Obiekt tygodnia 7.12.2019 NGC 2820 i okolice

Postlukost | 08 Gru 2019, 16:56

Noc z czwartku na piątek zapowiadała się przyzwoicie i taka też była. Sesyjkę zacząłem około 1, tuż po zachodzie spuchniętego już mocno Księżyca. Z miejscówki po prawie trzech godzinach przegonił mnie kilkunastostopniowy mróz; teleskop - łącznie z osłoną na kratownicę - okazał się mocno oszroniony, auto zresztą też. Znaczy, w powietrzu było sporo wilgoci, co przełożyło się na przejrzystość, która mogłaby być lepsza. Nie ma jednak co narzekać - trzeba brać, co jest, tym bardziej, że lubię te godziny przed świtem, gdy wokół robi się niesamowicie cicho - milkną nawet psy w sąsiednich wioskach. W drodze powrotnej spotkałem tylko polującą sowę i stadko saren, szukających pożywienia na przyprószonej śniegiem łące.

To końcówka mojego sezonu obserwacyjnego; niedługo rozświetli się wściekłe Kotelnica Białczańska, przy której słynne szklarnie w Siechnicach to mały pikuś... Praktycznie całe południe będę miał wyłączone z użytku - swoje robi tu niestety wysokość, na jakiej umieszczono lampy oświetlające stoki, no i śnieg, odbijający całe to dziadostwo ku górze.

Ok, dość pitolenia, czas na konkrety. Głównym celem obserwacji było to, co ostatnio kręci mnie najbardziej, czyli galaktyczki z rodzaju supercieńkich. W zasadzie nie miałem jakiejś sprecyzowanej koncepcji na Obiekt tygodnia (chciałem raczej umieścić nowy wpis w temacie Superthin galaxies) - aż do momentu, gdy trafiłem na prawdziwe perełki. No i normalnie muszę, bo inaczej się uduszę... ;)

Starhopping w kierunku NGC 2820 nie wydał mi się specjalnie trudny; zaczynamy od przednich "kół" Wielkiego Wozu, dobijając do dość jasnej gwiazdy 23 UMa (3.6mag), a resztę dopowie nam atlas, mapka czy insza aplikacja - do których zresztą nie mogę się jakoś przekonać. Ja bazowałem na wydruku ze strony http://www.faintfuzzies.com/.

W atlasie Interstellarum zarówno 2820, jak i pobliska 2814 zostały oznaczone jako "x", co oznacza obiekty "stellar" - o rozmiarach poniżej 30". Kompletnie nie zgadzało mi się to z tym, co miałem w okularze - numer 2820 wydawał się całkiem spory. Pobieżna lektura Wiki potwierdziła moje przypuszczenia - engiec 2820 ma rozmiar około 4 minut łuku, a 2814 ok. 1'. Ich jasność to odpowiednio 12.5 i 13.5 mag. Paradoksalnie, 2814 bardziej ochoczo pojawia się w okularze, podczas gdy większa sąsiadka wymaga chwili skupienia. W obu nie sposób wyzerkać śladów jakiegokolwiek detalu - czy to pojaśnienia w centrum, czy choćby nakładających się na nie gwiazdek tła. Bonusowa gwiazdka 11.3mag świeci natomiast tuż obok 2814, przez co całość przypomina wykrzyknik. To nie wszystko, bo nawet przy dość wysokich powiększeniach w polu widzenia zmieści się jeszcze pobliska NGC 2805 (10.9mag, 6.3x4.8'). W jej przypadku widać nieco jaśniejsze centrum, otulone dość sporą, mglistą otoczką. Wszystkie trzy to spiralki, z tym że tylko na 2805 patrzymy "od frontu". W zasobach sieci nie znalazłem żadnych interesujących informacji o naszych bohaterkach (poza tym, że są powiązane grawitacyjnie), co oznacza, że albo słabo szukałem, albo faktycznie nie są one przedmiotem badań profesjonalistów. Na szczęście my, amatorzy, nie musimy się tym specjalnie przejmować. W zupełności wystarcza obcowanie z ich pięknem - naprawdę można zakochać się w widoku takich nienachalnych, uroczo subtelnych, świetlistych przecinków na niebie. Warto poświęcić im chwilę, odwdzięczą się - to, co na początku wydaje się być na granicy percepcji oka, po kilkunastu czy kilkudziesięciu sekundach staje się coraz bardziej oczywiste.

Myślę, że próby ich usidlenia mogą podjąć posiadacze minimum dwunastocalowych luster, choć kto wie - może pod bardzo dobrym niebem wystarczy dziesiątka? Pasuje też wejść w nieco wyższy zakres powerków, trzymając się źrenicy wyjściowej w okolicy 1.5-2.5 mm.

Image

źródło: https://www.cloudynights.com/topic/5710 ... ngc-2820a/

Co tam jeszcze? No tak, malutkiej IC 2458 (przytulonej do NGC 2820 i z nią powiązanej) nie byłem w stanie dostrzec, ale będę jeszcze próbował. Ktoś inny podejmie wyzwanie?

Jeśli dasz radę funkcjonować po nieprzespanej nocy, już teraz spróbuj i daj znać jak poszło. Jeśli nie, zapoluj na nie wczesną wiosną, gdy Wielki Miś będzie górował o nieco bardziej przyjaznej porze. ;)

PS szukałem tych galaktyk w Night Sky Observer's Guide, ale nie znalazłem. Szkoda, bo są znacznie ciekawsze od wielu innych ujętych w tej książce.

Drugie postscriptum: tegotygodniowy duecik nawiązuje nieco do październikowej propozycji Michała, choć to nieco wyższy poziom trudności.
 
Posty: 998
Rejestracja: 28 Lis 2009, 20:10

 

PostDominik Woś | 08 Gru 2019, 17:54

Zerknąłem do mojego almanachu 3000 obiektów DS i taki oto jest tam opis z obserwacji 10" bino przy powiększeniu 170x:

Obiekt tygodnia 7.12.2019 NGC 2820 i okolice: image.png


Pozdrawiam,
Dominik
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

Postlukost | 08 Gru 2019, 18:03

Czyli w dziesiątce się da, a raczej w dwóch. ;)
 
Posty: 998
Rejestracja: 28 Lis 2009, 20:10

 

PostDominik Woś | 08 Gru 2019, 19:45

Dorzucę może jeszcze stronę z publikacji Galaxy Trios and Triple Galaxy Systems:

Obiekt tygodnia 7.12.2019 NGC 2820 i okolice: image.png


Pozdrawiam,
Dominik
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 2 gości

AstroChat

Wejdź na chat