Jak ciemne mam niebo?

Szkice, inspiracje, relacje z obserwacji, zlotów i podróży astronomicznych

Postpiotrekguzik | 11 Lip 2017, 23:34

Co jakiś czas na forach astronomicznych przewija się pytanie o to, skąd się dowiedzieć, jak ciemne jest niebo w danym miejscu. W odpowiedziach mieszają się zwykle źródła (mapy) podające to, jak dużo światła emituje Ziemia z danego miejsca, z modelową jasnością tła nieba w danej miejscówce.

Niedawno, na jednej z takich stron: https://www.lightpollutionmap.info pojawiły się fantastyczne dane. Po pierwsze, na mapie tej dostępne są już dane na temat emisji światła z powierzchni Ziemi z 2017 roku (ta warstwa jest chyba automatycznie włączona przy wejściu na stronę). Porównując je z danymi z poprzednich lat, warto zwrócić uwagę na to, że to są dane pochodzące tylko z jednego miesiąca, a fluktuacje (zwiazane między innymi z różnymi warunkami atmosferycznymi) są w znakomitej więszkości miejsc wieloktrotnie większe niż zmiany w oświetleniu.

Na mapie tej pojawiła się jednak coś o wiele ciekawszego. Po włączeniu warstwy "WA 2015" zobaczymy mapę modelowej jasności tła nieba w zenicie w danej miejscówce (na podstawie danych z 2015 roku). Mapa ta jest nową wizualizacją danych, które wcześniej pojawiały się między innymi tu: http://www.waarnemen.com/darkskies/, tyle że tu nie dość, że jest w towarzystwie danych "komplementarnych" (pomiary jasności Ziemi z urządzenia VIIRS na satelicie SUOMI oraz pomiary z mierników SQM), to jeszcze dane te są znacznie dokładniejsze niż na wcześniejszych wizualizacjach.

Jeśli przy włączonej warstwie "WA 2015" klikniemy w interesującą nas miejscówkę, zobaczymy tabelkę podobną do tego:

Zenith sky brightness information
Coordinates 49° 33′ 40″ N 21° 20′ 28″ E
SQM 21.73 mag./arc sec2
Brightness 0.220 mcd/m2
Artif. bright. 45.4 μcd/m2
Ratio 0.261
Bortle class 1
Elevation 507 m

Mamy tu odpowiednio:

1. Współrzędne miejsca
2. Modelową jasność tła nieba (przy założeniu bardzo dobrej przejrzystości oraz naturalnej jasności tła nieba równej 22 mag/"2) w wielkościach gwiazdowych na sekundę łuku do kwadratu
3. Modelową jasność nieba w milikandelach na metr kwadratowy, przy założeniach takich jak powyżej
4. Modelową jasność sztucznego światła (rozproszonego przez atmosferę) przy takich samych założeniach jak powyżej
Stosunek 4. do 3. Im większy, tym więcej mamy sztucznego światła w zenicie. Watrość "Ratio" równa 1 oznacza, że w zenicie mamy tyle samo światła sztucznego, co naturalnego, a więc niebo jest dwa razy jaśniejsze niż byłoby w przypadku braku LP. To jest przy założeniu, że przejrzystość jest bardzo dobra, a naturalna jasność nieba wynosi 22 mag/"2. W rzeczywistości zarówno naturalna jasność nieba, jak i ilość LP znacząco się zmieniają.
5. Jakość nieba w skali Bortle'a - tu niestety chyba jest to potraktowane zbyt "liberalnie". Miejscówki, które zgodnie z opisem skali Bortle'a powinno się określić jako 2-3 tu są już oznaczone jako 1.
6. Wysokość miejscówki nad poziomem morza.

Z pomiarów SQM-L (których wykonałem już chyba blisko 1000 w kilkuset różnych miejscówkach) wynika, że w najciemniejsze (pod względem naturalnego świecenia nieba), przejrzyste noce w okresie wegetacji roślin jasność nieba odczytywana przez miernik po północy, kiedy część sztucznego oświetlenia gaśnie (przynajmniej w niektórych miejscowościach) jest bardzo bliska tej "prognozowanej". Dla przykładu, w ciemne przejrzyste noce po północy:

Kraków: mapa: 18.80, SQM-L: 18.8 - 19.0
Krosno: mapa: 20.42, SQM-L: 20.3 - 20.4
Koskowa Góra: mapa 21.32, SQM-L: 21.2 - 21.3
Czuszów: mapa 21.40, SQM-L: 21.2 - 21.3

To, co pozwoli najłatwiej porównać dwie miejscówki to w tym wypadku parametr podpisany "Ratio". Jak już pisałem wyżej, mówi nam on o tym, jak dużo jest w danej miejscówce w zenicie sztucznego światła w porównaniu do naturalnego. Zwykle miejscówki z mniejszym "Ratio" będą też miały lepszy horyzont. Choć tu oczywiście dużo będzie zależało od rozmieszczenia łun. Można się jednak spodziewać, że tam, gdzie jasność nieba w zenicie jest lepsza, tam i łun przy horyzoncie jest mniej.

Po przejrzeniu tej mapy wynotowałem sobie kilka ciekawych wartości tego współczynnika ("Ratio"):

Miejscówki na południe od Krakowa:

Kudłacze - 1.04
Koskowa Góra - 0.85
Wilczyce - 0.62

Miejscówki na północ od Krakowa:

Biórków Mały - 1.82
Czuszów - 0.71
Dosłońce - 0.63
Trzonów - 0.50

Miejscówki w Beskidzie Niskim:

Franków - 0.48
Przymiarki - 0.47
Lubatowa, pola - 0.41
Oderne - 0.34
Mszana, skrzyżowanie - 0.26
Tylawa - 0.25
Przełęcz Szklarska - 0.23
góra Tokarnia - 0.18
Radocyna - 0.17
Wyszowatka - 0.16
Moszczaniec, łąka - 0.15
Huta Polańska - 0.15
Ożenna - 0.15
Czeremcha - 0.13
Czystogarb - 0.13


Miejscówki w Bieszczadach:

Stężnica - 0.099
Osławica - 0.089
Roztoki Górne - 0.054
Przełęcz Wyżna - 0.046
Przełęcz Wyżniańska - 0.045
Wołosate - 0.045


Inne ciemne miejsca:

Gorce ~0.5
Babia Góra ~0.5
Karkonosze ~0.5
Tatry - 0.3 (Tatry Wysokie)
Pogórze Przemyskie - 0.18 (kilka km na południe od Birczy)
Roztocze - 0.13 (m.in. Puszcza Solska)
Drawieński Park Narodowy - 0.12 (okolice Zatomia)
Polesie - 0.11 (kilkanaście km na północ i zachód od Włodawy)
Puszcza Augustowska - 0.09
Północna część Mazur - 0.09 (przy granicy z Obwodem Kaliningradzkim, na północ od Kętrzyna i Giżycka)


Dla porównania jasne miejsca:

Centrum Krakowa ~30
Katowice ~30
Centrum Warszawy ~60
Szklarnia w Stężycy okok Dęblina ~200

Warto tutaj zdać sobie sprawę z tego, że wartość 30 dla Krakowa czy Katowic oznacza, że niebo jest tam około 30-krotnie jaśniejsze niż naturalnie. Z drugiej strony wartości ~0.05 w Bieszczadach oznaczają, że niebo jest tam o około 5% jaśniejsze niż naturalne. Innymi słowy, ilość LP w Krakowie czy Katowicach jest jakieś 600 razy większa niż w Bieszczadach.

Oczywiście jakość nieba to nie tylko jego jasność w zenicie. Drugim bardzo ważnym czynnikiem jest przejrzystość nieba, która szybko się poprawia wraz z wysokością nad poziomem morza. Dlatego niebo w górach w miejscówce, w której ten współczynnik wynosi 0.5 może sprawiać lepsze wrażenie niż niebo na nizinach w miejscówce, w której wspomniany współczynnik wynosi 0.1.

Na koniec warto jeszcze zauważyć, że naturalna zmienność jasności nieba jest całkiem duża i w jasne (pod względem naturalnego świecenia nieba - airglow) noce w Bieszczadach niebo będzie jaśniejsze niż w ciemne (znów pod względem airglow) noce w miejscówkach, w których "Ratio" wynosi 0.5.

Pozdrawiam
Piotrek
Taurus 13", Nikon Action 10x50EX
Awatar użytkownika
 
Posty: 843
Rejestracja: 18 Sty 2013, 21:33
Miejscowość: Krosno/Kraków

 

PostMiłosz G. | 12 Lip 2017, 08:47

Dobry artykuł, dzięki!
Synta 10" +Delos 14mm,ES 6,7mm, NPL 30mm,sp 25 i 10mm
garść ołówków + garść fiszorów + papier + photoshop

moja fotografia: http://www.miloszguzowski.pl
Awatar użytkownika
 
Posty: 457
Rejestracja: 23 Lip 2008, 16:12
Miejscowość: Dwukoły

 

PostKarol | 12 Lip 2017, 08:59

Bardzo fajne informacje dla obserwatorów i astrofografów Piotrze !
O tej warstwie WA 2015 "nie słyszałem", teraz mam "wszystko" na jednej stronie.

piotrekguzik napisał(a):Dla porównania jasne miejsca:

Szklarnia w Stężycy okok Dęblina ~200


Dzięki za pocieszenie :lol:
Mieszkam 10 km od tej katastrofy naturalnej i współczynnik Ratio to już 4.7. Teraz też wiem, że tam gdzie byłem na wyjeździe wartość wynosiła 0,5 tylko, że nie trafiłem na dobrą przejrzystość :(
 
Posty: 2524
Rejestracja: 22 Lis 2010, 20:43

PostSoczi | 12 Lip 2017, 10:06

****
Ostatnio edytowany przez Soczi 03 Gru 2019, 20:10, edytowano w sumie 3 razy
Awatar użytkownika
 
Posty: 1276
Rejestracja: 24 Sty 2011, 16:12

Postpiotrekguzik | 12 Lip 2017, 12:36

Soczi,

Ale Ty porównujesz różne rzeczy. Te mapy podpisane VIIRS 2015, VIIRS 2016, VIIRS 2017 to mapy obrazujące jasność ZIEMI widzianej nocą z kosmosu. Tu zmienność jest bardzo duża (zwłaszcza w miejscówkach ciemnych) i wynika ona z wielu czynników (w dużej mierze atmosferycznych). Porównywanie z roku na rok ciemnych miejscówek nie ma tu większego sensu, no chyba, że w okolicy pojawi się (lub zniknie) silne źródło światła. Ma za to sens porównywanie dwóch miejsc na tej samej mapie - to, które jest ciemniejsze, ma mniej źródeł światła w bezpośredniej okolicy (z tego jednak co się orientuję, to są tu zaznaczone tylko te źródła światła, które świecą całą noc).

Mapa WA 2015 to mapa jasności nieba, obliczonej przy użyciu fizycznego modelu biorącego pod uwagę przestrzenny rozkład źródeł światła oraz rozchodzenie się i rozpraszanie światła w atmosferze. Jednostki na tej mapie są zupełnie inne niż te na mapach VIIRS XXXX. Porównywanie jednych map z drugimi, to prawie jak porównywanie odległości z masą, albo z temperaturą.

Jeśli na mapie WA 2015 widzisz wartość "Ratio" równą 0.51, to znaczy że masz całkiem dobrą miejscówkę. Taką, w której niebo w zenicie jest w najciemniejsze noce o około 50% jaśniejsze niż gdyby nie było żadnego LP.

Pozdrawiam
Piotrek
Taurus 13", Nikon Action 10x50EX
Awatar użytkownika
 
Posty: 843
Rejestracja: 18 Sty 2013, 21:33
Miejscowość: Krosno/Kraków

 

PostDominik Woś | 12 Lip 2017, 18:34

Czyli Roztoki Górne to prawie dwa razy lepsza miejscówka (pod względem zaświetlenia) niż zlotowa Stężnica? Myślę jednak, że na jakość miejsca do obserwacji będą wpływać takie warunki jak wysokość nad poziomem morza (mniej atmosfery), zapylenie (szczególnie w Afryce po lipcu-sierpniu), lokalne mocne źródła światła (np. dla Stężnicy w Bieszczadach na południu świeci miejscowość Cisna a obiekty u nas górują właśnie na południu). Zaświetlenie od Cisnej widać w Roztokach Górnych jeśli pojawią się chmury, podświetlane przez sztuczne oświetlenie w Cisnej.

Mam własny test jakości miejscówki pod względem zanieczyszczenia światłem (podpowiedziany kilkanaście lat temu przez znajomego). Po odpowiednim dostosowaniu wzroku do ciemności, bierzemy gazetę i jeśli możemy ją przeczytać bez posiłkowania się sztucznym światłem to jest OK. :wink: Światło Drogi Mlecznej powinno wystarczyć. :wink:

Pozdrawiam,
Dominik
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

PostKrater | 12 Lip 2017, 18:53

Dominiku, no to w Krakowie mam super rewelacyjne niebo :wink: .
Na rynku przez całą noc można czytać gazete i to bez przystosowania oczu do ciemności :mrgreen: .

To z mojej strony żart oczywisty ale i metoda miała zapewne sens zanim nastąpiła elektryfikacja naszego kraju :wink: .
(W każdym razie ja jeszcze takiego miejsca nie znalazłem a kiedy byłem młody to nie robiłem takich testów)
"Nie należy mnożyć bytów ponad konieczność" (Brzytwa Ockhama)
Awatar użytkownika
 
Posty: 409
Rejestracja: 23 Lip 2013, 12:08
Miejscowość: Kraków

 

PostDominik Woś | 12 Lip 2017, 19:04

Krater napisał(a):Dominiku, no to w Krakowie mam super rewelacyjne niebo :wink: .
Na rynku przez całą noc można czytać gazete i to bez przystosowania oczu do ciemności :mrgreen: .

To z mojej strony żart oczywisty ale i metoda miała zapewne sens zanim nastąpiła elektryfikacja naszego kraju :wink: .
(W każdym razie ja jeszcze takiego miejsca nie znalazłem a kiedy byłem młody to nie robiłem takich testów)


Miało być bez posiłkowania się sztucznym światłem więc centrum Krakowa odpada. :wink: W Polsce ewentualnie Roztoki Górne w sierpniu, gdy DM jest prawie w zenicie, Namibia w Afryce, w naszej ciemnej miejscówce w RPA da się czytać te trochę większe litery. :wink:

Pozdrawiam,
Dominik
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

PostSoczi | 12 Lip 2017, 22:05

Wolałbym jednak nie móc przeczytać tej gazety na swojej miejscówce. Wtedy uważam że byłoby najciemniej. :lol:
Awatar użytkownika
 
Posty: 1276
Rejestracja: 24 Sty 2011, 16:12

Postians | 15 Lip 2017, 08:48

Mapę znam/używam ale nigdy nie bawiłem się z warstwą "WA2015", dzięki :) Moja miejscówka według WA2015 wygląda całkiem nieźle...

SQM 21.81 mag./arc sec2
Brightness 0.205 mcd/m2
Artif. bright. 33.6 μcd/m2
Ratio 0.196
Bortle class 3
Elevation 141 m
Newton 16"; Myriad 20mm 100*, Myriad 9mm 100*, ES 6,7mm82*, Orion UB 2", Optolong OIII 2".
Awatar użytkownika
 
Posty: 20
Rejestracja: 01 Sty 2016, 10:05
Miejscowość: Dzierzgoń

 

PostSebastian Ś. | 15 Lip 2017, 09:46

Też nie wiedziałem o tej warstwie, dzięki! Wychodzi na to, że u mnie na wiosce całkiem całkiem:

SQM 21.51 mag./arc sec2
Brightness 0.269 mcd/m2
Artif. bright. 98.3 μcd/m2
Ratio 0.575
Bortle class 4
Elevation 57 m

10 km dalej już dobre miejsca z ratio około 0.250, 20-30 km już 0.160. Pod bardzo ciemne niebo najbliżej mam do Zatomia, około 70 km. Czas kupić jakieś duże lustro ;)
 
Posty: 2358
Rejestracja: 02 Wrz 2016, 17:11

PostSoczi | 15 Lip 2017, 11:22

****
Ostatnio edytowany przez Soczi 03 Gru 2019, 20:09, edytowano w sumie 2 razy
Awatar użytkownika
 
Posty: 1276
Rejestracja: 24 Sty 2011, 16:12

PostKarol | 15 Lip 2017, 13:40

Z tego co wiem z powodu warunków socjalnych.
 
Posty: 2524
Rejestracja: 22 Lis 2010, 20:43

Postpiotrekguzik | 15 Lip 2017, 14:03

ians napisał(a):Mapę znam/używam ale nigdy nie bawiłem się z warstwą "WA2015", dzięki :)


Ta warstwa ("WA 2015") pojawiła się tam kilka tygodni temu, wcześniej jej nie było.

Z Elbląga dość blisko jest pod całkiem ciemne niebo. Będę tam (w Elblągu) od najbliższej środy do końca lipca. Szkoda tylko, że teraz macie tam białe noce.
Taurus 13", Nikon Action 10x50EX
Awatar użytkownika
 
Posty: 843
Rejestracja: 18 Sty 2013, 21:33
Miejscowość: Krosno/Kraków

 

Postians | 15 Lip 2017, 17:18

piotrekguzik napisał(a):
ians napisał(a):Mapę znam/używam ale nigdy nie bawiłem się z warstwą "WA2015", dzięki :)


Ta warstwa ("WA 2015") pojawiła się tam kilka tygodni temu, wcześniej jej nie było.

Z Elbląga dość blisko jest pod całkiem ciemne niebo. Będę tam (w Elblągu) od najbliższej środy do końca lipca. Szkoda tylko, że teraz macie tam białe noce.


Ta miejscówka to jest kawałek z 80km ;) Jeszcze trochę i białe noce się skończą, już bliżej niż dalej :)
Newton 16"; Myriad 20mm 100*, Myriad 9mm 100*, ES 6,7mm82*, Orion UB 2", Optolong OIII 2".
Awatar użytkownika
 
Posty: 20
Rejestracja: 01 Sty 2016, 10:05
Miejscowość: Dzierzgoń

 

PostKarol | 15 Lip 2017, 17:34

ians
A Wilczęta (okolice Orneta) ?
 
Posty: 2524
Rejestracja: 22 Lis 2010, 20:43

Postians | 15 Lip 2017, 18:09

Karol napisał(a):ians
A Wilczęta (okolice Orneta) ?


Zbyt dużo źródeł światła w zasięgu wzroku niestety...ta dalsza miejscówka jest pomiędzy Pieniężnem a Górowem Iławeckim
Newton 16"; Myriad 20mm 100*, Myriad 9mm 100*, ES 6,7mm82*, Orion UB 2", Optolong OIII 2".
Awatar użytkownika
 
Posty: 20
Rejestracja: 01 Sty 2016, 10:05
Miejscowość: Dzierzgoń

 

PostOrzech | 21 Lip 2017, 14:58

Temat przykleić, żeby nie znikł w otchłani forum :!:
Działają Wam warstwy na mapie> Coś się pokiełbasiło i u mnie nie ma żadnej warstwy tylko sama mapa :?
16" made by Piotrek K
ED100
Xcell 5, 7, APM XWA 13, Lunt 20
ESy 8,8, 30
UHC 2" OIII 2", H-beta 2"
Nikon EX 10x50,
Awatar użytkownika
 
Posty: 2002
Rejestracja: 21 Paź 2013, 17:11
Miejscowość: Olkusz

 

PostSoczi | 21 Lip 2017, 15:59

No nie działa faktycznie :?
Awatar użytkownika
 
Posty: 1276
Rejestracja: 24 Sty 2011, 16:12

Postaltanka | 22 Lip 2017, 01:08

W głowę zachodzę po co to całe teoretyczne nawijanie! Bierzesz; gościu jakikolwiek wzorzec (np. ze "starej stajni" NPS) i patrzysz po prostu. A co dostrzeżesz to i pamiętasz, że da się dostrzec. I tyle! Filozofia? Chyba z gatunku że lepiej patrzeć na cokolwiek na świecie przez kamerę smartfona niż tak po prostu. Żenujące to wszystko.
I pozdro.
 
Posty: 291
Rejestracja: 28 Lip 2009, 01:10

 

Postpiotrekguzik | 22 Lip 2017, 22:35

altanka napisał(a):W głowę zachodzę po co to całe teoretyczne nawijanie! Bierzesz; gościu jakikolwiek wzorzec (np. ze "starej stajni" NPS) i patrzysz po prostu. A co dostrzeżesz to i pamiętasz, że da się dostrzec. I tyle! Filozofia? Chyba z gatunku że lepiej patrzeć na cokolwiek na świecie przez kamerę smartfona niż tak po prostu. Żenujące to wszystko.
I pozdro.


Jak to po co? To, co jest na tych mapach to wspaniałe źródło informacji pozwalające na szybkie znalezienie optymalnych miejscówek. Jeśli ktoś chciałby znaleźć najlepszą miejscówkę w swojej okolicy "Twoją" metodą ("biorąc jakikolwiek wzorzec i patrząc po prostu"), musiałby pojechać w każdą potencjalnie dobrą miejscówkę wiele (kilkadziesiąt) razy i sprawdzić, gdzie średnio jest najlepiej, bo z nocy na noc wiele się zmienia, a do tego dochodzi samopoczucie obserwatora itp.
Mając tę mapę, wystarczy dobrze ją przeanalizować (przynajmniej dwie warstwy - tę z jasnością nieba w zenicie i tę ze źródłami światła) i bez jeżdżenia i sprawdzania możemy sobie wytypować idealną miejscówkę (włącznie z tym, żeby w interesującym nas kierunku łuna była jak najmniejsza). To jest olbrzymia oszczędność czasu a także "maksymalizowanie wrażeń obserwacyjnych".
Swoją drogą, to całkiem łatwo sprawdzić, że w tym wypadku teoria zgadza się z praktyką - w ciągu ostatnich dwóch i pół roku wykonałem chyba około 1000 pomiarów jasności nieba w okolicy zenitu miernikiem SQM-L w kilkuset różnych miejscówkach (zarówno jasnych jak i ciemnych) i wyniki te doskonale zgadzały się z tym, co jest na tych mapach. Tak samo było z łunami, które bardzo łatwo dzięki jednej z tych map identyfikować.

Jeśli cokolwiek jest tu żenujące, to niestety jest to Twój ostatni post...
Taurus 13", Nikon Action 10x50EX
Awatar użytkownika
 
Posty: 843
Rejestracja: 18 Sty 2013, 21:33
Miejscowość: Krosno/Kraków

 

Postaltanka | 23 Lip 2017, 22:29

Chciałbym szczególnie koledze Piotrekguzik zwrócić uwagę na prosty fakt: jakby jakaś teoria nie była doskonała i jakby jakiś przyrząd pomiarowy nie był świetny to jednak co może być bardziej miarodajne niż sprawdzenie czegoś w praktyce? Naprawdę przypomina to sytuację kogoś, kto chcąc sprawdzić ile np. ma bilonu w portfelu tworzy wysoce skomplikowane algorytmy obliczeniowe pozwalające na wyciąganie przybliżonych wniosków po super dokładnym zważeniu portfela. Ja proponuję otworzyć go i policzyć co i jak. Naprawdę przypomina to gościa który idąc w dzień chodnikiem zamiast po prostu patrzeć oczami użyje np. smartfona włączy kamerkę i powie, że na ekranie lepiej patrzeć.
A po drugie to osobiście spotkałem się już wielokrotnie z sytuacją niezgodności informacji z map zaświetlenia ze stanem rzeczywistym. W innym podobnym poście podałem jeden taki przykład. Miejscowość Bystra w Beskidach. W linii prostej może jakieś 4-5 km od Bielska-Białej. Drogą trochę dłużej bo trzeba ominąć jedną pomniejszą górę pomiędzy Bielskiem a Bystrą. No i według map LP jest tam niespecjalnie. A ja byłem wielokrotnie i stwierdzam, że w zenicie widać 6 mag. a dodatkowo prądy termiczne atmosfery są tam małe i można sobie pozwolić na większe powiększenie. Tam też pierwszy raz w życiu widziałem świetliki. Miejsce psuje jedynie fakt, że spora część nieba jest zasłonięta przez góry.
Większą ilością przykładów nie będę zanudzał.
Jest takie powiedzenie: "jeśli teoria nie zgadza się z faktami to tym gorzej dla faktów".
Pozdrowienia.
 
Posty: 291
Rejestracja: 28 Lip 2009, 01:10

 

PostOrzech | 23 Lip 2017, 22:40

A te góry nie zasłaniają łuny od BB? Może się wtedy wydawać, że niebo lepsze.
Mapa nie mówi nic o seenigu a i on sam nie jest w żaden sposób wyznacznikiem jego ciemności.
Tematu świetlików a ciemnego nieba nie rozumiem. Latają tam gdzie jest ciemne?
16" made by Piotrek K
ED100
Xcell 5, 7, APM XWA 13, Lunt 20
ESy 8,8, 30
UHC 2" OIII 2", H-beta 2"
Nikon EX 10x50,
Awatar użytkownika
 
Posty: 2002
Rejestracja: 21 Paź 2013, 17:11
Miejscowość: Olkusz

 

PostM.K. | 23 Lip 2017, 23:38

Orzech napisał(a):Tematu świetlików a ciemnego nieba nie rozumiem. Latają tam gdzie jest ciemne?

Latają wtedy, gdy ciemno :D
Newton 12' DOB GOTO, refraktor Sky-Watcher SK909 EQ3-2, okulary: 8, 10 13, 17 i Soligor 25
Na meteory: kamery PAVO6, PAVO7 i PAV79, czasem oko nieuzbrojone
 
Posty: 256
Rejestracja: 11 Wrz 2009, 10:14
Miejscowość: Gród Kraka

 

Postpiotrekguzik | 24 Lip 2017, 00:12

Altanko,

Powiedz mi w takim razie, jak sprawdziłeś to, że dane z mapy nie zgadzają się z rzeczywistością? Na podstawie zasięgu gołego oka? Te mapy nie pokazują, jaki jest w danym miejscu zasięg gołego oka, bo to jest sprawa mocno subiektywna, dodatkowo zależna od chwilowego stanu obserwatora (zmęczenie itp.). W miejscach o parametrach zbliżonych do Bystrej w zenicie wielokrotnie widziałem gwiazdy słabsze od 6 mag.

Ja (jak już pisałem wyżej) porównywałem dane z tej mapy z tym, co pokazuje miernik SQM-L (a on pokazuje właśnie to, co znajduje się na warstwie WA, czyli jasność nieba, więc jest idealnym wyborem jeśli chodzi o weryfikację tej mapy). Z moich obserwacji (około 1000 pomiarów w kilkuset różnych miejscach) wynika, że mapa ta doskonale zgadza się z tym co wskazuje miernik - dokładnie rzecz biorąc, jeśli jednej nocy, w jednych warunkach przejechałem kilkadziesiąt kilometrów, mierząc jasność nieba w kilkunastu różnych miejscach, to zawsze na podstawie pomiarów z SQM-L uszeregowałbym te miejscówki dokładnie tak samo, jak patrząc tylko i wyłącznie na mapę.

Jasna sprawa, że to co zobaczymy okaże się dopiero na miejscu, tyle że jeśli rozważamy kilka, czy kilkanaście miejscówek, to chyba lepiej pojechać w tę, która jest potencjalnie najlepsza?
Inna sprawa, że pojedyncza wizyta w danej miejscówce nie da nam miarodajnej odpowiedzi na to, jak dana miejscówka jest dobra w porównaniu do innych, bo warunki każdej nocy są inne. W bardzo dawnych czasach, kiedy jeszcze nie znałem map LP przez długi czas nie doceniałem kilku miejscówek, w których niefortunnie trafiłem na nienajlepsze warunki. Z drugiej strony przeceniałem inne znacznie gorsze dlatego, że obserwując z nich często trafiałem sporadycznie na świetne warunki. Z czasem poznałem się na nich wszystkich, ale zajęło mi to ładnych parę lat. Wnioski po tych paru latach były takie same jak po kilku minutach analizy powyższych map.

Mapy LP to nie wyrocznia - czasem może się okazać, że jaśniejsza miejscówka będzie lepsza, bo jest wyżej i nie grożą nam mgły (przez które w ciemniejszej "niższej" miejscówce nic nie będzie widać), innym razem może nam zależeć na obserwacjach konkretnej części nieba, która w lepszej pod względem jasności nieba w zenicie miejscówce jest bardziej skażona światłem (tego dowiemy się z mapy VIIRS 2017 - tam można pomierzyć dokładnie azymuty, w których znajdują się łuny i tak dobrać miejscówkę obserwacyjną, aby w interesującej nas części nieba było ich jak najmniej). Pomimo tego, mapy LP to doskonałe narzędzie, które pozwala zaplanować miejsce obserwacji i zaoszczędzić naprawdę dużo czasu (i nerwów, kiedy np. okaże się że w miejscówce, którą sobie wybraliśmy nie patrząc na te mapy, kometa świeci dokładnie w środku łuny od jakiejś niewielkiej mieścinki).

Oczywiście, jasność nieba w zenicie, to tylko jeden z aspektów jakości nieba, więc nie może być jedynym wyznacznikiem przy wyborze miejscówki do obserwacji. Z doświadczenia wiem jednak, że jest to jednak jedno z ważniejszych kryteriów. Drugim takim, o którym warto pamiętać (zwłaszcza na południu kraju) jest wysokość nad poziomem morza, bo im wyżej, tym mniejsza ekstynkcja atmosferyczna, a co za tym idzie lepsza przejrzystość i znacznie lepsza widoczność obiektów nisko nad horyzontem. Idąc Twoim tokiem rozumowania, nie warto byłoby patrzeć też patrzeć na mapę wysokości.

Jeśli ktoś woli sprawdzać miejscówki metodą "prób i błędów", to jego sprawa. Wielu z nas ma jednak dość ograniczony czas, a do tego i z pogodą w naszym klimacie jest tak sobie i często szkoda tracić piękną nockę przez zły wybór miejscówki.


Pozdrawiam
Piotrek Guzik
Taurus 13", Nikon Action 10x50EX
Awatar użytkownika
 
Posty: 843
Rejestracja: 18 Sty 2013, 21:33
Miejscowość: Krosno/Kraków

 

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 81 gości

AstroChat

Wejdź na chat