Pozdrawiam
Łukasz

Samochód wypożyczyłem w Autos Isla Verde, współpracującej z hotelem Las Olas, gdzie mieszkałem. Przy trzech dniach cena wynosiła 25 E za dzień, zero ryzyka wypadkowego, drugi kierowca bez dopłaty. nie ma opcji GPS. Najtańszy 4x4 to Skoda Yeti, ponad 40 E/dzień.

Teraz o astroturystyce.

Wyspy Kanaryjskie są prawdopodobnie pierwszym miejscem na świecie, gdzie organizowane są specjalistyczne kursy dla Gwiezdnych Przewodników.
Pierwsza grupa 14 Gwiewzdnych Przewodników otrzymała swoje certyfikaty w roku 2011. Druga, większa grupa dyplomowanych przewodników ukończyła kurs w roku 2012 na Teneryfie.

Władze lokalne urządziły sieć astronomicznych punktów widokowych, których aktualnie jest 14. Oto mapa pokazująca ich lokalizację:
https://www.google.com/maps/d/viewer?mi ... 98488&z=11
Warto wziąć pod uwagę wysokość npm poszczególnych punktów, czego akurat ta mapa nie pokazuje. Jest to bardzo istotne. Wwstępujące warunki klimatyczne La Palma są takie, że wiatry znad Oceanu Atlantyckiego natrafiając na wysokie wyniesienia wulkaniczne wyspy powodują powstanie prądów wstępujących i kondensację pary wodnej. Rezultatem jest powstawanie niskich chmur. Ale wzniesienia mają dużą wysokość a więc podczas gdy niżej położone punkty widokowe mogą być zachmurzone, to wyźsze lokalizacje cieszą się bezchmurnym niebem. Przykładowo - Roque de Los Muchachos leży na wysokości 2426 m npm a jego obserwatoria niewiele niżej. Cieszy się średnio 300 bezchmurnymi dobami w roku (nie tylko noce, wszak są tam też teleskopy słoneczne!). Niezbędne jest sprawdzenie szczegółowej prognozy pogody i mapy satelitarnej albo radarowej.

W roku 1988 na La Palmie i Teneryfie wprowadzono prawo wymuszające minimalizację zaśmiecania nocnego nieba światłem (light pollution). Działa to bardzo skutecznie, chociaż akurat w moim hotelu nie działało na rzecz jego mieszkańców, bo oświetlenie lokalnych ścieżek było utrzymywane przez calutką noc, co praktycznie uniemożliwiało obserwację wspaniałej Drogi Mlecznej w pełnej jej krasie.

Pięć lat temu, w listopadzie 2012, La Palma została oficjalnie ogłoszona Starlight Reserve UNESCO.

Astronomiczny punkt widokowy obejmuje parking samochodowy, utwardzony poziomy plac stosowny do ustawiania statywów, często są dwa poziomy tej platformy. Jest też obowiązkowo drogowskaz wskazujący Gwiazdę Północy i, jak na drogowskaz przystało, odległość do niej!
Jest też mapa nieba z głównymi gwiazdozbiorami i mapa okolicy, opisująca charakterystyczne punkty topograficzne.
Nie wszystko jest idealne, czasem drzewa lub wulkany przysłaniają horyzont, w niektórych punktach dociera światło z niżej położonej miejscowości. Wrócę do tego w dalszej części, relacjonującej moją obserwacyjną eskapadę.

cdn

Punkt widokowy wcześniej wspomniany nie stanowi atrakcji tylko dla Astromaniaków. W dzień też oferuje niezapomniane widoki. Jest też rzeźba ilustrująca lokalną legendę o nieszczęśliwej miłości.

Nie udaje się zrealizować całego programu przejażdżki, bo postanawiam wcześniej wrócić do hotelu by bez pośpiechu przygotować się do nocnych obserwacji. Właśnie podjeżdżamy na hotelowy dziedziniec, gdy pojawia się SMS. Niestety, rosnące od paru dni zachmurzenie zmusza organizatorów do odwołania nocnej eskapady. Nic to, przed nami jeszcze 10 dni pobytu, może się uda.

Załączone fotki nie są w tradycyjnym rozumieniu astronomiczne, ale załączam je dla ilustracji relacji, no i przecież przedstawiają Naszą PLANETĘ a przecież sfotografowany przy pomniku organizm jest bez wątpienia KOSMITĄ i mknie dookoła Słońca, a wraz z nim obiega centrum Drogi Mlecznej a więc...

Przepraszam Cierpliwych Czytelników za nieregularne wpisy. Trzy są po temu powody:
1. Praca,
2. Pilna lektura niezwykle obszernego opracowania projektowego o GTC (w zamiarze wykorzystania w dalszej relacji),
3. Problemy zdrowotne, które niezwykle utrudniają mi korzystanie z klawiawtury.

Wracając do relacji:

... No cóż, zdarzył się niewypał (pogodowy). Ale jestem dobrej myśli. Muszę zaczekać do poniedziałku, kiedy znowu bedzie otwarte biuro. W międzyczasie odwiedzam Obserwatorium, o czym napisżę później.
Bez zasypiania gruszek w popiele piszę się na następny termin nocnych obserwacji. W środę, 18 października wyprawa pod rozgwieżdżone niebo dochodzi do skutku.
Ale wcześniej ma miejsce kilka kontaktów z biurem. Próbuję poradzić sobie ze skutkami mojej gapowatości, która mogłaby uniemożliwić mi zrobienie jakiejkolwiek astro-foteczki. Otóż zabrałem ze sobą kompaktowy metalowy statyw z główicą kulową, z zamiarem sfotografowania nocnego przy pomocy Nikona D600 i rybiego oka Sigmy. Niestety, przy pakowaniu nie przykręciłem głowicy do statywu i na miejscu okazało się, że statyw ma śrubę 1/4 cala a głowica gwint 3/8 cala. a Przejściówka pozostała nakręcona na innym statywie! Próby znalezienia przejściówki w Santa Cruz de La Palma zakończyły się niepowodzeniem.
No cóż, proszę o pomoc organizatora obserwacji.
Co prawda nie dostaję śruby ale zostaje mi obiecany statyw z głowicą, na miejscu obserwacji, a być może nawet napęd Polarie Star Tracker.

W środowy wieczór jem wcześniej kolację, pakuję plecak fotograficzny wkładając doń
- Nikona D600, zapasową baterię, karty SD, zdalny radiowy wyzwalacz migawki,
- obiektywy: Nikkor 80-200/2.8 (na wszelki wypadek), kitowy zoom 35-105 (na ewentualność nocnych fotek nie-astronomicznych), Nikkor 50/1.8 (moźe się przyda, z Polarie) i wreszcie rybie oko Sigma 15/2.8.
Zabieram też statyw, chociaż nie mam jak go połączyć z głowicą.
Jakieś banany i flaszka z wodą do picia.
Wkładam cieplejszą, nieprzewiewną kurtkę.
Niestety, nie mam astro-latarki a jedyne źródło światła to śmieszny długopis z diodą LED (niestety białą i trochę za jasną).

Przed biurem AstronomyTours już kwadrans przed dwudziestą zbiera się gęstniejący tłumek. Większość osób w średnim wieku, nieliczni młodzi uczestnicy.
Grupa liczy około 40 osób. Towarzyszyć im będzie trójka Gwiezdnych Przewodników. Większość osób dysponuje samochodem ale są dwa wynajęte mikrobusy-taxi. Po sprawdzeniu listy osób i ustaleniu organizacji przejazdu wyrusza kolumna kilkunastu pojazdów, na czele i na końcu Przewodnicy.
Jest już całkiem ciemno, droga wiedzie przez coraz bardziej bezludne okolice, wije się stromą serpentyną, w dużej części po zalesionym terenie. Siedzę sobie komfortowo w mikrobusie, zadowolony że nie muszę koncentrować się na prowadzeniu. Pomimo że reflektory pojazdów rozświetlają otoczenie - moim oczom ukazuje się rozgwieżdżone niebo ze wspaniałą Drogą Mleczną. Wężykujemy pod górę by po ponad godzinnej jeździe zameldować się na stanowisku obserwacyjnym - na wysokości 1500 m npm.