Powiększenie rozdzielcze teleskopu.

Zagadnienia teoretyczne, spostrzeżenia praktyczne

PostJanusz_P. | 21 Paź 2015, 13:49

I to jest jak najbardziej prawidłowy wniosek, jak się chce dużych i ostrych powiększeń to do tego potrzebny jest duży teleskop z dużym lustrem, cieszę się że samodzielnie wyciągnięty bo to oznacza że artykuł jest użyteczny i zrozumiały dla czytających go osób :arrow: :idea:
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

Postkurp | 01 Kwi 2016, 21:11

Witam. Janusz dzięki za doskonały artykuł. Zawiera dużo przydatnych wiadomości opisanych w przystępny i zrozumiały sposób. Uchroniło mnie to przed niepotrzebnymi i nietrafionymi wydatkami. :D
Ja lubię patrzeć w Kosmos.
Krzysiek " kurp "

ED 100 SW Stigma 20x80 DO Silver 10x50 Carl Zeiss 10x50 Vixen 7x50 Olympus DPSi 8x40
Małe wiaderko orciaków i lantanów LV Vixena Maxvision 28 Nagler 9
Awatar użytkownika
 
Posty: 1573
Rejestracja: 13 Sty 2013, 23:23
Miejscowość: Ławy

 

PostWiesław | 05 Kwi 2016, 12:49

Witam Januszu.
Przeczytałem jeszcze raz cały temat i zauważyłem, że nie odpowiedziałeś na wpis jednego z kolegów dotyczący rozdzielczości teleskopu związanego nie z okiem ale z matrycą aparatu lub kamerki.
Czy tutaj są jakieś ograniczenia, czy o rozdzielczości będzie decydowała ilość pixeli w matrycy?
Zakładam, że w tym przypadku o powiększeniu można mówić w projekcji poza okularowej, bo w ognisku głównym powiększenie jest stałe i zależy jedynie od wielkości matrycy
Pozdrawiam
wiesław
Newton 150/750; Lornetka 10x50; aparat Olympus SP550UZ
 
Posty: 145
Rejestracja: 09 Mar 2006, 14:40
Miejscowość: Sosnowiec

PostJanusz_P. | 06 Kwi 2016, 00:05

Generalnie w astrofotografii mgławicowej im większy piksel tym więcej pada na niego fotonów w jednostce czasu i tym lepiej dla pozyskiwania obrazków DS a fotografia planetarna rządzi się swoimi prawami i tu mały piksel ma praktyczne znaczenie ale oczywiście bez przesady bo jak zejdziemy z nim poniżej rozdzielczości teleskopu to mamy już tylko puste megapiksele w sam raz dla oszołomów megapikseli z Mediamarkt i nic więcej na planecie nie zobaczymy bo natury światła nie daje się oszukać megapikselami ale można z nią walczyć większą średnicą teleskopu i trafieniem w dobry seeing :arrow: :idea: 8)
Swego rodzaju ekwiwalent powiększenia na matrycy uzyskamy dzieląc ogniskową teleskopu przez przekątną matrycy w tych samych jednostkach czyli na przykład milimetrach :arrow: :idea:
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

PostWiesław | 06 Kwi 2016, 08:50

Napisałeś:
"Każdy teleskop o danej średnicy posiada swoje powiększenie rozdzielcze, jest to powiększenie przy którym punktowe detale widoczne w okularze teleskopu są widoczne pod kątem 1 minuty kątowej czyli równym zdolności rozdzielczej naszego oka."

Naszego oka. Czy ta zasada dotyczy też matryc? Prawdopodobnie o to chodziło naszemu koledze.
Może matryca inaczej "patrzy" na detale niż nasze oko i ten wzór byłby ciut inny.
wiesław
Newton 150/750; Lornetka 10x50; aparat Olympus SP550UZ
 
Posty: 145
Rejestracja: 09 Mar 2006, 14:40
Miejscowość: Sosnowiec

PostMateuszW | 06 Kwi 2016, 16:49

Po pierwsze w matrycy nie definiuje się takiego pojęcia, jak powiększenie, bo nie ma ono sensu :)
Do danego teleskopu i matrycy należy dobrać taką ogniskową, aby skala zdjęcia była ok 2x lepsza, niż zdolność rozdzielcza. Dlaczego 2x? Bo aby odtworzyć pełną informację, próbkowanie powinno być co najmniej 2x dokładniejsze, niż sygnał (bardziej naukowo: https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Twierdz ... a-Shannona).
Siedząc na telefonie nie wyprowadzę wzoru, ale to generalnie proste przeliczania skali i zdolności rozdzielczej.
SW 200/1000, TSAPO65Q, NEQ6, CEM25EC, Atik 383L+, ASI1600MMC, PG Chameleon3, MPCC, IDAS LPS P2, Nagler 9mm, Powermate 5x, 2,5x, Nikon D80, Nikon D7500, Samyang 135
DreamFocuser mini
Dostępny w sprzedaży!
Awatar użytkownika
 
Posty: 3138
Rejestracja: 27 Lis 2011, 23:09
Miejscowość: Wieliczka

 

PostWiesław | 07 Kwi 2016, 10:04

Witam
Może będę trochę dociekliwy, ale chcę się dowiedzieć, czy wartość 2,3 dotyczy jedynie oka czy wszystkiego co będzie podpięte do teleskopu.
Pytanie było takie:
Czy powiększenie rozdzielcze teleskopu dotyczy tylko obserwacji wizualnych, czy są jakieś ograniczenia dla matryc w obserwacjach pozaokularowych, bo tylko w tej metodzie mogę sobie pozwolić na jakieś powiększenia i podpięcie matrycy za okularem.
I właśnie chodzi o to, czy można podpiąć dowolną matrycę, czy są jakieś ograniczenia (np w wielkości pixeli, ilości pixeli), aby obraz na monitorze był ostry i wyraźny. I odwrotnie - czy przy danej matrycy powiększenie mogę mieć dowolne, czy do jakiegoś momentu, gdzie obraz już będzie niewyraźny, lub nie pokaże więcej szczegółów.
Pozdrawiam
wiesław
Newton 150/750; Lornetka 10x50; aparat Olympus SP550UZ
 
Posty: 145
Rejestracja: 09 Mar 2006, 14:40
Miejscowość: Sosnowiec

PostMateuszW | 09 Kwi 2016, 11:48

Przeczytaj jeszcze raz mój post, bo masz tam odpowiedź na swoje pytanie.
SW 200/1000, TSAPO65Q, NEQ6, CEM25EC, Atik 383L+, ASI1600MMC, PG Chameleon3, MPCC, IDAS LPS P2, Nagler 9mm, Powermate 5x, 2,5x, Nikon D80, Nikon D7500, Samyang 135
DreamFocuser mini
Dostępny w sprzedaży!
Awatar użytkownika
 
Posty: 3138
Rejestracja: 27 Lis 2011, 23:09
Miejscowość: Wieliczka

 

Posttomeczz | 09 Kwi 2016, 12:35

Dobry wątek,świetnie się czytało szczególnie pierwsze strony. Był podpięty a dopiero teraz zauważyłem.

Gdzieś czytałem że dla APO Takahashi liczyć można 100x powiększenia dla każdego cala średnicy refraktora, marketing dumnych użytkowników ;)
Cóż piękniejsze niż niebo, które jest nad nami.
 
Posty: 516
Rejestracja: 30 Mar 2013, 18:48

 

Postkurp | 17 Kwi 2016, 22:20

Taaak, bo Takahashi już na starcie posiada inną rozdzielczość marketingową, o której inni producenci mogą tylko pomarzyć. :lol:
Ja lubię patrzeć w Kosmos.
Krzysiek " kurp "

ED 100 SW Stigma 20x80 DO Silver 10x50 Carl Zeiss 10x50 Vixen 7x50 Olympus DPSi 8x40
Małe wiaderko orciaków i lantanów LV Vixena Maxvision 28 Nagler 9
Awatar użytkownika
 
Posty: 1573
Rejestracja: 13 Sty 2013, 23:23
Miejscowość: Ławy

 

Postcwic | 16 Lut 2017, 12:08

Świetny artykuł, wiele wyjaśnia odnośnie rzeczywistej mocy astrozabawek.

Pozdrawiam Adam


Nikon ex 7x35; C1100d+50mm; SW 102/500
https://www.astrobin.com/users/cwic/
Awatar użytkownika
 
Posty: 1474
Rejestracja: 08 Sie 2016, 11:28
Miejscowość: Wrocław, Dolnośląskie

 

PostCygnus_X1 | 23 Lis 2017, 03:16

Janusz_P. napisał(a):Przykładowo za 25 lat obserwacji nie spotkałem u nas seeingu na wykorzystanie do planet teleskopu z lustrem 500 mm a raz na kilka lat zdarza się noc w której w pełni można wykorzystać zdolność rozdzielczą teleskopu klasy 350 mm co przydarzyło mi się za te 25 lat dopiero trzy więc tak dużych teleskopów na pewno nie będę nikomu polecał do obserwacji planetarnych choćby z autopsji :?

W takim razie... polecam obserwacje z Wysk Kanaryjskich a już szczególnie z La Palmy. W firmie wyspecjalizowanej w organizacji obserwacyjnych wycieczek pożyczenie dobsona z lustrem 45 cm (F 4.1) kosztuje 40 euro / noc. :)
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

Postekolog | 28 Mar 2018, 11:32

Janusz_P. napisał(a):Co to takiego jest :?:

Każdy teleskop o danej średnicy posiada swoje powiększenie rozdzielcze, jest to powiększenie przy którym punktowe detale widoczne w okularze teleskopu są widoczne pod kątem 1 minuty kątowej czyli równym zdolności rozdzielczej naszego oka.

Liczymy go w bardzo prosty sposób, dzielimy średnicę czynną lustra podaną w mm przez 2,3 czyli źrenicę rozdzielczą i otrzymujemy powiększenie rozdzielcze teleskopu.
Powiększenie rozdzielcze występuje przy źrenicy wyjściowej 2,3mm czyli przykładowo w Syncie 200/1200 jak i w Soligorze MT-800 z lustrem 200mm i każdym innym teleskopie z lustrem 200mm to będzie 87x.


Tak jest, ale coś jeszcze dodam.

Zdolność rozdzielcza teleskopu (z racji zjawiska dyfrakcji czyli zaburzenia fali elektromagnetycznej na krawędziach głównego odbiornika światła widzialnego generującego prążki Airy'ego dookoła każdego jasnego punktu z kosmosu) wynosi około 140/średnica[mm] w sekundach kątowych.

Zakładając, za znawcami (i Januszem j.w.), że na jasnych obiektach oko młodego człowieka rozróżnia detale odseparowane o jedną minutę można uznać,
że celem pełnego wykorzystania teleskopu przy obserwacji jasnych obiektów wystarczy powiększenie rozszerzające najmniejszy detal osiągany danym teleskopem
do 60 sekund kątowych.
Zatem wynosi ono 60 sek / (140/Aperturamm) = 60*Aperturamm/140.

Dla lichego teleskopiku z soczewką 70mm już powiększenie 30x ujawni młodemu człowiekowi wszystkie detale osiągalne nim na Księżycu bo dwie sekundy kątowe (to zdolność rozdzielcza takiej soczewki) wystarczy powiększyć 30 razy by uzyskać minutę kątową.

Dla teleskopu ze zwierciadłem 200 mm mamy zatem optymalne (dla młodego) powiększenie jasnych obiektów (np Księzyc, Jowisz) 60*200/140 = 86x.
Janusz podał nam wzór: Aperturamm /2.3 co daje 87x czyli to samo.
Można zresztą przekształcić (mój) wzór czyli 60*Aperturamm/140 na
Apertura*(60/140)
a to w matematyce jest
Apertura*1/(140/60) czyli Aperturamm/2.33

Oczywiście dla starszych osób i dla ciemnawych obiektów (albo rozbijania gwiazd bardzo blisko siebie na niebie) warto zadać trochę większe powiększenie ale nie przesadzając z tym bo obiekt jeszcze bardziej ściemnieje.

Dla osoby w wieku 57 lat (marnującej w dodatku oczy częstym patrzeniem w ekran telewizora) zakłada się niekiedy, że osobista zdolność rozdzielczą ich oka miewa niestety ponad 3 minuty. Już zwłaszcza na nie jasnych obiektach.
Zatem trzeba Aperturę "dzielić" przez zaledwie jeden albo i mniej, a więc zadawać powiększenie równe przynajmniej średnicy lustra/soczewki w milimetrach.
Dla lustra 150mm powiększenie 150 razy lub nawet większe.

Jak taka osoba ma fundusze a zależy jej na tak dużej jasności powierzchniowej jaką widzą młodzi w teleskopie 150mm to może kupić sobie lustro 300mm i stosować powiększenie dwa razy większe niż to jakie zadowala młodych.

Podsumowując - słabszy wzrok wymaga większego sprzętu dla uzyskania podobnej widoczności detali. Dotyczy to zarówno US jak i obiektów mgławicowych. Młody do mgławicy zada 30x na lustrze 150mm starszy zatem 60x na lustrze 300mm.

Pozdrawiam
Załączniki
Powiększenie rozdzielcze teleskopu.: airy.jpg
Awatar użytkownika
 
Posty: 6168
Rejestracja: 25 Gru 2017, 01:12
Miejscowość: Wrocław

 

PostJanusz_P. | 28 Mar 2018, 13:35

Trzeba tylko pamiętać że w tym samym teleskopie nadmierne powiększenie ściemnia obraz z kwadratem powiększenia czyli 2x większe powiększenie daje już 4x ciemniejszy obraz powierzchniowo a 3x większe już 9x ciemniejszy powierzchniowo więc z autopsji odradzam tu wszelką przesadę :arrow: :wink: :roll:
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

Postolwap | 19 Sty 2019, 20:00

Czyli , że każdy teleskop powiększa, a nie ma teleskopu ani innego urządzenia optycznego które miało by zdolność przybliżania?
 
Posty: 18
Rejestracja: 19 Sty 2019, 18:38

 

PostMartita | 23 Maj 2019, 22:45

Janusz, tęsknię za Tobą i za Twoimi wpisami :cry:
 
Posty: 54
Rejestracja: 08 Cze 2016, 15:43
Miejscowość: Poznań

 

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 3 gości

AstroChat

Wejdź na chat