Co kryje Wielki Pies

PostDamian P. | 04 Maj 2018, 16:20

Gdy na zimowym niebie, niezbyt wysoko nad południowo-wschodnim horyzontem, ujrzysz bardzo jasną gwiazdę, będzie to znak, że nadchodzi Wielki Pies. Ale nie obawiaj się. Nie musisz się rozglądać dookoła siebie, wypatrując nieproszonego czworonoga, choć jak to bywa na odludziu, nigdy nic nie wiadomo, prawda?
Zrobiłem jakiś czas temu trzy podejścia teleskopem 12” do Wielkiego Psa, celem wyłowienia jak największej ilości obiektów. Za każdym razem silny mróz obezwładniał mi dłonie swym lodowym uściskiem i chowałem się co chwilę w samochodzie, wciskając palce w kratki nawiewu. Warunki nie pozwalały wykorzystać maksimum możliwości, a przejrzystość mogła być lepsza. Wrzucam to co udało mi się zobaczyć w Lutym i Marcu. Tak, wiem, że teraz praży Słońce, a ja wyjeżdżam tutaj z mrozem i ogrzewaniem sztywnych palców, ale pomyślałem, że podzielę się tym, co widziałem w tak trudnym dla nas, obserwatorów z Polski, gwiazdozbiorze. Trochę z opóźnieniem, bo nie miałem głowy do niczego – także do pisania. Stąd też będzie sucho, sztywno, szorstko i nudno - takie trochę poprawione notatki. W zasadzie ograniczę się do minimum i za wszelkie niedoskonałości i błędy wybaczcie. Umówmy się jeszcze, że większość to gromady otwarte i nie będę o tym wspominał. Jeśli będzie mowa o jakiejś mgławicy albo galaktyce, wtedy to podkreślę.


NGC 2204. Obserwowałem ją dwukrotnie i od niej zaczynałem, więc adaptacja była jeszcze słaba. Wieczorem, 6-7 Lutego, zapisałem to tak: Widać zagęszczenie gwiazd, trochę mgliste i podłużne w osi północ - południe. W 107-krotnym powiększeniu widać ją lepiej niż w 60 razy.
Natomiast 4 Marca tak: W 25mm widać gwiazdki, lekkie pojaśnienie, łańcuszek gwiazd, składniki układają się podłużnie - czyli w obu przypadkach podobnie. Ogólnie niezbyt wyraźna gromada, choć jak wspomniałem wzrok jeszcze był słabo zaadaptowany. W 14mm większa, podłużna, plus ogólne pojaśnienie i może więcej składników.
Co kryje Wielki Pies: imgcut.jpg


NGC 2207 i IC 2163 – para galaktyk. Pierwsza i jaśniejsza widoczna w okularze 25mm. Co do przylegającej sąsiadki, to nie byłem jej wówczas pewny. W okularze 14mm NGC 2207 to słaba, lecz ewidentna mgiełka. IC 2163 niby się pojawiła, jako bardzo słabe, rozciągnięte pojaśnienie, choć potem nie byłem już jej taki pewny.
Co kryje Wielki Pies: fg.jpg



Tombaugh 1. Bardzo fajna gromadka przy parce jaśniejszych gwiazd. Rozbija się już w 60-krotnym powiększeniu. W 14mm widać trochę więcej gwiazd.

Tombaugh 2. W 60 razy widać słabe, okrągławe pojaśnienie, na którym czasem przebłyskują chyba jakieś gwiazdki. W 107 razy widać, jakby bardziej ochoczo, że jednak tam są.

Ruprecht 11. Widać stadko kilku, kilkunastu gwiazd - nie do przeoczenia.

Ruprecht 10. Nieco podobnie jak u poprzedniczki, choć trochę mniej się rzuca w oczy. Ot grupka gwiazd.

Auner 1. Do poprawki. W żadnym powiększeniu się nie upewniłem czy coś widać, niemniej czasem odnosiłem wrażenie, że tuż przy gwieździe pojawia bardzo słabe i prawie punktowe pojaśnienie.

Zielone kółka na screenie poniżej to pozycja Tombaugh 1 i Tombaugh 2.
Co kryje Wielki Pies: S.png

Co kryje Wielki Pies: lll.png


Ruprecht 5. W delikatnej mgiełce drobinka 2-3 słońc. Poniżej leży inna grupka z pięciu gwiazd, zbita w stadko i na którą wskazuję skymaporg, lecz więcej źródeł podaje grupkę powyżej – przykładowo Aladinlite.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 5.jpg


NGC 2243. Niestety nie udało się jej odnaleźć przez niesprzyjające warunki. Obiekt leży dość nisko, ale myślę, że z pewnością jest możliwa do zobaczenia z naszego kraju.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2243.jpg


Ruprecht 1. Banalny, od razu rzucił się w oczy. Widać go jako niewielką, zamgloną kupkę gwiazd. W zasadzie widać wyraźnie, że to jakaś gromada w 25mm. W 14mm naliczyłem około tuzina gwiazd.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 1.jpg


Ruprecht 2. Widoczny razem w jednym polu z Ruprechtem 3. W 25mm Ruprecht 2 ujawnia 2-3 składniki. W okularze 14mm 3 składniki są już wyraźne.

Ruprecht 3. Widoczne 4-5 słońc - ogólnie trochę większy od sąsiadki. W 14mm widać około 6 składników. Błądzenie w okolicy Ruprechta numer 2 i 3 przypominało pływanie w jakiejś brudnej sadzawce.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 2 i 3.jpg


PK 242-11.1 – mgławica planetarna. W 60-krotnym powiększeniu widać było słabiutko maleńki punkt światła. W 107 razy znacznie lepiej i pewniej. W 319 razy była to wciąż gwiazdopodobna ciapka. Było już nisko i obraz był mocno zdegradowany.
Co kryje Wielki Pies: PK 242-11.1.jpg


Cr 140. Obserwowane lornetką. Kilka luźnych jasnych gwiazd.

Cr 132. Podobnie jak w przypadku Cr 140. Przyznaje, że nie skupiłem się na tych gromadach przez zimno.
Co kryje Wielki Pies: hhh.png
 
Posty: 363
Rejestracja: 12 Sty 2014, 19:12

 

PostDamian P. | 04 Maj 2018, 16:23

Haffner 7. Nie upewniłem się, co do widoczności – tło pod Aludrą było bardzo mętne.
Co kryje Wielki Pies: Haffner 7.jpg


Ruprecht 20. W okularze 14mm widać kilka luźnych słabych składników wokół jaśniejszego słońca.
Co kryje Wielki Pies: Ruprech 20.jpg


Ruprecht 150. W 14mm widoczny, jako trójkącik z gwiazd, z czego jeden wierzchołek przypominał przecinek tworzony z dwóch słońc, ale nie wiem czy jest to gwiazda podwójna.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 150.jpg


Ruprecht 14. W miejscu gromady dostrzegłem tylko jedną gwiazdkę - być może składnik grupy. Obiekt już dosyć nisko.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 14.jpg


Cr 121. Sporo gwiazd porozrzucanych po całym polu widzenia, wokół pomarańczowej Omirkon 1. Obiekt obserwowałem także lornetką i być może był to lepszy wybór. Mnie trochę kojarzy się z Collinderem 62 z Woźnicy. Nie w sensie jakiegoś szczególnego podobieństwa, ale trochę może rodzaju gromady – nijak określić, które składniki doń należą i gdzie gromada się kończy.
Co kryje Wielki Pies: Cr 121.jpg


Ruprecht 149. W 14mm widać tyci zlepek 2-3, może 4, bardzo słabych słońc blisko siebie. Słabiutka. W 25mm bardzo słaby, mglisty punkcik.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 149.jpg


W okolicy jest także ładna para gwiazd, która może kojarzyć się trochę z Epsilonami w Lutni. Mowa o HIP 32744 A i HIP 32741 (Sama HIP 32744 A ma także towarzysza HIP 32744 B, lecz nie pamiętam bym go widział) oraz HIP 32729 plus sąsiadka, której numeru nie znam. W skymaporg ma oznaczenie TYC 6521-3599-1. Obie pary bardzo podobne - mają po jednym składniku jaśniejszym i słabszym.

Berkeley 75. Niestety nie udało mi się go dostrzec, choć momentami odnosiłem wrażenie, że coś się pojawia w odpowiednim miejscu. W pewnym momencie przeleciał tam tylko bardzo słabiutki satelita, grubo poniżej 10 mag.
Co kryje Wielki Pies: Berkeley 75.jpg


NGC 2354. Duża i rozsypana polana gwiazd. W 14mm już dość mocno rozrzucona.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2354.jpg


Ruprecht 18. Pojaśnienie plus jakieś słońca w 25mm. W 14mm widać wyraźnie, że jest tam skupisko gwiazd. Widać około tuzina słońc otoczonych mgiełką.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 18.jpg


Trumpler 7 (Cr 146). Gromada leży już na terytorium Rufy, ale okazyjnie, jako para z Tr 6, uwzględniłem ją w obserwacjach. W 25mm całkiem przyjemna - niewielkie skupisko, ale wyraźne układające się w kątownik. Gwiazdy układają się rządkiem, plus jedna jaśniejsza, która skręca na południowy zachód. Dłuższe ramie literki L skręca na południe, gdzie gwiazdy dalej idą sznurkiem. W 107-krotnym powiększeniu literka L zmieniła się nieco, bo dwa słońca okazały się w rzeczywistości ciasnymi parkami gwiazd.

Trumpler 6 (Cr 145). W 25mm grupka dużo słabszych gwiazd niż w przypadku Tr 7, otoczonych mgiełką. W 14mm kilka słońc zatopionych w mgiełce, wyraźniej widocznych niż w 25mm.
Co kryje Wielki Pies: Tr 7 i Tr 6.jpg
Ostatnio edytowany przez Damian P., 04 Maj 2018, 16:36, edytowano w sumie 1 raz
 
Posty: 363
Rejestracja: 12 Sty 2014, 19:12

 

PostDamian P. | 04 Maj 2018, 16:29

Ruprecht 17. Zlepek 2-3 słońc, jakaś parka, trójka i może coś jeszcze. Ogólnie bardzo słaba widowiskowo.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 17.jpg


NGC 2362. Po tych wszystkich tycich gromadkach, to była uczta dla oka. Zerkaniem Tau CMa, jakby się roztapia i wydziela fajną mglistą otoczkę. Stado składników wokół niej bardzo ładnie widoczne. Piękna tym razem, zarówno w 25, jak i 14mm.
Co kryje Wielki Pies: ngc2362_full.jpg

Źródło: https://www.skypixels.at/ngc2362_info.html


145 CMa – piękna podwójna. Pomarańczowy składnik plus drugi, który średnio bym nazwał niebieskim – bardziej taki żółtawy, białawy, ale to może wina teleskopu.

Haffner 5. W miejscu gromady widziałem 2-3 słońca, ale nie jestem pewny, czy należały do grupy, która na zdjęciach jest trochę bogatsza, choć wydaje się dość słaba.
Co kryje Wielki Pies: Haffner 5.jpg


NGC 2367. W 25mm nieduże skupisko gwiazd, na miarę Trumplerów i Ruprechtów, ale dość jasna. Najjaśniejsze cztery gwiazdy układają się w prawie prostokątny trójkąt. Tuż obok, oddzielone od trójkąta, widoczne słabsze składniki.

PK 235-03.1 – mgławica planetarna. Obiekt widoczny, jako słaba gwiazdka. Na poniższym zdjęciu w prawym górnym rogu.
Co kryje Wielki Pies: NGC2367_TEC20_Bernhard_big.jpg

Źródło: http://www.astrophoton.com/NGC2367.htm


NGC 2384. Jaśniejsza z „gromady podwójnej”. Jest jakby złożona z dwóch członów. Jeden człon przypominał bumerang - wygiętą literę L z 4-5 gwiazd, podobną trochę do Tr 7. Drugi człon gromady to 2-3 słońca.

NGC 2383. Tuż obok poprzedniczki. Widać dwie, trzy jasne gwiazdki – niedaleko kolejna. Pomiędzy nimi widoczna mgiełka, w której pojawiają się zerkaniem jakieś słabe słońca - widać trochę takie „mrowienie”. W 14mm widać już zwyczajnie rozbicie w owej mgiełce.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2384.jpg


Ruprecht 15. Mała grupka gwiazd. Zapisałem, że widoczna jako trójkącik.
Co kryje Wielki Pies: Ruprecht 15.jpg
Ruprecht 15.jpg (78.38 KiB) Obejrzany 5429 razy


Sh2-301 – mgławica emisyjna. Nie udało mi się niestety nic dostrzec – warunki nie dały szansy.
Co kryje Wielki Pies: Sh2-301.jpg

Źródło: https://www.cloudynights.com/gallery/im ... 5-sh2-301/


PK 232-04.1 – mgławica planetarna. Widoczna jako bardzo słaba gwiazdka w idealnej pozycji, niemal pośrodku linii otaczającej ją pary słońc.
Co kryje Wielki Pies: PK 232-04.1.jpg


PK 232-01.1 – mgławica planetarna. Widoczna już w powiększeniu 60 razy, jako maleńka słaba gwiazdka. W 107 razy dostajemy potwierdzenie, że to jest obiekt, którego szukamy; choć nieco inny, wciąż jest maleńki. W 319 razy widać było wyraźnie już, że to planetarka – mała szara kulka i choć zdawała się być większa od gwiazd, iskrzenie czasem w tym przeszkadzało.
Co kryje Wielki Pies: PK 232-01.1.jpg


NGC 2358. Jest tam taki klinek z gwiazd, obok jakaś parka, jeszcze dalej 4-5 gwiazdek. Luźno tu ogólnie i ciężko się połapać. Nie wiadomo co jest gromadą a co nie.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2358.jpg
Ostatnio edytowany przez Damian P. 04 Maj 2018, 16:38, edytowano w sumie 3 razy
 
Posty: 363
Rejestracja: 12 Sty 2014, 19:12

 

PostDamian P. | 04 Maj 2018, 16:29

Haffner 23. Ogólnie gęstsze zagęszczenie gwiazd nad parą słońc.
Co kryje Wielki Pies: Haffner 23.jpg


Haffner 8. Całkiem wyraźne skupisko gwiazd na północ od asteryzmu przypominającego trochę krzesło lub owal z dwoma dodatkowymi słońcami.
Co kryje Wielki Pies: Haffner 8.jpg


NGC 2360. Nie będę tu się rozpisywał. Bogata, bardzo ładna i duża gromada otwarta opisana w OT.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2360.jpg


Haffner 4. Widać drobne gwiazdki w kupie pomiędzy parą jaśniejszych słońc.
Co kryje Wielki Pies: Haffner 4.jpg


Basel 11A. Całkiem przyjemna gromadka, z której wybijają się dwie gwiazdki, otoczone słabszym stadkiem i wyraźną poświatą – o ile nie parował mi okular.
Co kryje Wielki Pies: Basel 11A.jpg


NGC 2359 – mgławica Hełm Thora. Widoczna bardzo ładnie - w kierunku południowo-zachodnim wyraźnie wyciągnięty róg Hełmu, co razem z resztą widocznej mgławicy przypominało trochę ślimaka z muszlą.

Haffner 6. Coś niby tam było - jakby pojaśnienie - może próbowały się nawet przebijać gwiazdki, lecz obiekt do poprawki.

Berkeley 36. Nie udało mi się go dostrzec - może kolejnej Zimy.
Co kryje Wielki Pies: NGC 2359.jpg


IC 2165. Mgławica planetarna. Stosunkowo jasna, gwiazdopodobna. I właściwie nic poza tym.
Co kryje Wielki Pies: IC 2165.jpg


To tyle co udało mi się zobaczyć. Ze wszystkich obiektów da się wycisnąć z pewnością dużo więcej w lepszych warunkach. Trochę późno się zabrałem za Wielkiego Psa i nie zdążyłem odnaleźć wszystkich zaplanowanych obiektów z mojej listy.

Poniżej obiekty, które były jeszcze na liście, na którą w sumie składało się niemal 70 celów. Planowanie i nauka położenia na pamięć z pomocą Stellarium oraz skymaporg, to było bardzo przyjemne doświadczenie, choć same obserwacje do najprzyjemniejszych już nie należały ze względu na mróz. Chciałbym kiedyś przeszukać podobnie Rufę.

Źródła niepodpisanych kadrów: Skymaporg, Stellarium oraz Aladinlite.



PS. Na Boga, zapomniałem obserwować M41...


--------------------------------------------------------- WIELKI PIES -------------------------------------------------------------


NGC 2374 Gromada otwarta
NGC 2345 Gromada otwarta
Ruprecht 7 Gromada otwarta
Ruprecht 6 Gromada otwarta
Ruprecht 8 Gromada otwarta
NGC 2318 Gromada otwarta

PK 225-02.1 oraz Berkeley 76
Berkeley 25

NGC 2217 Galaktyka
NGC 2280 Galaktyka
NGC 2272 Galaktyka
NGC 2292,2293,2295 Galaktyki
NGC 2263 Galaktyka
NGC 2271 Galaktyka

Ruprecht 19 Gromada otwarta
Ruprecht 16 Gromada otwarta
Waterl 007 Gromada otwarta
 
Posty: 363
Rejestracja: 12 Sty 2014, 19:12

 

Postzontal | 04 Maj 2018, 21:12

Świetna relacja. W dodatku napisana dobrą polszczyzną. Więcej takich. Pozdrawiam
12" na Dobsie, kilka ES-ów, Lumicon O-III 2", Astronomik UHC 2" i trochę innych drobiazgów,
EX 10x50
Awatar użytkownika
 
Posty: 22
Rejestracja: 15 Lis 2014, 20:56
Miejscowość: Kluszkowce k. Nowego Targu

 

PostDamian P. | 05 Maj 2018, 15:29

Dzięki za miłe słowo:)
 
Posty: 363
Rejestracja: 12 Sty 2014, 19:12

 

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 11 gości

AstroChat

Wejdź na chat