Niebo w pierwszym tygodniu lipca 2014 roku

Zaczął się kolejny miesiąc 2014 roku, który w naszym kraju jest najcieplejszym miesiącem w całym roku i jednocześnie najbardziej deszczowym. Jest on również pierwszym miesiącem, w którym wyraźnie będzie skracać się długość dnia i zwiększać długość nocy, zatem na obserwacje nocnego nieba będzie coraz więcej czasu, a pod koniec tego miesiąca powrócą noce astronomiczne. W najbliższych dniach będzie można obserwować powracający na wieczorne niebo Księżyc, który w sobotę 5 lipca przejdzie przez III kwadrę, a następnie w bardzo małej odległości minie Marsa i zbliży się do Saturna. Kilka stopni nad Marsem można odnaleźć dwie coraz słabiej świecące planetoidy Ceres i Westa. Nad ranem coraz lepiej widoczna jest planeta Wenus.

Naturalny satelita Ziemi przeszedł przez nów w miniony piątek 27 czerwca i przez kilkanaście najbliższych dni będzie widoczny na niebie wieczornym. Niestety nachylenie ekliptyki po zachodzie Słońca nie jest już tak korzystne, jak to było na wiosnę, dlatego Księżyc będzie można zobaczyć dopiero w poniedziałek 30 czerwca. 45 minut po zmierzchu (na tę porę wykonana jest mapka) Srebrny Glob będzie świecił na wysokości zaledwie 3° nad zachodnim horyzontem, a jego tarcza będzie oświetlona w 11%. Dobę później Księżyc przesunie się kilkanaście stopni na południowy wschód i o tej samej porze będzie zajmował pozycję ponad 7° nad horyzontem. Do tego czasu jego tarcza zwiększy fazę do 17%. Tego dnia nieco ponad 5° nad Księżycem świecić będzie Regulus, czyli najjaśniejsza gwiazda konstelacji Lwa, której jasność obserwowana to +1,3 wielkości gwiazdowej.

W kolejnych dniach Księżyc będzie dalej wędrował na południowy wschód przez gwiazdozbiory Lwa i Panny, zwiększając przy tym swoją fazę. Jednak ciekawe spotkania Srebrnego Globu z innymi ciałami niebiańskimi będą miały miejsce dopiero w weekend. W sobotę 5 lipca faza naturalnego satelity Ziemi urośnie już do 53% i będzie on zachodził już po północy. O godzinie podanej na mapce Księżyc będzie świecił na wysokości ponad 20° nad południowo-zachodnim horyzontem. 3,5 stopnia na wschód od niego będzie świecił Mars, a 7° na południowy wschód - Spika, najjaśniejsza gwiazda Panny. Z upływem czasu Księżyc będzie zbliżał się do Marsa i około północy, czyli tuż przed zachodem Srebrnego Globu, odległość między tymi ciałami niebiańskimi zmniejszy się do 2°. W lepszej sytuacji będą m.in. turyści, którzy pojechali na Mistrzostwa Świata w piłce nożnej w Brazylii, ponieważ w północnej części Ameryki Południowej oraz w Kostaryce, Nikaragui i małym fragmencie Meksyku będzie można obserwować zakrycie czwartej planety Układu Słonecznego przez Księżyc.

W sobotni wieczór Księżyc będzie bardzo blisko Marsa, natomiast w niedzielę 6 lipca Srebrny Glob przesunie się kolejne kilkanaście stopni na południowy wschód i będzie świecił na wschód zarówno od Marsa, jak i od Spiki. Od Czerwonej Planety w W tym tygodniu jasność Marsa spadnie do +0,1 magnitudo, a średnica tarczy zmniejszy się do 9". Czerwona Planeta cały czas zbliża się do Spiki i w niedzielę 6 lipca odległość między tymi ciałami niebiańskimi zmniejszy się do 3,5 stopnia.
Po minięciu Marsa i Spiki Księżyc zbliży się do Saturna, ale minie go dopiero na początku przyszłego tygodnia. W niedzielę 6 lipca Srebrny Glob będzie miał fazę 64% i będzie oddalony od szóstej planety Układu Słonecznego o ponad 16°. Prawie 2° bliżej świecić będzie druga co do jasności, choć oznaczana na mapach nieba grecką literą α, gwiazda konstelacji Wagi, czyli Zuben Elgenubi.

Sam Saturn w lipcu na niebie będzie przesuwał się bardzo niewiele, ponieważ zbliża się do zmiany kierunku swojego ruchu z wstecznego na prosty, co nastąpi 21 lipca. Do tego czasu prędkość ruchu Saturna wśród gwiazd będzie się stale zmniejszać, aż do prawie całkowitego zatrzymania się. Potem stopniowo Saturn zacznie się poruszać coraz szybciej, ale już będzie przesuwał się na południowy wschód. Jednocześnie warunki widoczności Saturna będą się dość szybko pogarszać. Ale to dopiero za kilka tygodni. Na razie jednak Saturn świeci z jasnością +0,4 wielkości gwiazdowej, czyli już niewiele słabiej od Marsa. Jego tarcza ma średnicę 18". Saturn wciąż zbliża się do gwiazdy Zuben Elgenubi. Pod koniec tygodnia odległość między tymi ciałami niebiańskimi będzie wynosić 2,5 stopnia. Jednocześnie planeta zbliży się do linii łączącej gwiazdy α i β Wagi na odległość 26'.

Około 10° na północ od Marsa znajdują się planetoidy (1) Ceres i (4) Westa. Planetoidy w tym tygodniu miną się w bardzo małej odległości: w sobotę 5 lipca dystans między planetoidami wynosić będzie tylko 9 minut kątowych, czyli mniej niż 1/3 średnicy księżycowej tarczy. Obie planetoidy znajdują się obecnie około 2,5 stopnia na południe od gwiazdy Heze, czyli ζ Virginis. Ceres ma jasność +7,4 wielkości gwiazdowej, zaś Westa - +6,2 magnitudo.

W odnalezieniu planetoid pomóc może mapka wykonana w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/). Zaznaczone na mapce gwiazdy, z którymi można porównywać jasności planetoid to: 65 Vir - jasność +5,9 mag, 66 Vir - jasność +5,7 mag, 72 Vir - jasność +6,1 mag.
Nad samym ranem nad północno-wschodnim widnokręgiem znajduje się Wenus. Godzinę przed wschodem Słońca planeta świeci już na wysokości prawie 6°. Obecnie planeta ma jasność -3,9 wielkości gwiazdowej (i będzie taką mieć przez najbliższe kilka miesięcy, do lutego przyszłego roku). Niewiele w tym czasie zmieni się też średnica i faza Wenus. Na początku lipca Wenus ma średnicę 12" i fazę 87%.

W tym tygodniu Wenus przejdzie na północ od Hiad i z linii łączącej Aldebarana z Plejadami przesunie się na linię łączącą Aldebarana z El Nath. We wtorek 1 lipca Wenus minie gwiazdę ε Tauri (niestety nie jest ona podpisana na mapce) w odległości niewiele większej od 1°, natomiast w środę 2 lipca planeta przejdzie 4° na północ od Aldebarana. Do niedzieli 6 lipca Wenus przesunie się na linię łączącą najjaśniejszą gwiazdę Byka z drugą co do jasności gwiazdą tej konstelacji. Będzie wtedy oddalona o 6,5 stopnia od Aldebarana i 10° od El Nath.
http://news.astronet.pl/7438

Niebo w drugim tygodniu lipca 2014

W połowie lipca niebo jeszcze nie ciemnieje do końca na zdecydowanej większości terenu Polski, a dodatkowo będzie ono jeszcze rozświetlane przez bardzo jasny Księżyc, który pod koniec tego tygodnia przejdzie przez pełnię. W miniony weekend Srebrny Glob minął Marsa, a w tym tygodniu przejdzie on blisko Saturna oraz kilku jasnych gwiazd. Na wieczornym niebie oprócz dwóch planet można obserwować dwie jasne planetoidy: Ceres oraz Westę. Natomiast niewiele przed świtem do coraz wyżej wspinającej się Wenus dołączy Merkury.

Głównym aktorem nocnego nieba w najbliższych kilkunastu dniach będzie Księżyc. Naturalny satelita Ziemi zaczął tydzień w fazie 74% i w następnych dniach będzie dążył do pełni, którą osiągnie w sobotę 12 lipca o godzinie 12:35 naszego czasu. Zatem w tym i w następnym tygodniu jego blask będzie bardzo przeszkadzał w obserwacji obiektów rozciągłych i słabych obiektów gwiazdowych.

Pierwszego wieczoru tego tygodnia Księżyc znajdował się w Wadze, niedaleko granicy z gwiazdozbiorem Panny. O godzinie podanej na mapce jego faza wynosiła właśnie 74% i znajdował się blisko (w odległości półtora stopnia) gwiazdy Zuben Elgenubi, czyli gwiazdy Wagi, oznaczanej na mapach nieba grecką literą α. Jednocześnie 3,5 stopnia od Księżyca znajdował się Saturn. Z biegiem czasu Księżyc zbliżał się do obu ciał niebiańskich i około godziny 0:30, czyli tuż przed zniknięciem Srebrnego Globu za widnokręgiem, odległość Księżyca od Zuben Elgenubi spadła poniżej 1°, zaś od Saturna - poniżej 3°. Więcej szczęścia mieli tym razem m.in. mieszkańcy Argentyny, Chile i Urugwaju, którzy mogli obserwować zakrycie Saturna przez Księżyc.

Jak już pisałem tydzień temu, planeta Saturn obecnie na niebie stoi prawie w miejscu (zwłaszcza dla tych, którzy obserwują gołym okiem, lub za pomocą lornetki), ponieważ w ciągu doby przesuwa się on o niewiele ponad 1 minutę kątową i cały czas zwalnia. W tym tygodniu Saturn świeci blaskiem +0,4 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza ma średnicę 18". Maksymalna elongacja Tytana (tym razem wschodnia) przypadła wczoraj, w poniedziałek 7 lipca.

We wtorkowy wieczór Księżyc będzie miał fazę 83% i wciąż znajdował się będzie na tle gwiazdozbioru Wagi, jednak najbliższe jasne gwiazdy będą należały do sąsiedniego gwiazdozbioru Skorpiona. Będą to gwiazdy Graffias i Dschubba, od których przed godziną 23 Księżyc będzie oddalony o ponad 6°. W tym samym momencie jego Saturn będzie odległy od Księżyca o ponad 10°. Posiadaczom teleskopów i silniejszych lornetek polecam zwłaszcza tę pierwszą gwiazdę, która jest szerokim układem podwójnym o separacji składników 14". Dobę później faza Księżyca urośnie do 90% i dotrze on do gwiazdozbioru Wężownika. Nieco ponad 7° pod Księżycem będzie znajdowała się świecąca taką rdzawoczerwoną barwą gwiazda Antares, czyli najjaśniejsza gwiazda Skorpiona.

Kolejne ciekawe spotkania Księżyca z innymi ciałami niebiańskimi będą miały miejsce pod koniec tygodnia, jednak silny blask księżycowej tarczy (w fazie bliskiej 100%) sprawi, że nie będą one zbyt atrakcyjne. Najpierw, w piątek 11 lipca naturalny satelita Ziemi w fazie 99%, będzie wędrował przez północne obszary konstelacji Strzelca. O godzinie podanej na mapce niecałe 2° pod Księżycem będzie znajdowała się planeta karłowata Pluton, jednak przy jej blasku 14 magnitudo w praktyce nie ma szans na jej dostrzeżenie. Natomiast dość łatwo powinno dać się dostrzec gwiazdę Nunki, czyli jedną z jaśniejszych gwiazd Strzelca, która w tym momencie będzie znajdowała się 7,5 stopnia pod Księżycem.

W weekend Srebrny Glob minie jasne gwiazdy z zachodniej części gwiazdozbioru Koziorożca. W sobotę jego tarcza będzie miała fazę 100%, czyli Księżyc będzie w pełni. Około 8° na wschód od Księżyca będą się znajdowały gwiazdy Algedi (czyli α Cap) oraz Dabih (β Cap). Dobę później obie gwiazdy będą również mniej więcej 8° od Księżyca, ale tym razem na zachód od niego. W niedzielę wieczorem faza Księżyca spadnie już do 97%.
Wcześniej, około 25° na zachód od Saturna można obserwować Marsa. Do końca tego tygodnia odległość między planetami zmniejszy się do około 22°. W tym samym czasie jasność Czerwonej Planety spadnie do +0,2 magnitudo, a więc jej jasność coraz mniej różni się od jasności Saturna. Obie planety wyraźnie jednak różnią się barwą. Mars jest rdzawopomarańczowy, trochę podobny do Antaresa, który jest jednak czerwieńszy, natomiast Saturn świeci na żółto. Średnica marsjańskiej tarczy do niedzieli 13 lipca zmniejszy się poniżej 9 sekund kątowych, będzie zatem już o połowę mniejsza, niż podczas opozycji na początku kwietnia.

W tym tygodniu Mars zbliży się i minie Spikę. W poniedziałek 7 lipca odległość między tymi ciałami niebiańskimi wynosiła nieco ponad 3°, natomiast w niedzielę 13 lipca zmniejszy się ona do nieco ponad 1°. Spika świeci z jasnością obserwowaną +1 magnitudo i bardzo dobrze nadaje się ona do sprawdzania, jak szybko zmniejsza się jasność Marsa. 3 miesiące temu Mars świecił blaskiem -1,5 magnitudo, czyli był zdecydowanie jaśniejszy od niej, natomiast teraz różnica ta nie jest tak wyraźna, a w następnych tygodnia będzie się jeszcze zmniejszać, aż wreszcie Mars stanie się od niej słabszy. Jednak wtedy odległość kątowa między tymi ciałami niebiańskimi będzie bardzo duża i trudno je będzie ze sobą porównać. A nawet będzie to niemożliwe, ponieważ zarówno Mars, jak i Spika będą na niebie blisko Słońca.

Około 7° na północ od Marsa znajdują się planetoidy (1) Ceres i (4) Westa. Obie planetoidy minęły już linię łączącą Spikę z gwiazdą Heze, czyli ζ Virginis i obecnie kontynuują ruch na południowy wschód. Do końca tygodnia odległość między nimi zwiększy się do ponad pół stopnia. Obie planetoidy stopniowo słabną. W niedzielę 13 lipca Ceres będzie świecić z jasnością +7,5 magnitudo, natomiast Westa świeci jaśniej, blaskiem +6,3 magnitudo.

W odnalezieniu planetoid pomóc może mapka wykonana w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/). zaznaczone na mapce gwiazdy, z którymi można porównywać jasności planetoid to: 65 Vir - jasność +5,9 mag, 66 Vir - jasność +5,7 mag, 72 Vir - jasność +6,1 mag.
Na koniec opis tego, co dzieje się na niebie porannym. Powyższa animacja pokazuje wygląd wschodniego horyzontu na 45 minut przez wschodem Słońca. O tej porze doby Wenus znajduje się na wysokości około 9°, gdzie świeci blaskiem -3,9 wielkości gwiazdowej. Do końca tygodnia jej tarcza zmniejszy średnicę do 11" i jednocześnie zwiększy fazę do 88%. W poniedziałek 7 lipca druga planeta od Słońca znajdowała się na linii łączącej Aldebarana z El Nath, czyli dwie najjaśniejsze gwiazdy konstelacji Byka. Natomiast w niedzielę 13 lipca planeta dotrze prawie do linii łączącej oba rogi Byka, czyli gwiazdy El Nath (β Tauri) oraz ζ Tauri. Tego ranka godzinie podanej na mapce Wenus będzie się znajdowała około 2° na północny zachód od ζ Tau.

Przez najbliższe 3 tygodnie planecie Wenus będzie towarzyszyła planeta Merkury. Tak samo, jak dla Wenus, podczas widoczności porannej Merkury będzie oddalał się od Ziemi, dążąc do koniunkcji górnej ze Słońcem, zatem wraz z upływem czasu tarcza Merkurego będzie maleć, a jej faza - rosnąć. Różnica z Wenus polega na tym, że jasność pierwszej planety od Słońca będzie cały czas się zwiększać.

W tym tygodniu Merkury wędruje przez gwiazdozbiór Oriona i w poniedziałek 7 lipca o godzinie podanej na mapce znajdował się na wysokości niecałe 1,5 stopnia, gdzie świecił z jasnością +1,2 magnitudo. W tym samym momencie jego tarcza miała średnicę ponad 9" (nieco więcej od średnicy Marsa) i fazę 23% (wyraźnie mniej niż Mars). Natomiast w niedzielę 13 lipca na 45 minut przed świtem Merkury będzie świecił na wysokości 4°, jego jasność zwiększy się do +0,4 wielkości gwiazdowej (tyle samo, co jasność Saturna), średnica tarczy spadnie do niecałych 8", zaś faza urośnie do 38%. W odnalezieniu Merkurego na pewno pomocna okaże się znacznie jaśniejsza Wenus. Na początku tygodnia Merkury będzie się znajdował około 10° na lewo i w dół od Wenus, natomiast w niedzielę 13 lipca kierunek pozostanie prawie bez zmian, zaś odległość między planetami zmniejszy się do niecałych 6°.

Dodał: Ariel Majcher - 2014-07-08 12:56:43+02
Uaktualnił: Ariel Majcher - 2014-07-08 12:58:35+02
http://news.astronet.pl/7442

Niebo w trzecim tygodniu lipca 2014 roku
W najbliższych dniach Księżyc będzie dążył do III kwadry, przez którą przejdzie w sobotę 19 lipca, dlatego wciąż będzie on dominował na nocnym niebie, zwłaszcza w pierwszej połowie tygodnia. Jednak najciekawiej będzie działo się tuż przed świtem, kiedy to nisko nad wschodnim widnokręgiem świecić będą dwie pierwsze planety Układu Słonecznego oraz niewiele po zachodzie Słońca, kiedy to na podobnej wysokości, ale nad horyzontem południowo-zachodnim świecić będą planety nr 4 i 6 w Układzie Słonecznym, zaś kilka stopni nad Marsem - dwie planetoidy Ceres i Westa. Księżyc będzie wędrował przez ubogi w jasne gwiazdy obszar nieba, ciekawe będzie tylko bliskie spotkanie z Uranem w piątek 18 lipca.

Tuż przed świtem, na tle zorzy porannej można obserwować dwie pierwsze w kolejności od Słońca planety Układu Słonecznego. Wenus będzie prawie stała w miejscu, zajmując - na 45 minut przed wschodem Słońca - pozycję na wysokości około 9° nad horyzontem ENE. Dużo szybciej będzie przesuwał się Merkury, który w sobotę 12 lipca znalazł się w maksymalnej elongacji zachodniej (czyli najdalej na zachód) od Słońca, a było to prawie 21°. Pierwsza planeta od Słońca również będzie zajmowała prawie stałą wysokość nad widnokręgiem, jeśli obserwacje będą prowadzone na tyle samo czasu przed świtem i będzie to wysokość około 5°, jednak będzie się przesuwał wyraźnie na lewo. Merkury przez cały czas będzie znajdował się na wschód od Wenus (na lewo i w dół), w odległości trochę ponad 6°. Najbliżej siebie obie planety będą w dniu 17 lipca.

W środku tygodnia Merkury przejdzie blisko pary gwiazd Tejat Prior (η Geminorum) i Tejat Posterior (μ Geminorum, na mapkach zaznaczona jest tylko pierwsza z nich), nad którymi Słońce przechodzi w okolicach przesilenia letniego, czyli 20 czerwca. W środę 16 lipca Merkury będzie się znajdował 75' na południe od pierwszej z wymienionych gwiazd, dobę później - jeszcze 5' bliżej, ale tym razem na południowy wschód od niej. Natomiast w piątek 18 lipca Merkury przejdzie około 45' na południe od gwiazdy μ Gem. Wenus początkowo będzie znajdowała się 80' na północ od gwiazdy ζ Tauri, czyli południowego rogu Byka, natomiast w przyszłym tygodniu minie w małej odległości gwiazdy η i μ Geminorum, które w najbliższych dniach minie Merkury. W niedzielę 20 lipca druga planeta od Słońca będzie odległa od gwiazdy Tejat Prior o prawie 2° na zachód. W tym samym momencie Merkury będzie oddalony od drugiej z gwiazd o 3° na wschód. Natomiast odległość między gwiazdami η i μ Geminorum, to około 2°. Z odnalezieniem Merkurego i Wenus nie powinno być kłopotu (o ile tylko nie zasłonią ich jakieś szczegóły powierzchni naszej planety), natomiast gwiazdy mogą niknąć w zorzy porannej i do ich wypatrzenia przyda się lornetka.

Jasność i średnica kątowa Wenus obecnie zmienia się również bardzo niewiele, nieco szybciej przybywa fazy. Przez cały czas planeta świeci blaskiem -3,9 wielkości gwiazdowej, przy średnicy kątowej 11". Do końca tygodnia tarczy przybędzie 2% i będzie miała fazę 90%. W przypadku Merkurego zmiany będą dokonywały się dużo szybciej: od poniedziałku 14 lipca do niedzieli 20 lipca tarcza planety zmniejszy się o sekundę kątową, z 8 do 7 sekund, w tym samym czasie jasność planety urośnie z +0,2 do -0,4 wielkości gwiazdowej, natomiast faza zwiększy się z 41 do 59%.

18,5 godziny później i prawie po przeciwnej stronie nieba, niż przy obserwacjach Wenus z Merkurym, można obserwować czwartą i szóstą w kolejności od Słońca planety Układu Słonecznego. Niestety w najbliższych tygodniach i miesiącach da o sobie znać niekorzystne nachylenie ekliptyki do wieczornego widnokręgu latem i jesienią. Obie planety, mimo wciąż dużej odległości kątowej od Słońca (dużo większej od Wenus) będą zachodziły niewiele po Słońcu i będą znajdowały się nisko nad widnokręgiem, będąc widoczne w zasadzie tylko na tle zorzy wieczornej. To wszystko sprawi, że obraz obu planet w teleskopach będzie silnie zaburzany przez falowanie naszej atmosfery, a dodatkowo kontrast między obrazem planet a tłem nieba będzie niewielki, co w tym przypadku będzie również działało na niekorzyść (odwrotnie jest dla Wenus, tutaj im mniejszy kontrast, tym lepiej). Niestety na trochę lepsze warunki widoczności obu planet trzeba będzie poczekać do ich następnego sezonu obserwacyjnego. W przypadku Saturna oznacza to początek przyszłego roku, natomiast Mars lepiej widoczny będzie dopiero w roku 2016.

W najbliższych dniach o godzinie podanej na mapce Czerwona Planeta będzie zajmowała pozycję na wysokości około 10° nad południowo-zachodnim widnokręgiem, czyli prawie tyle samo, co Wenus na 45 minut przed wschodem Słońca, gdzie będzie świeciła blaskiem +0,3 wielkości gwiazdowej, z tarczą o średnicy 8" i fazie 87%. Zatem średnica Marsa będzie podobna do średnicy Merkurego, natomiast jest faza - do fazy Wenus. Jednak trudno będzie porównać te 3 planety ze sobą, ponieważ nie są one widoczne jednocześnie.

Mars oddala się już od Spiki. W poniedziałek 14 lipca wieczorem odległość między tymi ciałami niebiańskimi będzie wynosiła około 80' (prawie 3 średnice kątowe Księżyca), natomiast w niedzielę 20 lipca dystans ten urośnie do prawie 3,5 stopnia. Jednocześnie do 20° zmaleje odległość między Marsem a Saturnem. Szósta planeta od Słońca stoi prawie nieruchomo względem gwiazd, w ciągu tygodnia przesunie się o zaledwie 2,5 minuty kątowej, czyli 8 swoich średnic. Dla porównania w tym samym czasie Mars przesunie się o ponad 3,5 stopnia, czyli prawie 90 razy większą odległość.

Pod koniec tygodnia Saturn zbliży się do gwiazdy Zuben Elgenubi na odległość nieco mniejszą, niż 2,5 stopnia, a o godzinie podanej na mapce będzie zajmował pozycję na wysokości 17° nad południowo-zachodnim widnokręgiem. Jasność Saturna - +0,5 wielkości gwiazdowej - jest już tylko trochę mniejsza od jasności Marsa, ponad 2 razy większa jest tarcza szóstej planety od Słońca, której średnica wynosi 17". Maksymalna elongacja Tytana (tym razem zachodnia) przypada w tym tygodniu we wtorek 15 lipca. Jednak dzięki korzystnemu nachyleniu Saturna w kierunku Słońca (i jednocześnie Ziemi) nawet przy minimalnej elongacji, pod koniec tygodnia, odległość Tytana od jego planety macierzystej będzie większa, niż 1 minuta kątowa. Dzięki temu Tytan i pozostałe księżyce Saturna są widoczne w zasadzie każdego dnia. Z próbą ich dostrzeżenia nie trzeba czekać aż do okolic maksymalnych elongacji. Choć oczywiście wtedy dostrzec je najłatwiej, ponieważ mniej przeszkadza blask samej planety.

Mniej więcej 7° na północ od Marsa (czyli w jednym polu widzenia mniejszych lornetek) znajdują się dwie planetoidy: (1) Ceres i (4) Westa. Obie planetoidy przesuwają się na południowy wschód i robią to niewiele wolniej od Marsa, w tempie niecałe 2° na tydzień. Do końca tygodnia jasność Ceres spadnie do +7,6 wielkości gwiazdowej, zaś jasność Westy - do +6,4 wielkości gwiazdowej. W tym samym czasie obie planetoidy oddalą się od siebie na ponad 70 minut kątowych.

W odnalezieniu planetoid pomóc może mapka wykonana w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/). Zaznaczone na mapce gwiazdy, z którymi można porównywać jasności planetoid to: 65 Vir - jasność +5,9 mag, 66 Vir - jasność +5,7 mag, 72 Vir - jasność +6,1 mag.
Jak wspomniałem we wstępie na początku tygodnia Księżyc będzie jeszcze bardzo rozświetlał niebo, ponieważ o godzinie podanej na mapce jego faza będzie wynosiła 96%, ale każdego kolejnego dnia będzie ona maleć i w niedzielę będzie miała fazę już tylko 40%. W poniedziałek 14 lipca i w środę 16 lipca Księżyc będzie świecił na tle gwiazdozbioru Wodnika, zaś we wtorek 15 lipca - na tle gwiazdozbioru Koziorożca. Pierwszej nocy tego tygodnia Księżyc był widoczny właśnie w fazie 96% ponad 8° na wschód od jasnych gwiazd tego drugiego gwiazdozbioru, czyli Dabih i Algiedi. We wtorek faza tarczy Srebrnego Globu zmaleje do 91% i będzie on zajmował pozycję około 7° na północ od kolejnej pary gwiazd Koziorożca, czyli Deneb Algiedi i Nashira. Jednocześnie naturalny satelita Ziemi będzie się znajdował ponad 9° na południe od gwiazd Sad al Melek, czyli drugiej co do jasności, choć na mapach nieba oznaczanej grecką literą α, gwiazdy konstelacji Wodnika.

W kolejnych dniach tego tygodnia Księżyc będzie zmniejszał swoją fazę, wędrując przez gwiazdozbiór Ryb, którego najjaśniejsze gwiazdy świecą z jasnością obserwowaną niewiele większą od 4 magnitudo. Z wartych odnotowania spotkań będzie to w nocy z czwartku 17 lipca na piątek 18 lipca, kiedy to Srebrny Glob w fazie 62% spotka się z Uranem. O godzinie podanej na mapce odległość między oboma ciałami niebiańskimi będzie wynosiła mniej więcej 5,5 stopnia, natomiast do rana zmniejszy się ona do niecałych 4°. Uran powoli zbliża się do opozycji (będzie ona miała miejsce 7 października br.) i obecnie świeci z jasnością +5,8 wielkości gwiazdowej. Planeta znajduje się około 2° od lepiej widocznej, bo mającej jasność +4,3 magnitudo gwiazdy ε Psc i jednocześnie 3,5 stopnia na południowy wschód od mającej jasność +4,4 magnitudo gwiazdy δ Psc. Pierwsza z wymienionych gwiazd znajduje się na mapce tuż nad ekliptyką, pod cyfrą "8", natomiast druga z nich - między rzymskimi cyframi "V" i "I" w napisie "18 VII".

W sobotę 18 lipca Księżyc przejdzie przez III kwadrę, wciąż przebywając na tle gwiazdozbioru Ryn, natomiast dobę później dotrze on do gwiazdozbioru Barana, a jego faza zmaleje do 40%. O godzinie podanej na mapce od wschodu Księżyca minie niecałe 60 minut, a najjaśniejsze gwiazdy Barana, czyli podpisany Hamal oraz Sheratan i Mesarthim będą znajdowały się około 12° nad Księżycem.
http://news.astronet.pl/7447

Niebo w czwartym tygodniu lipca 2014 roku
W końcówce lipca w dalszym ciągu najciekawiej będzie tuż przed wschodem Słońca. O tej porze doby nisko nad północno-wschodnim horyzontem znajdują się dwie pierwsze planety od Słońca, czyli Merkury i Wenus, a w tym tygodniu towarzystwa planetom dotrzyma zbliżający się do nowiu Księżyc. Również w tym obszarze nieba, na tle gwiazdozbioru Woźnicy, przebywa widoczna przez lornetki kometa Jacquesa (C/2014 E2). Wieczorem Mars coraz bardziej zbliża się do Saturna. Niedaleko obu planet znajdują się dwie planetoidy Ceres i Westa. Natomiast pod koniec tygodnia można próbować dostrzec meteory ze słabego roju Piscis Austrinidów.

Naturalny satelita Ziemi przejdzie przez nów w nocy z soboty 26 lipca na niedzielę 27 lipca o godzinie 0:42 i do tego czasu będzie widoczny na niebie porannym , a na początku tygodnia można go będzie próbować dostrzec do wczesnego popołudnia na dziennym niebie. W poniedziałkowy poranek o godzinie podanej na mapce (czyli 60 minut przed wschodem Słońca) Księżyc w fazie 30% znajdował się na tle gwiazdozbioru Barana i świecił na wysokości prawie 30°. 10° na lewo od Srebrnego Globu znajdowała się znana gromada otwarta gwiazd Plejady, natomiast 17° na lewo i w dół - najjaśniejsza gwiazda konstelacji Byka, czyli Aldebaran.

Dobę później Księżyc przesunie się kilkanaście stopni na wschód, zmniejszając fazę do 21% i zbliżając się do drugiej znanej gromady otwartej gwiazd w Byku, czyli do Hiad i jednocześnie do Aldebarana. W chwili pokazanej na mapce dla tego dnia Srebrny Glob będzie znajdował się 10° pod Plejadami. Obserwując tego ranka Księżyc można sobie uzmysłowić, jak bardzo do ekliptyki nachylona jest orbita naturalnego satelity Ziemi. Kilka lat temu, w latach 2008-2009, gdy Księżyc wędrował przez gwiazdozbiór Byka, to zakrywał Plejady, a teraz przechodzi 10° na południe od nich.

Na tej samej mapce, tuż na lewo od ciemnego brzegu księżycowej tarczy widoczna jest grupka trzech gwiazd z Hiad. Są to δ1, δ2 i δ3 Tauri (od najbliższej do najdalszej od Księżyca). Godzinę przed świtem Srebrny Glob będzie się znajdował około 2° od tych trzech gwiazd, natomiast później - niestety już po wschodzie Słońca - dwie z nich, δ1 i δ2, zostaną zakryte przez naturalnego satelitę Ziemi. Więcej szczęścia będą mieli mieszkańcy północno-zachodniej Afryki oraz atlantyckich wysp między Europą a Ameryką Północną, skąd będzie można obserwować zakrycie obu gwiazd na nocnym niebie.

W czwartek 24 lipca Księżyc odwiedzi gwiazdozbiór Oriona i zbliży się już do pary planet Wenus z Merkurym. Tego dnia rządziła będzie cyfra "8", ponieważ o godzinie podanej na mapce Srebrny Glob będzie miał już fazę prawie 8% i będzie zajmował pozycję około 8° nad horyzontem ENE. Tyle samo, tylko na lewo od Księżyca, będzie oddalona najjaśniejsza planeta na niebie, czyli Wenus. Natomiast 8° na lewo i w dół od Wenus świecił będzie Merkury. Dobę później faza Księżyca spadnie do 3%, a będzie można go odnaleźć około 7° prawie dokładnie pod Wenus. Jednak nie będzie to proste, ponieważ o godzinie podanej na mapce Księżyc będzie znajdował się na wysokości mniejszej, niż 1°. W sobotę i niedzielę Srebrny Glob będzie blisko Słońca i będzie niewidoczny.

Wenus w najbliższych dniach będzie zajmowała prawie stałą pozycję na niebie, jeśli niebo będzie obserwowane na tyle samo minut przed świtem. Będzie to wysokość prawie 8° na azymucie (astronomicznym, czyli liczonym od południa) około 242°. Również praktycznie stała będzie jasność planety (-3,9 magnitudo) oraz jej średnica kątowa (11"). Powoli będzie rosła faza wenusjańskiej tarczy i w niedzielę 27 lipca będzie ona miała 92%.

Druga planeta od Słońca wędruje obecnie przez gwiazdozbiór Bliźniąt, będąc mniej więcej tam, gdzie miesiąc temu było Słońce. Na początku tygodnia minie ona parę gwiazd Tejat Prior i Tejat Posterior (podpisana jest tylko pierwsza z nich). W poniedziałek 21 lipca Wenus znajdowała się 3/4 stopnia na północny zachód od pierwszej z wymienionych gwiazd, dobę później planeta będzie znajdowała się w podobnej odległości od niej, ale na północny wschód, natomiast w środę 23 lipca Wenus przejdzie w odległości 20 minut kątowych (2/3 średnicy Księżyca) na północ od Tejat Posterior.

Merkury w najbliższych dniach będzie szybko zbliżał się do Słońca (w ciągu tygodnia odległość między tymi ciałami niebiańskimi zmniejszy się z 18 do 13°). Nieco wolniej będzie rosła odległość między Merkurym a Wenus, która w tym samym czasie zwiększy się z 7 do 10°. Pierwsza planeta od Słońca będzie przez cały czas zbliżać się do widnokręgu, ale na szczęście jednocześnie będzie rosła jej jasność (z -0,6 do -1,1 wielkości gwiazdowej), co będzie nieco kompensowało coraz niższe położenie Merkurego nad horyzontem. Do tego merkuriańska tarcza będzie maleć (pod koniec tygodnia jej średnica zmniejszy się do 5"), ale będzie rosła jej faza, która do niedzieli 27 lipca zwiększy się do 82%, w czym będzie doganiać Wenus.

Na porannym niebie można obserwować także niezwykłego gościa, jakim jest kometa C/2014 E2 (Jacques). W najbliższych tygodniach kometa będzie przemieszczać się od granicy gwiazdozbiorów Byka i Woźnicy, przez Woźnicę i Perseusza do Kasjopei, a jej obecna jasność jest oceniana na +6 magnitudo, zatem nie jest ona widoczna gołym okiem (zwłaszcza, że ten obszar nieba jest obecnie widoczny na tle zorzy porannej), ale powinno dać się ją dość łatwo dostrzec przez nawet niezbyt dużą lornetkę. Sprawę ułatwi fakt, że w niedzielę 20 lipca kometa znajdowała się zaledwie 22 minuty kątowe od drugiej co do jasności gwiazdy El Nath, a do niedzieli 27 lipca odległość między tymi ciałami niebiańskimi wzrośnie do 5°, zatem wciąż będą się one mieściły w jednym polu widzenia lornetek. Tutaj jest do pobrania mapka z trajektorią komety w najbliższych 30 dniach, wykonana przez Janusza Wilanda w jego progmramie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/).
Prawie dokładnie po drugiej stronie nieba wieczorem widoczne są dwie kolejne planety Układu Słonecznego, czyli Mars z Saturnem. Do obu planet powoli zbliża się Słońce, ale zbliżanie się Słońca będzie kompensowane w pewnym stopniu przez coraz wcześniejszy zachód naszej Gwiazdy Dziennej, przez co planety będą zajmowały prawie to samo położenie o tej samej porze po zmierzchu. Będzie to około 10° w przypadku Marsa i nieco ponad 15° w przypadku Saturna. Ale z upływem czasu Mars będzie się do Saturna zbliżał, jednocześnie oddalając się od Spiki, czyli najjaśniejszej gwiazdy Panny. W tym tygodniu Mars oddali się od Spiki już na odległość 7° i zbliży się do Saturna na 16°. Sam

Saturn wciąż prawie stoi w miejscu tuż przy linii łączącej dwie najjaśniejsze gwiazdy Wagi, czyli Zuben Elgenubi i Zuben Eschamali.

Obie planety coraz mniej się różnią jasnością: pod koniec tygodnia Mars będzie świecił blaskiem +0,4 wielkości gwiazdowej, natomiast Saturn będzie miał jasność +0,5 wielkości gwiazdowej. Natomiast coraz bardziej różni się wielkość tarcz obu planet: tarcza Czerwonej Planety ma obecnie średnicę 8", natomiast tarcza Saturna jest ponad 2 razy większa i ma średnicę 17". W przyszłym tygodniu niedaleko obu planet przejdzie Księżyc, który będzie zdążał do I kwadry.

Niecałe 7° na północny zachód od Marsa znajdują się dwie planetoidy (1) Ceres i (4) Westa. Obie planetoidy wciąż przesuwają się na południowy wschód, ale ze względu na jasne tło nieba, na którym się znajdują wieczorem, a potem niskie położenie nad widnokręgiem, nie są to obiekty łatwe do zaobserwowania. Ceres ma obecnie jasność +7,6 wielkości gwiazdowej, zaś Westa - +6,5 wielkości gwiazdowej. Obie planetoidy są oddalone od siebie o mniej więcej 2°.
Ostatnim akcentem tego i następnego tygodnia są meteory z roju Piscis Austrinidów. Jest to słabo poznany rój, głównie ze względu na to, że jest on słabo widoczny z północnej półkuli Ziemi. W Polsce radiant tego roju nie wznosi się na więcej niż jakieś 10° nad horyzontem, a jego aktywność ocenia się na około 5 meteorów na godzinę, ale to pod warunkiem, że radiant jest w zenicie. Jak wiadomo u nas jest do tego bardzo daleko. Maksimum aktywności roju przypada co roku 28 lipca. Lokalizację radiantu bardzo ułatwi Fomalhaut, czyli najjaśniejsza gwiazda konstelacji Ryby Południowej, która świeci z jasnością +1,2 wielkości gwiazdowej. W tym tygodniu Fomalhaut góruje po godzinie 3:00.
http://news.astronet.pl/7450
Mapka pokazuje położenie radiantu roju meteorów Piscic Austrinidów w końcu lipca
Mapka pokazuje położenie planet Mars i Saturn oraz planetoid (1) Ceres i (4) Westa w czwartym tygodniu lipca 2014 roku.

Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2014 roku
Lipiec powoli się kończy, a wraz z początkiem sierpnia na teren całej Polski powracają noce astronomiczne i przez coraz większą część nocy panują całkowite ciemności. Na takim ciemnym niebie można już wypatrywać meteorów ze słynnego roju Perseidów. Wcześniej, na wieczornym niebie ponownie można obserwować Księżyc, który będzie zbliżał się do I kwadry i pod koniec tygodnia dogoni Planety Mars i Saturn. Natomiast niewiele przed świtem dość dobrze widoczna jest Wenus, a na początku tygodnia można jeszcze próbować zbliżającego się do Słońca Merkurego.

W minioną niedzielę Księżyc przeszedł przez nów i w tym tygodniu zacznie ponownie pojawiać się na niebie wieczornym. Jednak już w sierpniu nachylenie ekliptyki do wieczornego horyzontu jest niekorzystne, a w następnych miesiącach będzie jeszcze gorsze. Dlatego Srebrny Glob tuż po nowiu będzie zachodził niewiele później niż Słońce, będąc widocznym krótko i na jasnym tle zorzy wieczornej. W godzinach popołudniowych można będzie próbować dostrzec Księżyc na dziennym niebie, zwłaszcza w drugiej części tygodnia, gdy nieco urośnie jego faza.

Słabe nachylenie ekliptyki do wieczornego widnokręgu sprawi, że dopiero w połowie tygodnia naturalny satelita Ziemi zacznie być widoczny na nieco ciemniejszym niebie. Ostatniego dnia lipca wieczorem Księżyc będzie miał fazę już 20% i o godzinie podanej na mapce będzie zajmował pozycję około 8° nad zachodnim widnokręgiem. Z tego względu jego dostrzeżenie nie będzie łatwe, trzeba dysponować odpowiednio odsłoniętym horyzontem. Niestety w bezpośredniej bliskości Księżyca nie będzie jasnych gwiazd, w jego poszukiwaniach można się posiłkować jasnym Arkturem z Wolarza, który będzie znajdował się około 40° nad Księżycem.

Przez pierwsze trzy dni sierpnia Księżyc będzie dalej wędrował przez gwiazdozbiór Panny, zbliżając się stopniowo do Spiki, czyli najjaśniejszej gwiazdy tej konstelacji oraz Marsa. W piątek 1 sierpnia faza Księżyca urośnie do 28%, a jego tarcza zbliży się do Spiki na odległość 10°. Najatrakcyjniejszy jednak widok związany ze Srebrnym Globem w tym tygodniu czeka nas w sobotę 2 sierpnia. Tego wieczoru jego faza urośnie już do 38% i przejdzie już na drugą stronę Spiki. O godzinie podanej na mapce, Księżyc będzie się znajdował około 2,5 stopnia na północny wschód od najjaśniejszej gwiazdy Panny. Jednocześnie 8° na wschód od Księżyc znajdował się będzie Mars.

Ostatniego wieczora tego tygodnia Księżyc będzie miał już sporą fazę 48% (I kwadra przypada już w poniedziałek 4 sierpnia o godzinie 2:50). Naturalny satelita Ziemi na swojej drodze po niebie wyprzedzi już Czerwoną Planetę i zbliży się do kolejnej planety Układu Słonecznego, którą jest Saturn. O godzinie podanej na mapce Księżyc będzie oddalony od Marsa o 4°, zaś od Saturna - ponad 2 razy dalej.

Obie planety w niedzielę 3 sierpnia będą oddalone od siebie o nieco ponad 12° i świecą podobnie do siebie: jasność Marsa, to obecnie +0,4 wielkości gwiazdowej, natomiast Saturn świeci o 0,1 wielkości gwiazdowej słabiej. Dość mocno za to różnią się one od siebie barwą: Mars jest wyraźnie rdzawopomarańczowy, zaś Saturn - białożółty. Przez teleskopy da się dostrzec różnicę w wielkości tarcz obu planet: średnica kątowa Marsa to

już zaledwie 8", natomiast tarcza Saturna jest ponad 2 razy większa i ma średnicę 17". Przez większe lornetki i przez teleskopy z powiększeniem około 50x można już próbować dostrzec pierścienie szóstej planety Układu Słonecznego.

Czerwona Planeta porusza się już bardzo szybko ruchem prostym, oddalając się od Spiki i zbliżając do Saturna. W ciągu tygodnia Mars pokonuje ponad 3°, czyli 6 średnic kątowych Księżyca. Saturn też zmienił już swój ruch z wstecznego na prosty i powoli oddala się od gwiazdy Zuben Elgenubi. Obecnie odległość między tymi ciałami niebiańskimi wynosi 2,5 stopnia. Saturn przesuwa się dużo wolniej od Marsa, w ciągu tygodnia przemierza on dystans 3 minuty kątowe, ale w następnych tygodniach Saturn wyraźnie przyspieszy i wzrost odległości między nim, a Zuben Elgenubi stanie się wyraźnie widoczny.

Planetoidy (1) Ceres i (4) Westa wciąż znajdują się kilka stopni na północ od Marsa, ale ze względu na jasne tło nieba i niskie położenie nad widnokręgiem stają się one coraz trudniejsze do odnalezienia, dlatego od tego tygodnia przestaję o nich pisać.

Po drugiej stronie nieba tuż przed świtem można jeszcze obserwować dwie pierwsze planety od Słońca. Wenus jest widoczna łatwo i z jej identyfikacją nie powinno być kłopotu, ponieważ pod nieobecność Księżyca jest najjaśniejszym obiektem w tym rejonie nieba, natomiast Merkury będzie dostępny obserwacjom tylko na początku tygodnia, a potem zbliży się on za bardzo do Słońca i przestanie być widoczny. Obie planety przemierzają gwiazdozbiór Bliźniąt. W drugiej części tygodnia Merkury przejdzie do sąsiedniego gwiazdozbioru Raka, zaś Wenus zbliży się do gwiazdy Wasat, którą w zeszłym sezonie obserwacyjnym 3-krotnie odwiedził Jowisz. W niedzielę 3 sierpnia odległość między tymi ciałami niebiańskimi zmniejszy się do nieco ponad 100".

Wenus wciąż prawie stoi w miejscu, jeśli chodzi o jej położenie względem widnokręgu o tej samej porze doby. Godzinę przed wschodem Słońca znajduje się ona na wysokości trochę ponad 7°, gdzie świeci z jasnością -3,9 wielkości gwiazdowej. Jej tarcza jest mało atrakcyjna dla posiadaczy teleskopów, ponieważ jej średnica to zaledwie 11", przy fazie 93%. Na początku tygodnia Merkury będzie się znajdował około 11° na wschód od Wenus i o tej samej porze będzie się znajdował na wysokości mniejszej niż 1° nad horyzontem, dlatego jego odnalezienie będzie trudną sztuką, mimo dość sporej jasności -1,2 wielkości gwiazdowej. Tarcza Merkurego jest jeszcze 2 razy mniejsza od wenusjańskiej i ma średnicę 5", przy dość podobnej fazie 85%, która z każdym kolejnym dniem będzie rosła.

Przez gwiazdozbiór Woźnicy wędruje kometa Jacquesa (C/2014 E2). Świeci ona blaskiem około +6 wielkości gwiazdowej, czyli jest dostępna dla posiadaczy lornetek. W najbliższych dniach komety należy szukać kilka - kilkanaście stopni na północny zachód od gwiazd El Nath. Kometa pnie się w górę na naszym nieboskłonie, dlatego każdej kolejnej nocy będzie ona widoczna coraz lepiej, ale w drugiej połowie sierpnia w jej obserwacjach będzie przeszkadzał bardzo jasny blask Księżyca. Tutaj jest do pobrania dokładna mapka z trajektorią komety. Mapkę wykonał Janusz Wiland w programie swojego autorstwa Nocny Obserwator.
Już można obserwować meteory z roju Perseidów. Radiant roju znajduje się nad horyzontem przez całą dobę, dlatego Perseidy można obserwować przez całą noc. Oczywiście, jak co roku maksimum aktywności przypada w okolicach 12 sierpnia, ale w tym roku pechowo w tym czasie Księżyc będzie bliski pełni (która przypada dokładnie 10 sierpnia) i będzie przeszkadzał w obserwacjach, dlatego warto na obserwacje tych meteorów wybrać się w najbliższych dniach, kiedy naturalny satelita Ziemi będzie w innym rejonie nieba. Już teraz można spodziewać się kilkunastu Perseidów na godzinę.
http://news.astronet.pl/7455

Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2014 roku
Jak zawsze o tej porze roku promieniują meteory ze słynnego roju Perseidów, które swoje maksimum aktywności mają około 12 sierpnia. Jednak w tym roku obserwacje meteorów w tym czasie będą znacznie utrudnione przez bardzo jasny blask Księżyca. Srebrny Glob będzie co prawda daleko od radiantu Perseidów, ale w niedzielę 10 sierpnia przejdzie on przez pełnię, co oznacza, że słabsze meteory będą ginąć w jego blasku. W zeszłym tygodniu Księżyc minął Spikę i Marsa, zaś na początku tego tygodnia minie Saturna. Nad ranem wciąż dobrze widoczna jest Wenus, ale jej warunku widoczności zaczną się dość szybko pogarszać. Pod koniec tygodnia, po prawie dwumiesięcznej przerwie, na porannym niebie zacznie być widoczny Jowisz.

W pierwszej części tygodnia Księżyc odwiedzi gwiazdozbiory Wagi, Skorpiona, Wężownika i Strzelca, zwiększając stopniowo fazę od 58% w poniedziałek 4 sierpnia do 87% w czwartek 7 sierpnia. W poniedziałkowy wieczór miało miejsce ostatnie spotkanie z jasną planetą Układu Słonecznego w ciągu najbliższych prawie trzech tygodni. Była to planeta Saturn, a tą następną planetą, a właściwie dwoma planetami, będą Jowisz i Wenus, z którymi Srebrny Glob spotka się 23 sierpnia. Wracając jednak do minionego niedawno poniedziałku 4 sierpnia, tego wieczoru o godzinie podanej na mapce szósta planeta krążąca wokół Słońca znajdowała się 5° na zachód od naturalnego satelity Ziemi. Ponad 3 razy dalej od Księżyca w tym samym kierunku świecił Mars, zaś kolejne 10° dalej - Spika, czyli najjaśniejsza gwiazda Panny.

Saturn już zaczął wyraźnie oddalać się od linii łączącej dwie najjaśniejsze gwiazdy konstelacji Wagi, czyli Zuben Eschamali oraz Zuben Elgenubi (choć na mapach nieba nieco słabsza Zuben Elgenubi jest oznaczana grecką literą α, zaś Zuben Eschamali - β). W niedzielę 10 sierpnia oddali się od niej na 40 minut kątowych. Jednocześnie do tej samej linii będzie zbliżał się Mars, ale jej nie przetnie, w trzeciej dekadzie sierpnia przejdzie na południe od niej. Jednak na razie będzie się do niej zbliżał i jednocześnie będzie zbliżał się do Saturna. W tę samą niedzielę odległość między tymi planetami zmniejszy się do 9°.

Zmniejsza się odległość między Marsem a Saturnem, zmniejsza się również różnica jasności między tymi planetami. Pod koniec tygodnia Mars będzie miał jasność 0,5 magnitudo, natomiast Saturn - 0,6. Ale w dalszym ciągu obie planety wyraźnie będą różniły się barwą (Saturn jest białożółty, natomiast Mars - rdzawopomarańczowy), dzięki czemu nie powinno być kłopotu z rozróżnieniem obu planet. Rosnąć będzie za to różnica w wielkości tarcz obu planet: tarcza Saturna ma obecnie średnicę 17", zaś tarcza Marsa - nieco ponad 7". Dlatego do dostrzeżenia pierścieni Saturna wystarczy nawet niewielki teleskop o powiększeniu kilkadziesiąt razy, natomiast szczegóły na marsjańskiej tarczy są coraz trudniej dostrzegalne nawet przez spore teleskopy. Maksymalna elongacja Tytana, największego i najjaśniejszego księżyca Saturna przypada w tym tygodniu w piątek 8 sierpnia. Tym razem będzie to elongacja wschodnia. Jednak jego dostrzeżenie również nie będzie proste, ponieważ świeci on z jasnością +8,7 wielkości gwiazdowej, a Saturn świeci niezbyt wysoko nad widnokręgiem.

Po minięciu Saturna Księżyc skieruje się ku gwiazdozbiorowi Skorpiona i Wężownika.

Po minięciu Saturna Księżyc skieruje się ku gwiazdozbiorowi Skorpiona i Wężownika. We wtorek 5 sierpnia faza Srebrnego Globu urośnie do 69%, a o godzinie podanej na mapce będzie się on znajdował niewiele ponad 2° na północny wschód od gwiazdy Graffias, czyli β Sco. Jednocześnie Księżyc będzie zajmował pozycję około 9° na północny zachód od gwiazdy Antares, czyli najjaśniejszej reprezentantki gwiazdozbioru Skorpiona. Dobę później faza Księżyca jeszcze się zwiększy (do 79%) i będzie on przechodził niecałe 4° na południe od gwiazdy Sabik, czyli najbardziej na południe wysuniętej dość jasnej gwiazdy konstelacji Wężownika. Na mapach nieba jest ona oznaczana grecką literą η, a jej jasność obserwowana to 2,4 magnitudo.
W drugiej części tygodnia Księżyc będzie już bardzo bliski pełni i odwiedzi gwiazdozbiory Strzelca, Koziorożca i Wodnika. Zakryje też dwie dość jasne gwiazdy (ρ1 Sagittarii, o jasności +3,9 magnitudo oraz β Capricorni, o jasności +3,1 magnitudo), z których pierwsze będzie można obserwować z terenu Polski. Jednak oba zakrycia będą trudne do obserwacji, ze względu na bardzo silny już blask Srebrnego Globu, przez co gwiazdy będą ginąć w jego blasku i z tego względu do obserwacji obu zjawisk będzie potrzebny teleskop o dość dużym powiększeniu i najlepiej o małej światłosile.

Przed weekendem naturalny satelita Ziemi przejdzie przez gwiazdozbiór Strzelca. W czwartek 7 sierpnia jego faza urośnie już do 88%, a o godzinie podanej na mapce będzie się on znajdował ponad 11° na północny zachód od gwiazdy Nunki. Prawie 5° bliżej świecić będzie gwiazda Kaus Borealis (nie jest ona podpisana na mapce, ale jest to najbliższa jasna gwiazda, znajdująca się na południowy zachód od gromady kulistej gwiazd M22).

Dobę później Księżyc przesunie się kolejne kilkanaście stopni na wschód i będzie świecił już 10° od gwiazdy Nunki, ale na północny wschód. W tym rejonie nieba znajduje się gwiazda ρ1 Sagittarii, która zostanie zakryta przez Księżyc. Zakrycie gwiazdy (przy ciemnym, ale niezbyt odległym od terminatora brzegu) zajdzie około godziny 23:20, zaś odkrycie (przy brzegu jasnym) będzie miało miejsce troszkę ponad godzinę później. Jednak wobec fazy Księżyca, wynoszącej w tym momencie 95%, będzie to zjawisko trudne do obserwacji. Zjawisko będzie widoczne w prawie całej Europie, północnej Afryce, Bliskim Wschodzie oraz zachodniej Rosji i leżących na południe od niej byłych republikach ZSRR. W Polsce zakrycie będzie miało miejsce od mniej więcej 23:19 w okolicach Szczecina do 23:28 w Bieszczadach. Natomiast odkrycie - od godziny 0:24 już 9 sierpnia w Szczecinie, do 0:38 w Bieszczadach.

W sobotę 9 sierpnia Księżyc będzie można odnaleźć na tle gwiazdozbioru Koziorożca, a jego faza urośnie już do 99%. Z perspektywy europejskiej Księżyc przejdzie na południe od dwóch jasnych gwiazd tej konstelacji, czyli Algiedi (α Cap) i Dabih (β Cap). Przed godziną 23:00 Księżyc minie gwiazdę Dabih w odległości około pół stopnia - środek, brzeg księżycowej tarczy będzie odległy od niej o 19' - zaś α Capricorni będzie się znajdowała w odległości mniej więcej 3°. Mieszkańcy południowo-zachodniej Azji oraz centralnej Afryki będą mogli obserwować zakrycie tej pierwszej gwiazdy przez naturalnego satelitę Ziemi, ale zarówno zakrycie, jak i odkrycie zajdą praktycznie przy jasnym brzegu.

W niedzielę 10 sierpnia o godzinie 20:49 czasu obowiązującego w Polsce Księżyc przejdzie przez pełnię. Tej nocy będzie on świecił na tle gwiazdozbioru Wodnika, jednak jego silny blask będzie powodował, że w najbliższym sąsiedztwie Srebrnego Globu trudno będzie dostrzec jakiekolwiek gwiazdy. Pomóc w tym będzie mogło zasłanianie Księżyca np. ręką, czy jakąś przeszkodą terenową.
Przez całą noc można obserwować meteory z roju Perseidów. Gdyby nie silny blask Księżyca, to pod koniec tygodnia byłoby widać nawet kilkadziesiąt zjawisk na godzinę. Jednak obecność jasno świecącej tarczy Srebrnego Globu spowoduje, że będą widoczne tylko najjaśniejsze zjawiska. Radiant tego roju znajduje się w północnej części gwiazdozbioru Perseusza, a więc w całej Europie jest on widoczny przez całą dobę. W Polsce o godzinie 2 w nocy radiant znajduje się na wysokości ponad 50° i jeszcze się wznosi. O wschodzie Słońca (około godziny 5:15) znajduje się on blisko zenitu, na wysokości prawie 80°. Dlatego już od momentu gdy się ściemni i zajdzie Księżyc można zająć się obserwacjami meteorów z tego roju. A warto to zrobić mimo świecącego Księżyca, ponieważ często po tych meteorach pozostają smugi, czasami widoczne przez kilkadziesiąt sekund.
Tuż przed wschodem Słońca wciąż można obserwować Wenus, jednak warunki widoczności drugiej planety od Słońca zaczną się już wyraźnie pogarszać. Każdej kolejnej doby o tej samej porze przed wschodem Słońca (mapki pokazują wygląd wschodniego widnokręgu na godzinę przed świtem) Wenus będzie znajdowała się wyraźnie niżej, niż poprzedniego poranka. W poniedziałek 4 sierpnia o godzinie podanej na mapce Wenus znajdowała się na wysokości 7° nad północno-zachodnim horyzontem, natomiast w niedzielę 10 sierpnia będzie to już 6,5 stopnia i w drugiej dekadzie września planeta przestanie być widoczna.

Jednak wcześnie, bo w przyszłym tygodniu Wenus minie Jowisza, który powraca na poranne niebo, po dwóch miesiącach niewidoczności ze względu na koniunkcję ze Słońcem. Spotkanie obu planet będzie tym bardziej atrakcyjne, że będzie miało miejsce na tle gwiazdozbioru Raka, w niedalekiej odległości od słynnej gromady gwiazd M44. Wszystkie 3 ciała niebiańskie będą w polu widzenia nawet dość dużej lornetki. Ale więcej o tym napiszę w dwóch następnych odcinkach.

Obecnie Wenus świeci z jasnością -3,9 wielkości gwiazdowej, zaś jej tarcza ma średnicę 11" i fazę 94%. Natomiast Jowisz świeci o ponad 2 magnitudo słabiej, ale za to jego tarcza ma dużo większą średnicę kątową 31". W niedzielę 10 sierpnia o godzinie podanej na mapce Jowisz będzie się znajdował na wysokości zaledwie pół stopnia nad horyzontem (15 minut później na wysokości 2,5 stopnia), ale w kolejnych dniach będzie się szybko wznosił i pod koniec sierpnia będzie już świecił na wysokości prawie 15° nad horyzontem na godzinę przed świtem. Jednak póki to nastąpi, w jego poszukiwaniach warto wspomagać się lornetką i na razie nie można liczyć na wiele więcej, niż stwierdzenie jego obecności.

Kometa Jacquesa (C/2014 E2) kontynuuje podróż przez gwiazdozbiór Woźnicy, ale w drugiej części tygodnia przejdzie ona do sąsiedniego gwiazdozbioru Perseusza. Świeci ona blaskiem około +6 wielkości gwiazdowej, czyli jest dostępna dla posiadaczy lornetek. W najbliższych dniach komety należy szukać około 7° na południowy zachód od Capelli, czyli najjaśniejszej gwiazdy Woźnicy. Na początku tygodnia w obserwacjach komety Księżyc nie będzie przeszkadzał, ale im bliżej pełni, tym bardziej będzie się on dawał we znaki. Tutaj jest do pobrania dokładna mapka z trajektorią komety. Mapkę wykonał Janusz Wiland w programie swojego autorstwa Nocny Obserwator
http://news.astronet.pl/7459
Mapka pokazuje położenie Księżyca w końcu pierwszej dekady sierpnia 2014 roku
Mapka pokazuje położenie radiantu Perseidów w drugim tygodniu sierpnia 2013 roku.
Animacja pokazuje położenie Wenus i Jowisza w końcu pierwszej dekady sierpnia 2014 roku

Niebo na początku drugiej dekady sierpnia 2014 roku
W najbliższych kilkunastu dniach wszystko, co ciekawe na niebie będzie się działo na niebie porannym, gdzie coraz bliżej siebie są planety Wenus i Jowisz. Pod koniec tygodnia zbliżą się one do siebie na odległość niewiele większą niż 1°, a to jeszcze nie koniec. Nieco wcześniej, zanim zacznie jaśnieć zorza poranna, można obserwować słynne meteory z roju Perseidów. Niestety przeszkadzać będzie w tym jasny Księżyc, który właśnie jest w pełni, ale każdej kolejnej nocy jego blask będzie słabł, a pod koniec tygodnia będzie on wschodził tuż przed północą. Na niebie wieczornym wciąż można obserwować Marsa z Saturnem, jednak warunki obserwacji obu planet są już słabe i będą się wyraźnie pogarszać z każdym kolejnym tygodniem.

Na poranne niebo, po prawie dwumiesięcznej nieobecności, powraca Jowisz. Na razie jeszcze jest widoczny słabo: w poniedziałek 11 sierpnia, na godzinę przed wschodem Słońca (na tę porę wykonane są mapki animacji) Jowisz będzie się znajdował na wysokości zaledwie 1° nad horyzontem ENE, ale już w niedzielę 17 sierpnia będzie to prawie 5° o tej samej porze. I każdego kolejnego poranka ta wysokość będzie większa.

Odwrotnie jest w przypadku Wenus, która każdej kolejnej doby zbliża się do widnokręgu. Na szczęście w przypadku tej planety zmiana wysokości nie jest tak szybka (choć akurat dla Jowisza taki szybki wzrost wysokości jest korzystny): 11 sierpnia na godzinę przed świtem planeta będzie się znajdowała na wysokości 6,5 stopnia, natomiast w niedzielę 17 sierpnia o tej samej porze będzie to o stopień mniej. Jednak systematyczne zbliżanie się Wenus do Słońca, a co za tym idzie zbliżanie się do widnokręgu, spowoduje, że druga planeta Układu Słonecznego za trochę ponad miesiąc przestanie być widoczna na porannym niebie, zbliżając się do koniunkcji górnej ze Słońcem, które przypada 25 października. Potem planeta przejdzie na niebo wieczorne, ale niekorzystne nachylenie ekliptyki do wieczornego horyzontu późną jesienią spowoduje, że Wenus zacznie być widoczna jako Gwiazda Wieczorna dopiero pod koniec tego roku, a w zasadzie na początku przyszłego.

Jasność i rozmiary kątowe Wenus już od dłuższego czasu zmieniają się bardzo niewiele. Obecnie planeta świeci z jasnością obserwowaną -3,9 wielkości gwiazdowej, zaś jej tarcza ma średnicę 10" (czyli 6 razy mniejszą, niż podczas koniunkcji dolnej ze Słońcem na początku bieżącego roku) i fazę 95%. Jowisz świeci o ponad 2 magnitudo słabiej od Wenus, jego obecna jasność to -1,8 magnitudo, ale za to ma ponad 3-krotnie większą tarczę, której średnica to 32".

Jowisz każdej kolejnej doby jest coraz wyżej na niebie, zaś Wenus - coraz niżej. Jak łatwo się domyślić skutkiem tego będzie bliskie spotkanie obu planet, które będzie miało miejsce w poniedziałek 18 sierpnia, kiedy odległość między tymi planetami zmniejszy się do zaledwie 12 minut kątowych, czyli mniej, niż połowa średnicy kątowej Księżyca, czy Słońca. Utrudnieniem będzie jednak mała wysokość nad horyzontem, na której będą widoczne planety. Godzinę przed świtem będzie to zaledwie 6°, zatem w celu obserwowania tej koniunkcji warto udać się za miasto, w jakieś miejsce z bardzo odsłoniętym północno-wschodnim widnokręgiem. Dodatkową atrakcją tej koniunkcji planetarnej będzie bliskie spotkanie obu planet ze znaną i widoczną na ciemnym niebie gołym okiem gromadą Żłóbek. Obie planety przejdą mniej więcej 1° na południe od M44. Niestety jasne tło nieba nie będzie ułatwiać obserwacji tego zbliżenia i warto posiłkować się przynajmniej lornetką.

Na porannym niebie widoczna jest także kometa Jacquesa (C/2014 E2), która przeszła już do gwiazdozbioru Perseusza, a pod koniec tygodnia przejdzie około 6° na północny wschód od najjaśniejszej w całej konstelacji gwiazdy Mirfak, wędrując już wtedy na tle sąsiedniego gwiazdozbioru Żyrafy. Kometa wciąż świeci blaskiem około +6 wielkości gwiazdowej, czyli jest dostępna dla posiadaczy lornetek. Niestety w najbliższych dniach w jej obserwacjach bardzo będzie przeszkadzał jasno świecący Księżyc. Tutaj jest do pobrania dokładna mapka z trajektorią komety. Mapkę wykonał Janusz Wiland w programie swojego autorstwaNocny Obserwator. Natomiast pod adresem http://www.livecometdata.com/comets/c2014-e2-jacques/ można znaleźć aktualne dane na temat tej komety, wraz z jej pozycją w Układzie Słonecznym i na ziemskim niebie.
Przez całą noc, ale lepiej w drugiej jej połowie, ponieważ wtedy po prostu radiant roju jest wyżej i widać więcej meteorów, promieniują meteory ze słynnego roju Perseidów. Ich maksimum aktywności przypada corocznie około 12 sierpnia. Niestety w tym roku 2 dni wcześniej Księżyc przeszedł przez pełnię, a to oznacza, że jego blask bardzo znacząco utrudni obserwacje Perseidów i zamiast zwyczajowych ponad 100 meteorów na godzinę w tym okresie będzie widoczne prawdopodobnie mniej niż 50. Ale i tak warto znaleźć czas i miejsce możliwie daleko od sztucznych źródeł światła na obserwacje tych meteorów, ponieważ są to jedne z szybszych meteorów na naszym niebie i często po ich przelocie pozostają smugi dymu, rozwiewane potem przez wiatry wiejące w górnej atmosferze.

Pracownia Komet i Meteorów na swojej stronie opublikowała specjalny wpis na temat warunków obserwacyjnych podczas tegorocznej aktywności Perseidów. Można tam znaleźć też instrukcję, jak obserwować meteory, aby obserwacje miały wartość naukową. Takie obserwacje można dołączyć do obserwacji innych obserwatorów z całego świata na specjalnej stronie internetowej International Meteor Organization, gdzie m.in. na bieżąco można śledzić aktywność tego roju. Niestety trzeba znać język angielski. Jeśli dobrze przejrzałem listę obserwatorów, to jak na razie jest na niej tylko dwóch Polaków.
Na początku tygodnia praktycznie przez całą noc, a potem przez większą część nocy i kawałek dnia można obserwować Księżyc. W niedzielę 10 sierpnia o godzinie 20:09 Księżyc przeszedł przez pełnię, dlatego noce na początku tygodnia będą mocno rozjaśnione jego blaskiem (niektórzy czytelnicy na pewno pamiętają, że prawie dokładnie 15 lat temu, 11 sierpnia 1999 roku o godzinie 13:09, był szczególny dla Europejczyków nów Księżyca). W drugiej części tygodnia, gdy faza naturalnego satelity Ziemi się trochę zmniejszy i zmaleje też kąt Księżyc - Ziemia - Słońce, Srebrny Glob będzie widoczny dobrze gołym okiem do godzin wczesnopopołudniowych w zachodniej części nieba.

Przez najbliższe dni Księżyc odwiedzi gwiazdozbiory Wodnika, Ryb, Barana oraz Byka. W pierwszych dwóch gwiazdozbiorach nie ma jasnych gwiazd, ale w Rybach przebywa planeta Uran, z którą Księżyc spotka się w czwartek 14 sierpnia. W trakcie dnia Księżyc minie siódmą planetę Układu Słonecznego w odległości niewiele większej, niż 1°, ale oba ciała niebiańskie będą wtedy pod horyzontem. Natomiast o godzinie podanej na mapce Księżyc oddali się już od Urana na odległość 3,5 stopnia. Srebrny Glob będzie miał wtedy fazę 77%.

Sam Uran zbliża się powoli do opozycji, przez którą przejdzie za niecałe 2 miesiące na początku października i świeci obecnie z jasnością +5,8 wielkości gwiazdowej. Zatem na ciemnym, bezksiężycowym niebie jest widoczny gołym okiem, natomiast w tym tygodniu do jego odnalezienia niezbędna będzie pomoc lornetki lub teleskopu. Szukanie Urana warto zacząć od odnalezienia jaśniejszej gwiazdy ε Psc, która świeci z jasnością obserwowaną +4,3 wielkości gwiazdowej. Niestety nie jest ona podpisana na mapce, ale to jest gwiazda między Księżycem z dnia 14 sierpnia, a drugą literką "y" w napisie "Ryby". W tym tygodniu Uran przechodzi mniej więcej 2° na południe od gwiazdy &espilon; Psc. Jednak przy polowaniu na Urana warto mieć ze sobą jakąś mapkę nieba z zaznaczonymi gwiazdami do przynajmniej +6 magnitudo, ponieważ w tej okolicy jest kilka gwiazd o jasności porównywalnej z Uranem i łatwo może dojść do pomyłki.

Dobę później, w piątek 15 sierpnia Księżyc przesunie się kolejne kilkanaście stopni na północny wschód, docierając do gwiazdozbioru Barana. Przed godziną 23:00 tarcza Księżyca będzie miała fazę 67%, a najjaśniejsze gwiazdy tej konstelacji będą się znajdowały kilkanaście stopni na północ od Księżyca: Hamal będzie oddalony, o prawie 13°, Sheratan - o 2° mniej, natomiast najsłabsza z tej trójki, ale najciekawsza dla posiadaczy niedużych teleskopów gwiazda Mesarthim będzie oddalona o stopni 9. Mesatrhim (oznaczana na mapach nieba grecką literą γ) jest układem podwójnym, w którym dwie gwiazdy o jasnościach obserwowanych około +4,6 magnitudo są oddalone od siebie o niecałe 8". Zatem obie gwiazdy można zobaczyć już w niezbyt dużym teleskopie.

Ostatniej nocy tego tygodnia Księżyc będzie wschodził tuż przed północą z niedzieli 17 na poniedziałek 18 sierpnia. O godzinie podanej na mapce naturalny satelita Ziemi będzie zajmował pozycję na wysokości mniejszej, niż 1° nad horyzontem ENE (kilka godzin później prawie w tym samym miejscu będą planety Wenus i Jowisz), ale będzie się szybko wznosił i o wschodzie Słońca będzie wysoko nad południowo-wschodnią częścią nieba, na wysokości ponad 50°. Tej nocy tarcza Księżyca będzie miała fazę około 46% i przejdzie mniej więcej 8° na południe od Plejad, podążając w kierunku Aldebarana.

Wieczorem, tuż po zachodzie Słońca można jeszcze obserwować Marsa z Saturnem, jednak obserwacje obu planet z naszego kraju są coraz trudniejsze. Nieco ponad godzinę po zmierzchu Mars znajduje się na wysokości około 7°, Saturn jest tylko 5° wyżej. Obie planety znikają za horyzontem niecałe 2 godziny później. Zatem w ich obserwacjach na pewno przeszkadzać będzie falowanie naszej atmosfery i przy niesprzyjających warunkach można mieć kłopot nawet z dostrzeżeniem pierścieni Saturna.

Dużo lepsze warunki będą mieli ci, którzy przebywają na urlopach w basenie Morza Śródziemnego, lub bardziej na południe. Np. na Malcie (szerokość geograficzna 36°N) godzinę po zmierzchu obie planety znajdują się jeszcze na wysokości ponad 30°, a w chwili, gdy zapada noc astronomiczna - wciąż na wysokości ponad 20°. Bardziej na południe jest jeszcze lepiej. Natomiast osoby spędzające wakacje na północ od Polski mogą w ogóle nie mieć szansy na dostrzeżenie obu planet, ponieważ schowają się one za horyzontem, zanim zrobi się odpowiednio ciemno.

Mars stopniowo zbliża się do Saturna. W poniedziałek 11 sierpnia planety będzie dzielił dystans około 8,5 stopnia, zaś do niedzieli 17 sierpnia zmniejszy się on o 3°. Tego i następnego wieczora Mars z Saturnem będą prawie na jednej linii z gwiazdą Zuben Elgenubi (oznaczana na mapach nieba grecką literą α), która będzie się znajdowała prawie dokładnie w połowie drogi między planetami: 17 sierpnia od Saturna α Lib będzie oddalona o niecałe 3°, tam samo od Marsa. Dobę później Mars przybliży się do Zuben Elgenubi na 2,5 stopnia.

Obie planety bardzo niewiele już różnią się między sobą jasnością - obie mają po około 0,6 magnitudo - natomiast wciąż wyraźnie różnią się barwą i w razie kłopotów z rozróżnieniem planet trzeba się kierować właśnie tą cechą: Mars jest rdzawopomarańczowy, natomiast Saturn - białożółty. Mars już wszedł na teren gwiazdozbioru Wagi, jest zatem w tej samej konstelacji, co Saturn i pod koniec miesiąca go wyprzedzi, cały czas dość szybko zmniejszając swoją jasność. Natomiast Saturn będzie słabł dużo wolniej. Tarcza Czerwonej Planety zmalała już do 7", natomiast Saturn wciąż prezentuje tarczę o średnicy 17". W teleskopach ta różnica jest doskonale widoczna.
http://news.astronet.pl/7464

Niebo w trzecim tygodniu sierpnia 2014 roku
Kilkanaście najbliższych nocy również będzie atrakcyjne głównie dla tych, którzy nie śpią krótko przed wschodem Słońca: o tej porze doby można obserwować dwie najjaśniejsze planety Układu Słonecznego, czyli Wenus z Jowiszem, a pod koniec tygodnia dołączy do nich zbliżający się do nowiu Księżyc. Każdego kolejnego dnia tarcza Srebrnego Globu będzie miała fazę coraz węższego sierpa i będzie coraz mniej przeszkadzać w obserwacjach innych obiektów na nieboskłonie. Wieczorem słabo widoczne są planety Mars i Saturn, natomiast przez większą część nocy można obserwować dwie ostatnie planety krążące wokół Słońca, czyli Urana z Neptunem. Druga z planet za 10 dni znajdzie się w opozycji do Słońca, natomiast opozycja Urana przypada na początku października.

Najatrakcyjniejszym zjawiskiem tego tygodnia było zbliżenie Wenus z Jowiszem na odległość mniejszą, niż połowa średnicy kątowej tarczy Słońca lub Księżyca, które miało miejsce w nocy z niedzieli 17 na poniedziałek 18 sierpnia. Kto wstał wcześnie rano, mógł obserwować piękną parę planet na tle zorzy porannej. Niestety w Polsce pogoda dopisała w zasadzie tylko na krańcach wschodnich i południowych. Poza tym pogodnie było tradycyjnie o tej porze roku w basenie Morza Śródziemnego oraz na wschód od granic naszego kraju.

W następnych dniach Wenus będzie się stopniowo oddalać od Jowisza, zbliżając się do widnokręgu i jednocześnie oddalając się od Ziemi. Zatem każdego kolejnego poranka druga planeta od Słońca będzie widoczna coraz gorzej. Natomiast Jowisz będzie piął się w górę, czyli będzie się przesuwał w dokładnie przeciwnym kierunku, niż Wenus i każdej kolejnej doby jego widoczność będzie się poprawiać, ponieważ Jowisz będzie nie tylko wyżej nad widnokręgiem, ale też bliżej naszej planety. Dlatego dystans między oboma planetami będzie się szybko powiększał. W poniedziałek 18 sierpnia 45 minut przed świtem (na tę porę wykonane są mapki animacji) Wenus z Jowiszem znajdowały się na wysokości ponad 7,5 stopnia nad horyzontem ENE. Do niedzieli 24 sierpnia o tej samej porze Jowisz wzniesie się na wysokość ponad 11°, natomiast Wenus będzie o prawie 1° bliżej horyzontu, niż w poniedziałek. Dlatego ostatniego poranka tego tygodnia Wenus będzie oddalona od Jowisza już o 6°.

Bardzo blisko obu planet znajduje się znana gromada otwarta gwiazd M44. W poniedziałek rano zarówno Wenus, jak i Jowisz znajdowały się niewiele ponad 1° od niej, co udało się sfotografować z okolic miasta Bari w południowych Włoszech. W następnych dniach obie planety będą się oddalać od gromady M44, ale Wenus będzie to robiła dużo szybciej od Jowisza. W niedzielę 24 sierpnia druga planeta od Słońca będzie oddalona od M44 o prawie 7°, natomiast Jowisz wciąż będzie oddalony o niewiele ponad 1° (w środku tygodnia oba ciała niebiańskie będzie dzielił dystans mniejszy od 1°). Pod koniec tygodnia Jowisz zbliży się na pół stopnia do południowo-wschodniej i jednocześnie najjaśniejszej gwiazdy trapezu gwiazd otaczającego M44, czyli Asellus Australis (δ Cnc), która świeci z jasnością obserwowana +3,9 magnitudo.

Wenus cały czas oddala się od Ziemi, dążąc do październikowej koniunkcji górnej ze Słońcem, czyli z perspektywy naszej planety przejściem za Słońcem. Dlatego jej tarcza jest bardzo mała, ma średnicę 10", czyli ponad 6 razy mniej, niż podczas koniunkcji dolnej w styczniu br. Wenus ma też bardzo dużą fazę, 96% i do października będzie ona wciąż rosnąć, choć bardzo powoli. Na stałym za to poziomie będzie blask tej planety, który zatrzymał się już od dłuższego czasu na wartości -3,9 wielkości gwiazdowej. Inaczej jest w przypadku Jowisza, który stopniowo będzie jaśniał, a jego tarcza będzie rosnąć. Obecnie największa planeta Układu Słonecznego ma jasność -1,8 wielkości gwiazdowej, a jej tarcza ma średnicę 32".

Przez cały tydzień obu planetom będzie towarzyszył Księżyc, który w poniedziałkowy poranek miał fazę 44%, świecąc rano wysoko na niebie, na wysokości prawie 50°, około 8° na południe od Plejad i jednocześnie w prawie takiej samej odległości od Aldebarana, choć tylko 4° od znajdującej się w czubie litery „V”, w którą układają się Hiady, gwiazdy γ Tauri.

Dobę później Księżyc przesunie się kilkanaście stopni na wschód i w fazie 34% będzie świecił mniej więcej 5° na wschód od Aldebarana oraz prawie 13° na południowy zachód od gwiazdy El Nath. W środę 20 sierpnia faza Księżyca zmniejszy się już do 25%, a będzie można go dostrzec ponad 11° na południe od El Nath (czyli północnego rogu Byka) oraz 4° na południe od gwiazdy ζ Tauri, czyli rogu południowego.

W czwartek 21 sierpnia naturalny satelita Ziemi zbliży się na odległość zaledwie niewiele ponad 1° do Alheny, czyli trzeciej co do jasności gwiazdy Bliźniąt. Gwiazda ta świeci niewiele słabiej do El Nath (+1,9 magnitudo w stosunku do +1,6, a księżycowa tarcza będzie miała fazę tylko 17%, stąd na pewno oba ciała niebiańskie będą tworzyły piękną parę na jaśniejącym już niebie.

Weekend Księżyc zarezerwował sobie na spotkanie z Jowiszem i Wenus. Jak już pisałem obie planety będą już dość daleko od siebie, ale obecność cienkiego sierpa Srebrnego Globu doda im uroku i na pewno warto uwiecznić tę koniunkcję na zdjęciu. W niedzielę 23 sierpnia na 45 minut przed świtem Księżyc będzie się znajdował na wysokości prawie 11°, a jego tarcza będzie miała fazę zaledwie 5%. W tym momencie Księżyc będzie się znajdował prawie 8° na prawo od największej planety Układu Słonecznego i jednocześnie 12° na prawo i w górę od Wenus. Dobę później faza Księżyca zmniejszy się do jedynie 2%, ale bez lornetki może być on trudny do dostrzeżenia, ponieważ o tej samej porze będzie on zajmował pozycję na wysokości niewiele ponad 2° nad północno-wschodnim widnokręgiem. Tego poranka Jowisz będzie się znajdował 9° prawie dokładnie nad Księżycem, natomiast Wenus będzie świeciła 6° na lewo i w górę od niego.
Kilkanaście godzin później (względnie kilka godzin wcześniej) po drugiej stronie nieba, można obserwować kolejne dwie dobrze widoczne gołym okiem planety, czyli Marsa i Saturna. Obie planety przebywają na tle gwiazdozbioru Wagi, niedaleko drugiej co do jasności gwiazdy tej konstelacji, choć na mapach nieba oznaczanej grecką literą α, czyli Zuben Elgenubi. Obie planety najlepszy okres widoczności mają już dawno za sobą i poruszają się ruchem prostym, czyli z zachodu na wschód. Mars robi to dużo szybciej od Saturna i w przyszłym tygodniu wyprzedzi go na niebie. Również w przyszłym tygodniu obie planety wraz z gwiazdą Zuben Elgenubi będą tworzyć trójkąt prawie równoramienny o boku około 3°.

Mars dogoni Saturna nie tylko pod względem pozycji na niebie, ale również pod względem jasności. Pod koniec tygodnia obie planety będą miały prawie identyczną jasność +0,6 wielkości gwiazdowej. Aby nie pomylić planet ze sobą trzeba pamiętać, że Mars wędruje na południe od Saturna oraz że Czerwona Planeta świeci wyraźnie rdzawopomarańczową barwą, zaś Saturn jest białożółty. Różna będzie także wielkość tarcz obu planet: tarcza Marsa ma obecnie średnicę 7", natomiast Saturn - o 9" większą, ale ze względu na niskie położenie obu planet trudno to będzie dostrzec przez teleskopy z północnych szerokości geograficznych. Tytan, największy księżyc Saturna swoją największą elongację (tym razem wschodnią) osiągnie w sobotę 23 sierpnia, ale z tych samych powodów trudno go będzie dostrzec na niebie.
Przez większą część nocy można obserwować dwie ostatnie planety Układu Słonecznego, czyli Urana z Neptunem i to na ciemnym niebie! Obie planety dzieli na nieboskłonie około 40° i znajdują się w sąsiednich, lecz rozległych gwiazdozbiorach Wodnika (Neptun) i Ryb (Uran). Opozycja Neptuna przypada w tym roku 29 sierpnia, zatem znajduje się on nad horyzontem praktycznie przez całą noc, górując około godziny 1 w nocy, czyli około północny prawdziwej na wysokości około 28°. Natomiast Uran będzie w opozycji dopiero na początku października i wschodzi około godziny 21:00, górując mniej więcej o godzinie 3:30 na wysokości 44°.

W związku z bliskością opozycji Neptun ma obecnie maksymalną jasność w trakcie całego sezonu obserwacyjnego +7,8 wielkości gwiazdowej, ale jego tarcza ma średnicę mniejszą, niż 2,5 sekundy kątowej, dlatego przez teleskopy o średnicy mniejszej niż przynajmniej 20-kilka cm (i to raczej bliżej 30.) nie należy się spodziewać jej dostrzeżenia i Neptun będzie zdradzał swoją obecność jedynie powolnym ruchem na tle gwiazd. Szukanie Neptuna warto zacząć od odnalezienia dużo jaśniejszej od niego gwiazdy σ Aquarii, której jasność obserwowana to +4,8 magnitudo. Niecałe 20' na południowy wschód od niej znajduje się świecąca blaskiem +6,4 wielkości gwiazdowej 58 Aquarii. Obecnie Neptun znajduje się w odległości 49 minut kątowych na północny wschód od σ Aqr, a w następnych tygodniach będzie się do niej zbliżał. W jego poszukiwaniach na pewno warto posiłkować się mapką nieba, np. taką, przygotowaną w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/).

Znajdujący się w Rybach Uran jest znacznie jaśniejszy od Neptuna, świeci blaskiem +5,7 wielkości gwiazdowej, a więc na ciemnym niebie może być dostrzeżony gołym okiem. Jednak patrząc na niego przez niezbyt duży teleskop również nie należy spodziewać się zobaczyć czegoś więcej, niż gwiazdki. Jego odnalezienie jest łatwiejsze także z tego względu, że świeci w pobliżu dość jasnych gwiazd δ i ε Ryb, których jasność obserwowana to około +4,3 magnitudo. Obecnie siódma planeta Układu Słonecznego znajduje się nieco mniej niż 2,5 stopnia prawie dokładnie na południe od gwiazdy ε Psc i jednocześnie mniej więcej półtora stopnia na wschód od trójkąta gwiazd 73, 77 i 80 Psc (we wstawce widać je blisko lewej dolnej krawędzi wstawki). W następnych tygodniach Uran będzie przesuwał się na zachód i pod koniec listopada będzie można go odnaleźć na południe od gwiazdy δ Psc. W jego poszukiwaniach również warto posiłkować się mapką nieba, np. taką, przygotowaną w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy ... bserwator/).
http://news.astronet.pl/7471

Wytęż wzrok! Zobacz Marsa i Saturna!
Na wieczornym niebie, krótko po zachodzie Słońca świecą Mars i Saturn. 25 sierpnia znajdą się około 3 stopni od siebie. Kilka dni później obok nich przemknie Księżyc.

25 sierpnia Słońce zachodzi o 19:45 (wszystkie obliczenia w tym tekście wykonano dla Łodzi). Po zapadnięciu zmroku cywilnego (około 20:30) obie planety odnajdziemy nisko nad południowo-zachodnim horyzontem. Mars znajdzie się na wysokości 9 stopni, a Saturn - 3 stopnie wyżej. Obie planety świecą w zodiakalnej Wadze.

Warunki do obserwacji będą niezbyt sprzyjające. Blask obu planet to zaledwie +0,6 wielkości gwiazdowej. Aby na tle niezbyt o tej porze ciemnego nieba dostrzec tak słabe obiekty warto posłużyć się lornetką.

Przestrzenna odległość Ziemia-Mars wyniesie 200 milionów kilometrów, a Ziemia-Saturn - 1,517 miliarda kilometrów.

Uczciwie ostrzegamy, że zobaczenie planet może być dość dużym wyzwaniem, jednak gorąco zachęcamy do obserwacji.
Wieczorne poszukiwania warto powtórzyć 31 sierpnia wieczorem. Około 20:15 w odległości 1 stopnia "w prawo i w dół" od Saturna świecić będzie Księżyc w fazie 32 procent. Tego wieczoru Srebrny Glob może stać się "drogowskazem" ułatwiającym odnalezienie szóstej planety Układu Słonecznego. Maksymalne złączenie tych ciał niebieskich (na odległość 30 minut kątowych) wypadnie w momencie ich zachodu i nie będzie w Polsce widoczne.

Kilka godzin później, 1 wrześnie o 4:00, Księżyc znajdzie się w złączeniu z Marsem (minimalna odległość kątowa wyniesie 3 stopnie).

Życzymy powodzenia w czasie wieczornych obserwacji!
Zobacz powiązane newsy (Zakrycia i złączenia w 2014 roku)
• Jowisz bardzo blisko Wenus (2014-08-18 12:07:51+02)
• Dwa złośliwe złączenia (2014-07-04 12:00:00+02)
• Z Marsem w Pannie, z Saturnem w Wadze (2014-06-06 12:00:00+02)
• Maksymalna elongacja i złączenie z Księżycem (2014-03-21 00:00:00+01)
• Złączenie w środę, złączenie w piątek (2014-03-18 00:00:00+01)
• Efektowne złączenie wcześnie rano. Zdjęcia! (2014-02-28 19:37:00+01)
• Dwa złączenia w ciągu trzech dni (2014-02-18 00:00:00+01)
• Za kilka dni Wenus na porannym niebie (2014-01-11 00:00:00+01)
• Koniunkcje, zakrycia, złączenia
http://news.astronet.pl/7474
Niebo nad południowo-zachodnim horyzontem 25 sierpnia 2014 roku, około 45 minut po zachodzie Słońca. W gwiazdozbiorze Wagi, 3 stopnie od siebie świecą Mars i Saturn. Jasność obu planet wynosi +0,6 magnitudo, a ich wysokości - 9 i 12 stopni.
Schemat wykonano programem SkyMap Pro.
Złączenie Księżyca i Saturna na tle konstelacji Wagi 31 sierpnia 2014 roku wieczorem. Odległość kątowa planety i Srebrnego Globu wynosi 1 stopień.
Schemat wykonano programem SkyMap Pro.

Spojrzenie w niebo wrześniowe
"Jaki pierwszy wrzesień, taka będzie jesień"
To przysłowie budzi w nas nadzieję, iż po ładnej aurze tegorocznego lata, czekać nas będzie okres równie pięknej, stabilnej i prawdziwie jesiennej pogody. Natomiast wrzesień, poza wydarzeniami historycznymi, związany jest z powrotem dzieci i młodzieży do szkół, ich ponownym wejściem w codzienny rytm obowiązków i dostosowaniem się do nowych niełatwych wymogów nauczania. Na niebie zaś, to już okres równowagi między długością dnia i nocy. Te ostatnie są już coraz dłuższe i często bezchmurne, co sprzyja obserwacjom astronomicznym. Wiele ciekawych zjawisk będziemy mogli zaobserwować na wrześniowym niebie. Postarajmy się w tym celu koniecznie wykorzystać, z dala od miejskich świateł, jakiś wolny wieczór lub wczesny ranek, aby chociaż przez chwilę spojrzeć w rozgwieżdżone niebo, aby podziwiać chociażby Drogę Mleczną, czyli naszą Galaktykę.
Korzystaliśmy, na ile to było tylko możliwe, z uroków tegorocznego upalnego lata, a tymczasem - ani nie spostrzegliśmy się kiedy - Słońce w swej wędrówce po Ekliptyce systematycznie podążało ku równikowi niebieskiemu, przez co jego deklinacja - czyli wysokość nad równikiem - malała, a w związku z tym, dni stawały się nieubłaganie coraz to krótsze. Nad ranem 23 września o godz. 04.29, Słońce znajdzie się na równiku niebieskim - w punkcie Wagi - przejdzie z półkuli północnej nieba na południową i rozpocznie się astronomiczna Jesień.
Niezależnie od tego faktu, w Krakowie w dniu 1 września, Słońce wschodzi o godz. 5.55 a zachodzi o godz. 19.24, natomiast 30 września, wschodzi o godz. 6.39 a zachodzi o 18.20, zatem w ciągu tego miesiąca ubędzie nam dnia w Małopolsce aż o 108 minut! Skutkiem istnienia zjawiska refrakcji w atmosferze ziemskiej - obiekty na niebie widzimy wyżej niż są one w rzeczywistości - faktyczne zrównanie długości dnia z nocą będzie dopiero 25/26 września. Ponadto w pierwszym tygodniu Jesieni, w piątek 26 września, planowana jest Małopolska Noc Naukowców - będą m. innymi: drzwi otwarte w MOA w Niepołomicach, OA UJ na Bielanach, czy pokazy uruchomienia wahadła Foucaulta ilustrujące rotację Ziemi, w polskim Panteonie czyli w kościele św. św. Piotra i Pawła, przy ul. Grodzkiej w Krakowie (początki prelekcji o godz. 19, 20 i 21). Oby tylko dopisała nam pogoda.
Jeśli chodzi o stan aktywności magnetycznej naszej gwiazdy, to w tym miesiącu, podobnie jak w sierpniu, możemy się spodziewać większej ilości plam, pochodni, protuberancji, rozbłysków rentgenowskich i wyrzutów plazmy ze Słońca w przestrzeń międzyplanetarną, szczególnie w pierwszym i ostatnim tygodniu września.
Ciemne, bezksiężycowe noce, dogodne do obserwacji astronomicznych, wystąpią w ostatniej dekadzie września, bowiem Księżyc rozpocznie ten miesiąc podążając do pierwszej kwadry, która przypadnie w dniu 2.IX. o godz. 13.11, pełnia wystąpi 9.IX. o godz. 03.38, ostatnia kwadra 16.IX. o godz. 04.05 i nów 24.IX. o godz. 08.14. W perygeum (najbliżej Ziemi) będzie Księżyc 8.IX. o godz. 06, a w apogeum (najdalej od nas) znajdzie się Srebrny Glob 20.IX. o godz. 16.
Jeśli chodzi o planety, to Merkurego możemy obserwować nisko nad horyzontem wieczornego nieba, ale za to przez cały miesiąc. Wieczorem 20.IX., Merkury zbliży się na niebie, na odległość 0.6 stopnia do Spiki, najjaśniejszej gwiazdy w Pannie, co powinno nam ułatwić dostrzeżenie tej planety. Natomiast Wenus, jako Gwiazda Poranna, króluje nisko na wschodnim niebie, ale tylko w pierwszym tygodniu miesiąca, potem skryje się w promieniach słonecznych aż do grudnia. Nieomal na koniec swego pobytu na porannym niebie, w dniu 5 września Wenus zbliży się do Regulusa najjaśniejszej gwiazdy w gwiazdozbiorze Lwa na odległość 0.8 stopnia. Marsa możemy obserwować na wieczornym niebie, który początkowo znajduje się jeszcze w gwiazdozbiorze Wagi, gdzie 27 sierpnia spotkał się był z Saturnem, następnie przejdzie do Skorpiona, aby pod koniec miesiąca zawitać do Wężownika i tam, 27 września zbliży się na odległość 3 stopni do Antaresa, najjaśniejszej gwiazdy w tym gwiazdozbiorze. Jowisz gości w gwiazdozbiorze Lwa, dominując swym blaskiem coraz wcześniej na porannym niebie. Możemy obserwować układ chmur na planecie, szczególnie czerwoną plamę - cyklon na jego południowej półkuli - oraz jego najjaśniejsze cztery satelity galileuszowe (Io, Europa, Callisto i Ganimedes). Natomiast Saturn świeci na tle gwiazdozbioru Wagi, a dostrzeżemy go na zachodnim niebie, jak tylko się ściemni. Nad ranem 28.IX. dojdzie do zakrycia planety przez Księżyc. To piękne zjawisko będą mogli obserwować mieszkańcy wschodniej Azji, Japonii oraz na Hawajach. Uran będzie widoczny prawie przez całą noc w gwiazdozbiorze Ryb, bowiem w dniu 7.X. będzie w opozycji do Słońca. Nad ranem w dniu 11.IX. Księżyc zakryje tę planetę, a zjawisko to będzie widoczne w Kanadzie, Grenlandii oraz północnej Syberii. Natomiast w gwiazdozbiorze Wodnika, przez całą noc można obserwować Neptuna, który 29.VIII. był w opozycji, ale do jego obserwacji trzeba się już posłużyć chociażby małą lunetką.
Aby jednak móc fachowo obserwować Księżyc czy planety, najłatwiej będzie skorzystać z lunet Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach, mieszczącego się przy ul. Mikołaja Kopernika 2 (tel. 12-281-15-61) - szczególnie polecam astronomiczną noc 26/27 września.
Od 4 do 14 września, promieniują meteory z roju wrześniowych Perseid. Maksimum aktywności tego mało znanego roju, przypada 9 września. Niestety Księżyc w pełni będzie przeszkadzał w obserwacjach. Natomiast w trzy tygodnie później, znajdziemy się szczęśliwie u progu października, okresu - miejmy nadzieję - prawdziwie Babiego Lata i rozpoczynającego się nowego roku akademickiego dla licznej rzeszy studentów. Na zakończenie zaś banalne przysłowie:
"Wrzesień przynosi nam polską jesień"

dr Adam Michalec
W Niepołomicach, 6 sierpnia 2014
http://orion.pta.edu.pl/niebo/spojrzeni ... niebo-2014

Wschody i zachody Słońca - wrzesień 2014
Wschody i zachody Słońca w różnych miastach w Polsce

Warszawa Kraków Szczecin Zamość

1 . 5 : 46 19 : 22 5 : 54 19 : 24 6 : 09 19 : 50 5 : 39 19 : 11
2 . 5 : 47 19 : 20 5 : 55 19 : 21 6 : 11 19 : 48 5 : 41 19 : 09
3 . 5 : 49 19 : 18 5 : 57 19 : 19 6 : 13 19 : 45 5 : 42 19 : 07
4 . 5 : 51 19 : 15 5 : 58 19 : 17 6 : 15 19 : 43 5 : 44 19 : 05
5 . 5 : 52 19 : 13 6 : 00 19 : 15 6 : 16 19 : 41 5 : 45 19 : 02
6 . 5 : 54 19 : 11 6 : 01 19 : 13 6 : 18 19 : 38 5 : 47 19 : 00
7 . 5 : 56 19 : 09 6 : 03 19 : 11 6 : 20 19 : 36 5 : 48 18 : 58
8 . 5 : 57 19 : 06 6 : 04 19 : 08 6 : 22 19 : 33 5 : 50 18 : 56
9 . 5 : 59 19 : 04 6 : 06 19 : 06 6 : 23 19 : 31 5 : 52 18 : 53
10 . 6 : 00 19 : 02 6 : 07 19 : 04 6 : 25 19 : 29 5 : 53 18 : 51
11 . 6 : 02 18 : 59 6 : 09 19 : 02 6 : 27 19 : 26 5 : 55 18 : 49
12 . 6 : 04 18 : 57 6 : 10 19 : 00 6 : 28 19 : 24 5 : 56 18 : 47
13 . 6 : 05 18 : 54 6 : 12 18 : 58 6 : 30 19 : 21 5 : 58 18 : 44
14 . 6 : 07 18 : 52 6 : 13 18 : 55 6 : 32 19 : 19 5 : 59 18 : 42
15 . 6 : 09 18 : 50 6 : 15 18 : 53 6 : 34 19 : 16 6 : 01 18 : 40
16 . 6 : 10 18 : 47 6 : 16 18 : 51 6 : 35 19 : 14 6 : 02 18 : 38
17 . 6 : 12 18 : 45 6 : 18 18 : 49 6 : 37 19 : 11 6 : 04 18 : 35
18 . 6 : 14 18 : 43 6 : 19 18 : 46 6 : 39 19 : 09 6 : 05 18 : 33
19 . 6 : 15 18 : 40 6 : 21 18 : 44 6 : 41 19 : 07 6 : 07 18 : 31
20 . 6 : 17 18 : 38 6 : 22 18 : 42 6 : 42 19 : 04 6 : 09 18 : 29
21 . 6 : 19 18 : 36 6 : 24 18 : 40 6 : 44 19 : 02 6 : 10 18 : 26
22 . 6 : 20 18 : 33 6 : 25 18 : 38 6 : 46 18 : 59 6 : 12 18 : 24
23 . 6 : 22 18 : 31 6 : 27 18 : 35 6 : 48 18 : 57 6 : 13 18 : 22
24 . 6 : 24 18 : 29 6 : 28 18 : 33 6 : 49 18 : 54 6 : 15 18 : 20
25 . 6 : 25 18 : 26 6 : 30 18 : 31 6 : 51 18 : 52 6 : 16 18 : 17
26 . 6 : 27 18 : 24 6 : 31 18 : 29 6 : 53 18 : 49 6 : 18 18 : 15
27 . 6 : 29 18 : 22 6 : 33 18 : 27 6 : 55 18 : 47 6 : 19 18 : 13
28 . 6 : 30 18 : 19 6 : 34 18 : 24 6 : 56 18 : 45 6 : 21 18 : 11
29 . 6 : 32 18 : 17 6 : 36 18 : 22 6 : 58 18 : 42 6 : 23 18 : 08
30 . 6 : 34 18 : 15 6 : 37 18 : 20 7 : 00 18 : 40 6 : 24 18 : 06
Wschody i zachody Słońca w Krakowie - Wrzesień 2014

Dług. Dłuższy Krótszy Fazy Księżyca
Data Ws Za Dnia od od Przew. akt. Słońca
h m h m h m Najkrot Najdluz (m, s, d, bd)
1.Pon 05 55 19 24 13 29 5 24 2 54 s - srednia h m
2.Wto 05 56 19 22 13 26 5 21 2 57 s I kwadra 13 11
3.Sro 05 58 19 20 13 22 5 17 3 01 s
4.Czw 05 59 19 17 13 18 5 13 3 05 s
5.Pia 06 01 19 15 13 14 5 09 3 09 s
6.Sob 06 02 19 12 13 10 5 05 3 13 s
7.Nie 06 04 19 11 13 07 5 02 3 16 s h
8.Pon 06 05 19 09 13 04 4 59 3 19 s Ks. w peryg. 06 m
9.Wto 06 07 19 07 13 00 4 55 3 23 s Pelnia 03 38
10.Sro 06 08 19 05 12 57 4 52 3 26 s

11.Czw 06 10 19 03 12 53 4 48 3 30 m - mala
12.Pia 06 11 19 01 12 50 4 45 3 33 m
13.Sob 06 13 18 59 12 46 4 41 3 37 m
14.Nie 06 14 18 56 12 42 4 37 3 41 m
15.Pon 06 16 18 54 12 38 4 33 3 45 m h m
16.Wto 06 17 18 51 12 34 4 29 3 49 m Ost. kwadra 04 05
17.Sro 06 19 18 49 12 30 4 25 3 53 m
18.Czw 06 21 18 47 12 26 4 21 3 57 m
19.Pia 06 22 18 45 12 23 4 18 4 00 m h
20.Sob 06 23 18 42 12 19 4 14 4 04 m Ks. w apog. 16

21.Nie 06 25 18 40 12 15 4 10 4 08 s
22.Pon 06 26 18 37 12 11 4 06 4 12 s h m
23.Wto 06 28 18 36 12 08 4 03 4 15 s Jesien 04 29
24.Sro 06 30 18 34 12 04 3 59 4 19 s Now 08 14
25.Czw 06 31 18 32 12 01 3 56 4 22 s
26.Pia 06 32 18 30 11 58 3 53 4 25 s
27.Sob 06 34 18 28 11 54 3 49 4 29 s
28.Nie 06 36 18 26 11 50 3 45 4 33 s
29.Pon 06 37 18 23 11 46 3 41 4 37 m
30.Wto 06 39 18 21 11 42 3 37 4 41 m

Dane wyznaczone na podstawie:
The American Ephemeris and Nautical Almanac * 2014 i obserwacji własnych
w Staniątkach, 24 lipca 2014
Adam Michalec
http://orion.pta.edu.pl/niebo/wschody-i ... esien-2014

Wschody i zachody Księżyca - wrzesień i październik 2014
Wschody i zachody Księżyca w Krakowie - Wrzesień i Październik 2014

Wrzesień Październik

Data Ws Za Data Ws Za
h m h m h m h m
1. 13 04 22 33 1. 13 53 23 09
2. 14 07 23 20 2. 14 41 -
3. 15 06 - 3. 15 23 00 17
4. 16 00 00 16 4. 16 00 01 30
5. 16 47 01 21 5. 16 34 02 46
6. 17 28 02 33 6. 17 05 04 04
7. 18 05 03 51 7. 17 35 05 23
8. 18 37 05 12 8. 18 06 06 41
9. 19 09 06 32 9. 18 39 07 58
10. 19 39 07 52 10. 19 16 09 12
11. 20 11 09 10 11. 19 56 10 21
12. 20 45 10 24 12. 20 42 11 24
13. 21 22 11 34 13. 21 32 12 19
14. 22 04 12 39 14. 22 26 13 07
15. 22 50 13 37 15. 23 23 13 48
16. 23 41 14 28 16. - 14 23
17. - 15 12 17. 00 22 14 54
18. 00 35 15 50 18. 01 22 15 21
19. 01 33 16 23 19. 02 23 15 46
20. 02 32 16 52 20. 03 25 16 10
21. 03 32 17 18 21. 04 27 16 34
22. 04 34 17 43 22. 05 31 17 00
23. 05 36 18 07 23. 06 36 17 27
24. 06 39 18 31 24. 07 42 17 58
25. 07 43 18 57 25. 08 48 18 34
26. 08 47 19 25 26. 08 53 18 16
27. 09 52 19 57 27. 09 54 19 06
28. 10 57 20 34 28. 10 50 20 03
29. 12 00 21 18 29. 11 40 21 08
30. 12 59 22 09 30. 12 23 22 18
31. 13 01 23 31

Dane obliczone na podstawie:
The American Ephemeris and Nautical Almanac * 2014 w Staniatkach, 28 lipca 2014
Adam Michalec
http://orion.pta.edu.pl/niebo/wschody-i ... ernik-2014