Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny

Wiadomości, wydarzenia, kalendaria​, literatura, samouczki, Radio...

PostPaweł Baran | 02 Maj 2019, 19:47

Niebo w maju 2019 (odc.1) - pojedynek z Hydrą
2019-05-02
Wielka majówka pod niebem gwiaździstym upływa - nomen omen - pod znakiem Hydry, czyli Węża Wodnego. To największy gwiazdozbiór ziemskiego firmamentu - oplata ponad 1/4 kręgu nieba! Tylko teraz wieczorami mamy okazję podziwiać go w całości, więc... patrzmy. Szczegóły w naszym filmowym kalendarzu astronomicznym - zapraszamy!
Konstelacja Węża Wodnego symbolizuje 9-głową Hydrę Lernejską, z którą heroiczny bój stoczył Herkules. Jaką głowę potworowi by nie uciął, na jej miejscu wyrastały dwie lub trzy nowe. Na domiar złego, Herkulesowi w tej walce przeszkadzał wspomagający Hydrę ogromny rak Karkinos wielkimi kleszczami kąsając nogi herosa - także utrwalony na niebie. Do pomocy Herkulesowi ruszył jego bratanek Jolaos, który najpierw zabił raka, a miejsca po uciętych łbach Hydry natychmiast przypalał pochodnią zapobiegając odradzaniu się nowych. Jedna głowa bestii była nieśmiertelna, więc Herkules najpierw przygniótł ją kamieniem, a potem miał ją posiekać na kawałki i zakopać. W końcu jednak trafiła na niebo.
Na początku maja odnajdziemy ją ok. 22:00 w południowo-zachodniej części nieboskłonu. Łeb Hydry świeci poniżej wspomnianego Raka, w połowie drogi łączącej jasne gwiazdy: Regulusa z konstelacji Lwa i Procjona z Małego Psa. Jest to bardzo charakterystyczna grupka gwiazd 3. i 4. wielkości - niepozornych, ale bez trudu dostrzegalnych gołym okiem. Aby je zobaczyć, najlepiej udać się za miasto w ciemne miejsce, wtedy ujrzymy Hydrę w całej okazałości. Od Małego Psa na zachodzie po zodiakalną Wagę na południowym wschodzie Wąż Wodny oplata ponad 1/4 kręgu nieba! To największy gwiazdozbiór ziemskiego firmamentu! Z Polski wieczorem tylko w kwietniu i na początku maja możemy zobaczyć go w całości. W tym roku mamy czas do 10 maja, bo później Hydrę przyćmi blask Księżyca biegnącego ku pełni.
A propos... Po majowym weekendzie nasz satelita wraca na wieczorny nieboskłon. 06 maja godzinę po zachodzie Słońca widzimy jego cienki sierp niziutko nad zachodnim horyzontem; po lewej świeci Aldebaran, ale raczej słabo widoczny. 07 maja po zapadnięciu zmroku ujrzymy księżycowy rogalik wyraźnie wyżej nad zachodnim widnokręgiem w towarzystwie czerwonawego Marsa i niebieskawej gwiazdy Zeta Tauri. Następnego wieczora Księżyc zaświeci w nogach zodiakalnych Bliźniąt, by 09 maja znaleźć się zaledwie o 0.5 stopnia kątowego od gwiazdy Wasat (lornetka lub teleskop pomogą w obserwacjach). Warto zapamiętać późny wieczór 10 maja, kiedy nasz satelita znów stanie przy gwiezdnym Żłóbku (M44). Tym razem nie załapiemy się na zakrycie, ale bliskie złączenie w odległości niecałych 3 stopni kątowych także jest wielką atrakcją. Wreszcie 12 maja na ciemniejącym niebie ujrzymy Księżyc w pierwszej kwadrze opodal Regulusa - tego samego, który posłużył nam za "gwiazdowskaz" dla odnalezienia Hydry.
I tak zamyka się nasza opowieść, ale zwracamy uwagę na jeszcze jedno zjawisko: maksimum Eta-Akwarydów. To meteory zdające się "wysypywać" z gwiazdozbioru Wodnika, który wschodzi dopiero po 02:00 nad ranem, więc na "spadające gwiazdy" musimy trochę poczekać. Ile ich "sypnie" się z nieba? Nie wiadomo. Być może kilka, a może kilkadziesiąt? Wiadomo za to, że maksimum roju przypada na noc z 05 na 06 maja. Bezksiężycowy czas stwarza szansę na udane obserwacje, więc życzymy czystego nieba!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... ek-z-hydra

https://www.youtube.com/watch?v=mNA_h8Tull0

www.asreokrak.pl
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w maju 2019 (odc.1) - pojedynek z Hydrą.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 06 Maj 2019, 09:23

Niebo w drugim tygodniu maja 2019 roku
2019-05-06. Ariel Majcher
W minioną sobotę 4 maja Księżyc przeszedł przez nów i od początku tygodnia zacznie pojawiać się na niebie wieczornym w fazie cienkiego sierpa. W poniedziałek Srebrny Glob minie Aldebarana, najjaśniejszą gwiazdę Byka, dobę później — Marsa i podąży ku pierwszej kwadrze w niedzielę 12 maja, docierając do Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy Lwa. W tym czasie bardzo dobrze widoczne będzie tzw. światło popielate, czyli nocna część Księżyca, oświetlona światłem słonecznym odbitym od Ziemi. W drugiej połowie nocy coraz jaśniej świecą planety Jowisz i Saturn, natomiast na początku tygodnia maksimum swojej aktywności mają meteory z corocznego roju η-Akwarydów. W tym roku Księżyc nie przeszkodzi w ich obserwacjach.
W najbliższych dniach Księżyc rozgości się na niebie wieczornym, przyjmując początkowo fazę cienkiego sierpa, aż do niedzieli 12 maja, gdy pokaże tarczę oświetloną w połowie. W poniedziałek 6 maja, niecałe 2 doby po nowiu, godzinę po zachodzie Słońca Srebrny Glob zajmie pozycję na wysokości 5°, pokazując sierp w fazie 4%. Tego wieczora naturalny satelita Ziemi przejdzie przez znaną gromadę otwartą gwiazd Hiady. Jakieś 4′ na północ od brzegu księżycowej tarczy przez lornetki da się dostrzec gwiazdę 4. wielkości δ3 Tauri, zaś około 2,5 stopnia na lewo od niej znajdzie się Aldebaran, najjaśniejsza gwiazda Byka. Dobę później o tej samej porze Księżyc zajmie pozycję na wysokości prawie 15°, zwiększając fazę do 9%. 5° nad nim da się dostrzec planetę Mars, której blask osłabł do +1,7 wielkości gwiazdowej, przy tarczy o średnicy 4″. W poniedziałek 6 maja Czerwona Planeta przetnie linię, łączącą gwiazdy tworzące rogi Byka, czyli El Nath i ζ Tauri.
Dwa następne wieczory Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Bliźniąt. W środę 8 maja znajdzie się on przy granicy z Orionem, przechodząc w fazie 16% niewiele ponad 1° na południe od gwiazdy Tejat Posterior (μ Geminorum). Natomiast w czwartek 9 maja jego faza zwiększy się do 25%, a ponad 8° nad nim znajdą się dwie najjaśniejsze gwiazdy Bliźniąt, czyli Kastor i Polluks. Godzinę po zachodzie Słońca Księżyc wzniesie się już na wysokość ponad 30°.
W piątek 10 maja Księżyc dotrze do środka gwiazdozbioru Raka, zwiększając fazę do 36%. O zmierzchu 4,5 stopnia na wschód od niego znajdzie się gromada otwarta gwiazd M44. Do swojego zachodu, czyli do godziny 2 już w sobotę 11 maja dystans między tymi ciałami niebieskimi zmniejszy się do niecałych 2°.
Kolejny wieczór Srebrny Glob zacznie także w gwiazdozbiorze Raka, lecz około godziny 22 wejdzie do gwiazdozbioru Lwa. Niecały kwadrans po godzinie 3 Księżyc przejdzie przez I kwadrę, ale do tego czasu znajdzie się już pod widnokręgiem. Godzinę wcześniej Księżyc zdąży zbliżyć się do Regulusa na 10°. Znacznie bliżej najjaśniejszej gwiazdy Lwa Srebrny Glob znajdzie się w niedzielę 12 maja wieczorem. Oddalający się już Księżyc pokaże się 3° od Regulusa. Do tego czasu jego faza zwiększy się do 59%.
W drugiej części nocy na nieboskłonie pojawiają się dwie ostatnie dobrze widoczne gołym okiem planety Układu Słonecznego. Jowisz wschodzi pierwszy, czyniąc to około godziny 23. Wschodzącemu Jowiszowi, w odległości niecałych 15° na prawo od niego, towarzystwa dotrzyma Antares, najjaśniejsza gwiazda Skorpiona. Antares przechodzi przez południk lokalny mniej więcej o godzinie 2, natomiast Jowisz czyni to godzinę później. Do końca tygodnia jasność Jowisza przekroczy -2,5 wielkości gwiazdowej, a tarcza urośnie do ponad 45″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 6 maja, godz. 0:24 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 6 maja, godz. 1:14 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 6 maja, godz. 3:26 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 7 maja, godz. 0:34 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 7 maja, godz. 1:20 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 7 maja, godz. 1:32 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 17″, 18″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 7 maja, godz. 2:54 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 7 maja, godz. 3:52 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 9 maja, godz. 0:20 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 10 maja, godz. 23:42 – Ganimedes chowa się w cień Jowisza, 33″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 11 maja, godz. 2:06 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza, 8″ na zachód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 11 maja, godz. 2:36 – Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 11 maja, godz. 4:54 – wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 12 maja, godz. 5:00 – Io chowa się w cień Jowisza, 12″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 13 maja, godz. 2:18 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 3:00 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 4:32 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 13 maja, godz. 5:12 – zejście Io z tarczy Jowisza.

Najciekawiej zapowiada się noc z 10 na 11 maja, gdy tuż po wschodzie Jowisza w jego cień wejdzie Ganimedes, znikając na prawie 2,5 godziny, by 20 minut po opuszczeniu cienia schować się za tarczę swojej planety macierzystej.
We wschodniej części gwiazdozbioru Strzelca swoją pętlę po niebie kreśli planeta Saturn. W poprzednim tygodniu planeta zmieniła kierunek swojego ruchu na wsteczny i powoli rozpędza się, podążając na zachód. Jasność Saturna zwiększyła się do +0,4 wielkości gwiazdowej, przy tarczy o średnicy 17″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia, przypada w środę 8 maja.
Na przełomie kwietnia i maja promieniują meteory z corocznego roju &eta-Akwarydów. Promieniują one od trzeciej dekady kwietnia do końca maja, a maksimum ich aktywności przypada zawsze w okolicach 6 maja. Są to bardzo szybkie meteory, ich prędkość zderzenia z atmosferą Ziemi wynosi 66 km/s, stąd często po ich przelocie pozostają smugi dymu, czasami też efektownie się rozpadają. Niestety ich radiant położony jest niekorzystnie dla obserwatorów na północnej półkuli naszej planety, gdyż znajduje się blisko ekliptyki, a ta jest o tej porze roku nachylona niekorzystnie. Radiant roju pojawia się na firmamencie dopiero po godzinie 2:30 na początku miesiąca i przed godziną 1 pod jego koniec. W miejscach, gdzie radiant wznosi się wyżej, można liczyć na duże kilkadziesiąt meteorów na godzinę, natomiast u nas należy się spodziewać kilkunastu, może 20-kilku meteorów na godzinę. W tym roku warunki obserwacyjne η-Akwarydów są bardzo dobre w związku z Księżycem 2 dni po nowiu.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/

http://www.astrokrak.pl
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu maja 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu maja 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu maja 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 16 Maj 2019, 13:41

Niebo w trzecim tygodniu maja 2019 roku
2019-05-15. Ariel Majcher
Powoli kończy się drugi miesiąc wiosny. Słońce wznosi się coraz wyżej, a w północnej części naszego kraju już zaczęły się białe noce astronomiczne, które stopniowo ogarniają coraz większą część Polski. W jej najbardziej na północ wysuniętej części w okolicach przesilenia letniego wystąpią nawet białe noce żeglarskie, gdy Słońce nie chowa się pod widnokrąg niżej, niż 12°. Wraz z powiększaniem się obszaru występowania białych nocy powiększa się obszar widoczności tzw. obłoków srebrzystych, czyli wysoko położonych chmur, oświetlanych przez znajdujące się płytko pod horyzontem Słońce.
Z drugiej strony na południu Polski Słońce w południe znajduje się już wyżej, niż 58°. I obszar kraju, gdzie spełniony jest ten warunek do dnia przesilenia letniego będzie rósł. A wraz z nim powiększa się obszar, z którego w sprzyjających warunkach dostrzec można tzw. łuk okołohoryzontalny, czyli intensywną tęczę kilkanaście stopni nad widnokręgiem. Do wystąpienia łuku okołohoryzontalnego potrzebne jest właśnie położenie Słońca na wysokości co najmniej 58° i niezbyt grube chmury. Stąd u nas jest to zjawisko rzadkie, widoczne od maja do sierpnia w godzinach okołopołudniowych. Więcej o nim (i o innych zjawiskach atmosferycznych) można przeczytać na bardzo dobrej stronie angielskiej Atmospheric Optics. Jej częścią jest strona Optics Picture of the Day (czyli Optyczne Zdjęcie Dnia), którą polecam odwiedzać codziennie.
Po zmierzchu wieczorem coraz bliżej widnokręgu znajduje się planeta Mars, która już dawno przestała być atrakcyjnym celem dla posiadaczy teleskopów. Pod koniec tygodnia przejdzie ona przez jasną gromadę otwartą gwiazd M35 w Bliźniętach. Do tego czasu Księżyc przejdzie przez pełnię, zbliżając się mocno do planety Jowisz, ale minie ją dopiero w przyszłym tygodniu, tak samo, jak położoną niecałe 30° na wschód planetę Saturn. Do opozycji Jowisza został miesiąc, do opozycji Saturna — dwa miesiące i obie planety są widoczne coraz lepiej, choć ze względu na niskie położenie nad widnokręgiem ich obraz silnie zaburzają turbulencje atmosfery.
Planeta Mars zaraz po zachodzie Słońca zajmuje pozycję na wysokości mniej więcej 15° nad widnokręgiem i znika z nieboskłonu około godziny 0:30. Czerwona Planeta w czwartek 16 maja przejdzie z gwiazdozbioru Byka do Bliźniąt, a trzy dni później minie w bardzo małej odległości gromadę otwartą gwiazd M35. W niedzielę 19 maja planeta przejdzie jakieś 13′ (niecałe pół średnicy kątowej Księżyca) na północ od centrum gromady. Niestety w obserwacji zbliżenia przeszkodzi najpierw jasne tło nieba, a gdy się bardziej ściemni — niskie położenie obu ciał niebieskich nad widnokręgiem. Jasność Marsa spadła już do +1,7 magnitudo i zacznie rosnąc dopiero jesienią, po wrześniowym spotkaniu Marsa ze Słońcem.
Księżyc zaczął tydzień w gwiazdozbiorze Lwa i do jego końca odwiedzi jeszcze gwiazdozbiory Panny, Wagi, Skorpiona i Strzelca, zbliżając się coraz bardziej do pełni, przez którą przejdzie w nocy z soboty na niedzielę. Stąd każdej kolejnej nocy jego blask coraz mocniej i przez coraz większą część nocy wpłynie na widoczność pozostałych ciał niebieskich. W poniedziałek 13 maja wieczorem Srebrny Glob znajdował się w południowo-wschodniej części gwiazdozbioru Lwa, przy jego granicy z Panną. Jego tarcza pokazywała wtedy fazę 70%, a najjaśniejszą gwiazdą w jego okolicy była świecąca 10° na północny wschód od niego Denebola, druga co do jasności gwiazda Lwa, świecąca blaskiem +2,1 wielkości gwiazdowej.
Kolejne trzy noce naturalny satelita Ziemi spędzi w gwiazdozbiorze Panny, zwiększając fazę od 80 do 95%. We wtorek 14 maja Denebola znajdzie się 12° na północny zachód od niego, dobę później Księżyc przejdzie 5° na wschód od Porrimy, zbliżając się jednocześnie 10° na północny zachód od Spiki, najjaśniejszej gwiazdy całej konstelacji, zaś w czwartek 16 maja Księżyc przesunie się kilkanaście stopni na południowy wschód, towarzysząc Spice w odległości 9°.
Piątek 17 maja i sobotę 18 maja Księżyc ma zarezerwowane na odwiedziny gwiazdozbioru Wagi. W piątkowy wieczór jego tarcza zaprezentuje fazę 99%, przechodząc niecałe 4° na północ od Zuben Elgenubi, drugiej co do jasności, choć oznaczanej na mapach nieba grecką literą α. Dobę później Księżyc w pełni (przypadającej dokładnie o 23:11 naszego czasu) przesunie się na wschodnie krańce gwiazdozbioru, a najbliższe jasne gwiazdy będą należały do sąsiedniego Skorpiona. Około 6° na południowy wschód od Srebrnego Globu znajdą się gwiazdy Graffias i Dschubba, natomiast 8° dalej w tym samym kierunku — Antares, najjaśniejsza gwiazda konstelacji.
W nocy z niedzieli 19 maja na poniedziałek 20 maja naturalny satelita Ziemi dotrze do gwiazdozbioru Wężownika, gdzie przebywa planeta Jowisz. Tej nocy Księżyc zbliży się do planety na 10° i jednocześnie przejdzie 7° na północ od Antaresa. Niewiele większa odległość oddzieli go od gwiazd Graffias i Dschubba. 24 godziny po pełni faza Księżyca spadnie do 99%.
Planety Jowisz i Saturn coraz bardziej zbliżają się do swoich opozycji. Jowisz po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce znajdzie się 10 czerwca, zaś Saturn — 9 lipca. Obie planety poruszają się ze wschodu na zachód, a ponieważ Jowisz jest bliżej Ziemi i obiega Słońce z większą prędkością, dystans między planetami powoli rośnie. Do końca tygodnia przekroczy 28°. Jasność Jowisza zbliża się do -2,6 wielkości gwiazdowej, a średnica jego tarczy przekracza 45″. Saturn świeci blaskiem +0,4 magnitudo, przy średnicy tarczy 18″. Maksymalna elongacja Tytana (tym razem wschodnia) przypada w tym tygodniu w czwartek 16 maja.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 13 maja, godz. 2:18 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 3:00 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 4:32 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 13 maja, godz. 5:12 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 13 maja, godz. 23:28 – Io chowa się w cień Jowisza, 12″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 14 maja, godz. 2:20 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 14 maja, godz. 3:32 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 17″, 22″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 14 maja, godz. 3:54 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 14 maja, godz. 5:10 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 14 maja, godz. 22:44 – o wschodzie Jowisza Io i jej cień na tarczy Jowisza (w I ćwiartce),
• 14 maja, godz. 23:00 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 14 maja, godz. 23:38 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 15 maja, godz. 22:52 – Europa chowa się w cień Jowisza, 19″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 16 maja, godz. 2:38 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 18 maja, godz. 0:42 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 17″, 57″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 18 maja, godz. 2:27 – minięcie się Kallisto (N) i Ganimedesa w odległości 42″, 36″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 18 maja, godz. 3:40 – Ganimedes chowa się w cień Jowisza, 23″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 19 maja, godz. 22:31 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 12″, 96″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 20 maja, godz. 4:12 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 20 maja, godz. 4:44 – wejście Io na tarczę Jowisza.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... -2019-roku
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu maja 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu maja 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu maja 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu maja 2019 roku4.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 20 Maj 2019, 08:16

Niebo w maju 2019 (odc. 2) - ISS, Ceres i ASTROFESTIWAL
2019-05-19.
Druga połowa maja 2019 na niebie gwiaździstym przebiega pod znakiem wieczornych przelotów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Z kolei na porannym niebie Księżyc odbywa widowiskowe spotkania z Jowiszem i Saturnem. Ciemną nocą polujemy na Ceres - największą w pasie głównym planetę karłowatą. Brzmi to dość zabawnie, ale zadanie jest całkiem poważne - wyłuskać niepozorny punkcik w gęstym polu gwiazd. Powoli szykujemy się też na tegoroczny ASTROFESTIWAL pod patronatem "Uranii". Szczegóły w filmie - zapraszamy!
Wieczorami wypatrujmy jasnego, srebrzystego punktu sunącego z zachodu na wschód. To Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS). Jej przelot możemy podziwiać przez kilka minut, a kiedy osiąga dużą wysokość, świeci blaskiem przyćmiewającym wszystkie gwiazdy i planety. Kiedy przeleci nad Tobą? Sprawdź nasz filmowy kalendarz astronomiczny.
20 maja po 23:00 patrzmy z kolei nisko nad południowo-wschodni horyzont, zza którego wyłaniają się Księżyc i Jowisz. Aż do rana 21-go obiekty pozostaną w koniunkcji, a że są najjaśniejsze na nocnym niebie, to z tego mogą urodzić się zarówno ciekawe zjawiska optyczne, jak i zdjęcia je dokumentujące. Dwie doby później, rankiem 23 maja mamy kolejne złączenie Księżyca - tym razem z Saturnem. Tu warto użyć teleskopu, by zobaczyć księżycowe kratery - zwłaszcza na linii cienia, a także ujrzeć tarczę Saturna, jego pierścienie oraz kilka najjaśniejszych księżyców planety.
Po 25 maja Srebrny Glob znika z nocnego firmamentu i wtedy zaczyna się dogodny czas do obserwacji Ceres. Największa planeta karłowata w pasie głównym jest nam doskonale znana z bliska, dzięki misji sondy Dawn. W latach 2015-16 próbnik tak drobiazgowo sfotografował i zmapował Ceres, że cóż lepszego możemy dostrzec z Ziemi? Oczywiście tylko niepozorny punkcik, ale to będzie nasze własne odkrycie! Cel wędruje stosunkowo niewysoko nad południowym horyzontem, w polu usianym gwiazdami głównego strumienia Drogi Mlecznej i jest niewidoczny gołym okiem - w przeciwieństwie do Westy, którą podziwialiśmy równo rok temu niemal dokładnie w tym samym obszarze nieba. Z drugiej strony - Ceres właśnie osiąga tegoroczne maksimum swego blasku (7 mag.). Oznacza to, że łatwo dojrzeć ją przez najprostszą nawet lornetkę lub sfotografować. Przebywa ona w sąsiedztwie bardzo jasnych obiektów: złotawego Jowisza i krwistoczerwonego Antaresa (najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona); pod koniec maja 2019 Ceres tworzy z nimi trójkąt równoramienny. Taka konfiguracja z pewnością ułatwi nam poszukiwania planetki. Obserwacje najlepiej prowadzić między północą a godz. 01:00. Dla osiągnięcia pełni sukcesu potrzebujemy ciemnego miejsca z odkrytym widokiem na południe i przejrzystego nieba. Powodzenia na łowach!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... rofestiwal

https://www.youtube.com/watch?v=8GhDvHfi9A4
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w maju 2019 (odc. 2) - ISS, Ceres i ASTROFESTIWAL.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 22 Maj 2019, 08:39

Niebo w czwartym tygodniu maja 2019 roku
2019-05-20. Ariel Majcher
Zaczął się ostatni miesiąc wiosny i Słońce zaczęło pokonywać najbardziej na północ wysuniętą część ekliptyki. W połowie miesiąca nasza Gwiazda Dzienna wkroczyła do gwiazdozbioru Byka, by na początku tego tygodnia przejść ponad 4° na południe od Plejad. Wieczorem, niewiele po zmierzchu, można dostrzec planetę Mars. Jednak głównym aktorem najbliższych nocy będzie Księżyc, początkowo w fazie bliskiej pełni. W tym tygodniu Srebrny Glob odwiedzi zbliżające się do opozycji planety Jowisz i Saturn.
Czerwona Planeta kilka dni temu weszła na teren gwiazdozbioru Bliźniąt i w kolejnych dniach zanurzy się weń głębiej. Poniedziałek 20 maja Mars zacznie 45′ na wschód od gromady otwartej gwiazd M35, ale pod koniec tygodnia zwiększy dystans do niej do ponad 4,5 stopnia, mijając wcześniej parę charakterystycznych i dość jasnych gwiazd w tej części konstelacji, czyli Tejat Prior i Tejat Posterior. Do obu gwiazd zabraknie planecie po około 2°. Niestety warunki obserwacyjne Marsa są bardzo słabe: planeta 1,5 godziny po zachodzie Słońca (na tę porę wykonana jest mapka), zajmuje pozycję na wysokości zaledwie 10° i zachodzi przed godziną 23:30. Jasność planety wynosi +1,7 wielkości gwiazdowej, co oznacza, że jest słabsza od obu najjaśniejszych gwiazdy Bliźniąt, czyli Kastora i Polluksa, ale również od leżącej na pograniczu Byka i Woźnicy El Nath.
Najjaśniejszym obiektem na nocnym niebie w tym tygodniu pozostanie Księżyc, który w sobotę 18 maja przed północą przeszedł przez pełnię. Stąd początkowo jego obecność zaważy na widoczności większości ciał niebieskich, jednak każdej kolejnej nocy blask Księżyc stanie się coraz mniejszy, a ponadto wzejdzie wyraźnie później, a zatem w drugiej części tygodnia jego łuna nie będzie już tak dokuczliwa.
W nocy z niedzieli 19 maja na poniedziałek 20 maja tarcza naturalnego satelity Ziemi pokaże fazę 98% i o godzinie podanej na mapce dla tego dnia zbliży się do planety Jowisz na 9°. Do wschodu Słońca dystans ten zmniejszy się o 1°, natomiast wieczorem tego samego dnia Księżyc wzejdzie 3° od Księżyca, w fazie zmniejszonej do 95% i odległość między oboma ciałami niebieskimi zwiększy się, przekraczając do świtu 5°. Do opozycji największej planety Układu Słonecznego zostały 2 tygodnie i świeci ona już prawie maksymalnym w tym sezonie blaskiem -2,6 wielkości gwiazdowej, przy tarczy o rozmiarze 46″, który również jest bliski wartości maksymalnej w tym sezonie. Niestety obserwacje planety i jej księżyców skutecznie utrudni nasza atmosfera, gdyż Jowisz góruje na wysokości mniej więcej 15° i jego obraz zaburzą jej falowania.
Zbliżanie się Jowisza do opozycji widać też po jego księżycach: cień planety coraz mniej wystaje za jej tarczę, stąd do zaćmień księżyców dochodzi coraz bliżej tarczy Jowisza. Obecnie można obserwować wejścia księżyców w cień, czyli początki zaćmień i wyjścia księżyców zza tarczy planety, czyli końce zakryć. Już niedługo się to jednak zmieni: z Ziemi da się zaobserwować chowanie się księżyców za tarczę planety, czyli początki zakryć i wyjścia księżyców z jowiszowego cienia, czyli końce zaćmień.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 20 maja, godz. 4:12 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 20 maja, godz. 4:44 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 21 maja, godz. 1:22 – Io chowa się w cień Jowisza, 10″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 21 maja, godz. 4:04 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 21 maja, godz. 22:42 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 21 maja, godz. 23:10 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 22 maja, godz. 0:54 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 22 maja, godz. 1:22 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 22 maja, godz. 22:30 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 23 maja, godz. 1:28 – Europa chowa się w cień Jowisza, 15″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 24 maja, godz. 22:05 – o wschodzie Jowisza Europa i jej cień na tarczy Jowisza (w I ćwiartce),
• 24 maja, godz. 22:18 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 24 maja, godz. 23:04 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 25 maja, godz. 3:28 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 26″, 65″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 26 maja, godz. 4:35 – o świcie Kallisto 8″ od południowego krańca tarczy Jowisza,
• 27 maja, godz. 0:34 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 12″, 93″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza.

Noc z wtorku 21 maja na środę 22 maja i następną Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Strzelca. Pierwszego z wymienionych dni jego tarcza w fazie 90% dotrze na 11° do Saturna (po drodze przez lornetki, gdyż dla gołego oka znikną one w powodowanej przez Księżyc łunie, można próbować dostrzec gwiazdy z charakterystycznego łuku gwiazd w północno-wschodniej części Strzelca, z gwiazdami ξ1, ξ2, o i π Sgr. Znacznie bliżej, bo tylko 3° na południowy zachód od Księżyca znajdzie się gwiazda Kaus Borealis. Dobę później oświetlenie tarczy Srebrnego Globu spadnie do 83% i pokaże się ona niecałe 2° od Saturna. Jasność planety z najbardziej okazałymi pierścieniami urosła już do +0,3 magnitudo, przy średnicy tarczy 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia przypada w sobotę 25 maja.
Prawie 3 kolejne noce naturalny Satelita Ziemi ma przeznaczone na odwiedziny gwiazdozbioru Koziorożca. W tej konstelacji najjaśniejsze gwiazdy mają blask nieco poniżej +2,5 magnitudo, a zatem łatwiej im zniknąć w powodowanej przez Księżyc łunie. W nocy z czwartku 23 maja na piątek 24 maja tarcza Księżyca zaprezentuje fazę 75%. 7° nad nią znajdą się gwiazdy z zachodniej części Koziorożca. Bliżej Srebrnego Globu — gwiazda Dabih, 2,5 stopnia dalej — Algedi. Następnej nocy oświetlenie tarczy Księżyca spadnie do 65%, zaś około 7° na prawo od niego widoczna będzie kolejna para dość jasnych gwiazd Nashira i Deneb Algiedi. Ostatniej nocy tego tygodnia Srebrny Glob wejdzie do gwiazdozbioru Wodnika, zmniejszając fazę do 57% (ostatnia kwadra przypada dokładnie w niedzielę 26 maja o 18:34 naszego czasu). Para dwóch ostatnio wymienionych gwiazd dotrzyma mu towarzystwa również tej nocy, jednak tym razem w odległości około 4° na zachód od niego.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu maja 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu maja 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu maja 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 27 Maj 2019, 18:05

Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku
2019-05-27. Ariel Majcher
Zaczął się ostatni miesiąc wiosny, a w weekend zacznie się szósty miesiąc 2019 roku, w którym Słońce pokonuje najbardziej na północ wysuniętą część ekliptyki. W związku z tym czerwiec odznacza się najkrótszymi nocami i najdłuższymi dniami. W tym miesiącu największa jest również szansa na dostrzeżenie obłoków srebrzystych, czyli zawieszonych wysoko w atmosferze ch
mur, oświetlanych przez Słońce nawet w najciemniejszej części nocy, a także na dostrzeżenie tzw. łuku okołohoryzontalnego, a więc małej, lecz intensywnej tęczy, powstającej 46° pod Słońcem i na naszych szerokościach szerokościach geograficznych widocznej tylko latem w godzinach okołopołudniowych (więcej o tym zjawisku na bardzo dobrej angielskojęzycznej stronie Atmospheric Optics, lub na Wikipedii.
3 czerwca Księżyc przejdzie przez nów i na początku tygodnia można dostrzec go tuż przed świtem, lecz ze względu na to, że z naszej perspektywy Srebrny Glob jest daleko pod ekliptyką, która tworzy mały kąt z linią widnokręgu, zniknie on w zorzy porannej na kilka dni przed nowiem. Na niebie wieczornym pogarszają się warunki obserwacyjne Marsa. Na pożegnanie przed wrześniową koniunkcją ze Słońcem spotka się on z Merkurym, który po zeszłotygodniowym spotkaniu ze Słońcem dąży do maksymalnej elongacji wschodniej 25 czerwca i zacznie być widoczny w drugiej części tygodnia. Planety staną się parą na cały miesiąc i znikną razem w zorzy wieczornej wraz z początkiem lipca. Jowisz jest tuż przed opozycją i świeci na niebie prawie przez całą noc. Szybko poprawia się też widoczność Saturna, któremu do opozycji został niewiele ponad miesiąc.
W minioną niedzielę po południu naszego czasu Księżyc przeszedł przez ostatnią kwadrę i zbliża się do nowiu, przypadającego 3 czerwca przez południem czasu polskiego. Jak widać na załączonej mapce Srebrny Glob przebywa obecnie pod ekliptyką, która wciąż jest nachylona niekorzystnie do widnokręgu o tej porze doby, co spowoduje, że Księżyc w drugiej części tygodnia przestanie być widoczny i zginie w zorzy porannej. Do końca maja naturalny satelita Ziemi odwiedzi gwiazdozbiory Wodnika, Wieloryba i Ryb, mijając przy tym planetę Neptun, lecz ta z dużych północnych szerokości geograficznych wciąż jest niewidoczna ze względu na jasne tło nieba. Dlatego nie zaznaczyłem jej położenia na mapce. W wizytowanych przez Księżyc konstelacjach nie ma jasnych gwiazd. W poniedziałek 27 maja jego tarcza pokaże fazę 46% i na godzinę przed świtem zdąży się wznieść na 10°, we wtorek 28 maja o tej samej porze będzie to już odpowiednio 37% i 7°, w środę 29 maja — 28% i 5°, zaś w czwartej 30 maja — 20% i 2°.
W przyszłym tygodniu Księżyc przeniesie się na niebo wieczorne, gdzie dołączy do obecnego tam już od dłuższego czasu Marsa oraz do Merkurego, który zacznie wyłaniać się z zorzy wieczornej pod koniec tego tygodnia, dążąc do maksymalnej elongacji wschodniej 25 czerwca, gdy oddali się od Słońca na ponad 25°. Zanim to jednak nastąpi w najbliższych dniach dalszemu pogorszeniu ulegną warunki obserwacyjne planety Mars. Godzinę po zmierzchu Czerwona Planeta wznosi się na wysokość niewiele przekraczającą 10° (pod koniec tygodnia nawet mniejszą). Jej jasność wynosi +1,8 magnitudo, stąd o tej porze doby ciężko jej się przebić przez jasne niebo i najlepiej zaczekać jeszcze przynajmniej pół godziny, ale do tego czasu wysokość planety nad widnokręgiem zmniejszy się do 5°.
Pierwsza planeta od Słońca zacznie się pokazywać nad widnokręgiem w ostatnich dniach maja. Ostatniego dnia miesiąca godzinę po zmierzchu Merkury zajmie pozycję na wysokości około 1°, zaś 2 dni później — o 1° większą. Na szczęście planeta jest bardzo jasna, świeci blaskiem mniej więcej -1 magnitudo, dzięki czemu łatwiej jest jej przebić się przez zorzę wieczorną. Tarcza planety ma średnicę 5″ i fazę ponad 80%. Do końca tygodnia dystans między Merkurym a Marsem zmniejszy się do 15°.
Najlepsze warunki obserwacyjne mają dwie ostatnie jasne planety Układu Słonecznego. Jowisz znajdzie się w opozycji do Słońca 10 czerwca, natomiast Saturn — 9 lipca i obie planety można obserwować przez większą część nocy. Niestety ich położenie nisko w gwiazdozbiorach Wężownika (Jowisz) i Strzelca (Saturn) oznacza, że ich maksymalna wysokość osiągnie mniej więcej 15°, a stąd duży wpływ na obraz ich tarcz przez cały czas ma silne falowanie naszej atmosfery.
Planeta Jowisz wschodzi tuż po zachodzie Słońca i pozostaje widoczny przez całą najciemniejszą część nocy. Planeta góruje około godziny 1:30, świecąc z jasnością -2,6 magnitudo. Już lornetka wystarczy do dostrzeżenia szczegółów jej tarczy o średnicy 46″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 27 maja, godz. 0:34 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 12″, 93″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 28 maja, godz. 3:16 – Io chowa się w cień Jowisza, 7″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 28 maja, godz. 21:42 – o wschodzie Jowisza cień Ganimedesa na tarczy planety (w IV ćwiartce),
• 28 maja, godz. 22:52 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 28 maja, godz. 23:58 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 29 maja, godz. 0:36 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 29 maja, godz. 0:54 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 29 maja, godz. 1:10 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 29 maja, godz. 2:48 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 29 maja, godz. 3:06 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 29 maja, godz. 21:44 – Io chowa się w cień Jowisza, 6″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 30 maja, godz. 0:14 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 30 maja, godz. 4:04 – Europa chowa się w cień Jowisza, 10″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 31 maja, godz. 22:18 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 31 maja, godz. 22:48 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 1 czerwca, godz. 0:52 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 1 czerwca, godz. 1:20 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 3 czerwca, godz. 1:03 – minięcie się Kallisto (N) i Europy w odległości 36″, 70″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 3 czerwca, godz. 2:35 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 12″, 91″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza.

Widać, że szybko zbliżają się do Jowisza miejsca znikania jego księżyców w cieniu, a w drugiej dekadzie czerwca, po opozycji, wejścia księżyców w cień ich planety macierzystej przestaną być widoczne, staną się za to dla nas dostępne wyjścia z cienia, czyli końce zaćmień.
Planeta Saturn znajduje się niecałe 30° na wschód od Jowisza, we wschodniej części gwiazdozbioru Strzelca i wschodzi oraz góruje dwie godziny po nim. Niestety na bardzo podobnej wysokości. Jasność Saturna przekroczyła już +0,3 magnitudo, a jego tarcza ma średnicę 18″. Maksymalna elongacja Tytana, największego i najjaśniejszego księżyca Saturna, tym razem wschodnia, przypada w sobotę 1 czerwca.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku4.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu maja 2019 roku5.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 02 Cze 2019, 11:36

"Obłoki srebrzyste, opozycja Jowisza i spotkanie Marsa z Merkurym" Niebo w czerwcu 2019 - AstroLife
https://www.youtube.com/watch?v=cwtcv0tui3M&t=4s
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: 2019-06-02_11h36_28.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 04 Cze 2019, 12:14

Niebo w czerwcu 2019 (odc. 1) - Starlink nadlatuje!
2019-06-03.
Końcówka maja 2019 miała być popisem Międzynarodowej Stacji Kosmicznej na nocnym niebie, aż tu nagle... z zachodu nadleciało UFO i skradło cały show ; D Co to takiego? Warto się dowiedzieć oglądając kalendarz astronomiczny na czerwiec, w którym także rozstrzygamy co jest Jowiszem, a co Arkturem oraz jak zaprezentuje się Księżyc na tegorocznym ASTROFESTIWALU pod patronatem "Uranii". Zapraszamy!
Niezidentyfikowane obiekty latające niczym świetlisty pociąg z wagonikami na nocnym niebie wzbudziły sporą sensację i nie mniej emocji - także wśród obserwatorów z Polski. Szybko też zostały rozpoznane jako satelity sieci Starlink. To dzieło Elona Muska - założyciela i szefa firmy SpaceX znanej m.in. z budowy rakiet wielokrotnego użytku i planów podboju Marsa. Najnowszy projekt miliardera i wizjonera w jednej osobie to konstelacja satelitów udostępniających szerokopasmowy Internet w każdym zakątku kuli ziemskiej. W tym celu do 2027 roku Elon Musk zamierza wysłać na orbitę prawie 12 000 satelitów Starlink! I tu zaczyna się problem...
Wiemy, że statki na orbicie zachowują się czasem jak lusterka odbijające światło Słońca w naszą stronę. Widzimy to w postaci rozbłysków trwających kilkanaście sekund. Istnieją podstawy sądzić, że w przypadku konstelacji Starlink będzie podobnie. Oznacza to, że wkrótce na nocnym niebie za sprawą rozbudowującej się sieci satelitów możemy obserwować lawinowo rosnącą liczbę "kosmicznych zajączków". Astronomowie biją na alarm: projekt Elona Muska może zrujnować obserwacje Wszechświata prowadzone z Ziemi! Wprawdzie sam twórca SpaceX uspokaja, że już zlecił swojemu zespołowi prace nad zredukowaniem potencjalnego blasku Starlinków, ale dziś nikt nie jest w stanie przewidzieć całkowitych skutków rozmieszczenia 12 tysięcy satelitów dla astronomii optycznej. Jedno jest pewne: w najbliższych miesiącach planowane są kolejne starty rakiet z modułami Starlink. Śpieszmy się więc podziwiać niebo gwiaździste, zanim zdominuje je nowa konstelacja...
Wkraczamy w okres białych nocy, kiedy gołym okiem na niebie widać najjaśniejsze obiekty. Wśród nich dominuje Jowisz zbliżający się do opozycji (10 czerwca). Wieczorami widać go nisko nad południowo-wschodnim horyzontem. Zwróćmy uwagę, że Jowisz świeci nie tylko jasno, ale i stabilnie. Jego blask nie drga - w przeciwieństwie do gwiazd. Już kiedyś tłumaczyliśmy sobie dlaczego tak jest, stąd dziś przypominamy jedynie podstawową regułę: gwiazdy mrugają, a planety nie. Wśród gwiazd wieczorami wysoko nad południowym widnokręgiem króluje najjaśniejsza: Arktur z konstelacji Wolarza. Wyróżnia się złotawą barwą - w przeciwieństwie do niebieskiej Spiki w Pannie, świecącej poniżej. Na wschodzie wznosi się już Wega - najsilniejszy punkt Trójkąta Letniego, a nad północnym widnokręgiem widać białą Kapellę; zimą sięga zenitu, a teraz majaczy nisko na tle rozświetlonego pasa nieba. Na nim nieśmiało ukazują się już pierwsze tegoroczne obłoki srebrzyste, których wzrostu intenstywności należy się spodziewać wraz ze zbliżaniem się przesilenia letniego (21 czerwca).
A co z Księżycem? 04 czerwca wczesnym wieczorem możemy szukać go niziutko nad pn-zach horyzontem w towarzystwie Merkurego, ale jest to karkołomne zadanie, bowiem przed 22:00 niebo jest jeszcze zbyt jasne. 05 czerwca Księżyc znajduje się w złączeniu z Marsem - w teoretycznie lepszym położeniu, lecz Czerwona Planeta świeci już słabo, więc trzeba posiłkować się lornetką. Poczekajmy na wieczór 08 czerwca, kiedy księżycowy rogal dołączy do niebieskiego Regulusa - najjaśniejszej gwiazdy Lwa. Ta malownicza koniunkcja będzie ozdobą tegorocznego ASTROFESTIWALU w Brodnicy. W plenerze miejscowego zamku staną liczne teleskopy, w pałacu Anny Wazówny odbędą się ciekawe prelekcje astronomiczne, a z astrofestiwalowej sceny popłynie m.in. multimedialna opowieść o Księżycu. Impreza odbywa się pod patronatem "Uranii". Zapraszamy!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... -nadlatuje

www.astrokrak.pl

https://www.youtube.com/watch?v=Xr4W8waCwVI
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czerwcu 2019 (odc. 1) - Starlink nadlatuje.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 05 Cze 2019, 08:55

Niebo w pierwszym tygodniu czerwca 2019 roku
2019-06-04. Ariel Majcher
Jesteśmy w środku ostatniego miesiąca wiosny i trwa okres najdłuższych dni i najkrótszych nocy. W poniedziałek 3 czerwca, prawie dokładnie w południe naszego czasu, Księżyc przeszedł przez nów, a ponieważ ekliptyka wciąż wznosi się całkiem wysoko tuż po zmierzchu, już dziś, nieco ponad 32 godziny później, da się go dostrzec niewiele po zachodzie Słońca, tuż nad widnokręgiem. W następnych dniach Srebrny Glob podąży do I kwadry i rozgości się na niebie wieczornym. Po drodze minie on znajdujące się niedaleko siebie planety Merkury i Mars, a także Regulusa, najjaśniejszą gwiazdę Lwa. W przyszły poniedziałek 10 czerwca Jowisz znajdzie się w opozycji względem Słońca i świeci na niebie całą, krótką, noc. Nieco później wschodzi planeta Saturn, której do opozycji został miesiąc. Oczywiście warto pamiętać o sezonie na obłoki srebrzyste i łuk okołohoryzontalny, starając się wypatrywać obu zjawisk przy sprzyjających warunkach.
Na niebie wieczornym, jeszcze zanim niebo się ściemni, nisko nad północno-zachodnim widnokręgiem znajdują się dwie planety Układu Słonecznego. Są to Merkury i Mars. Pierwsza z planet dąży do maksymalnej elongacji wschodniej 24 czerwca, gdy oddali się od Słońca na 25° i jej warunku obserwacyjne poprawiają się. Natomiast druga z nich okres najlepszej widoczności ma już dawno za sobą i dąży do koniunkcji ze Słońcem 2 września. Mars wkrótce zniknie w zorzy wieczornej.
Planeta Merkury na koniec zmierzchu cywilnego (jakieś 45 minut po zachodzie Słońca, mapki animacji pokazują widok nieba 15 minut później) wznosi się na wysokość około 6°. Tarcza planety ma średnicę około 6″, zaś jej faza do niedzieli 9 czerwca spadnie z ponad 80 do 67%. Spadnie także jej jasność, z -0,9 do -0,4 magnitudo. Lecz jest ona na tyle wysoka, że Merkury powinien już wtedy przebić się przez ciemniejące niebo.
Tego samego nie można powiedzieć o planecie Mars. Co prawda jest ona nieco wyżej, o tej samej porze na wysokości mniej więcej 9°, lecz świeci zdecydowanie słabiej, z jasnością zaledwie +1,8 magnitudo i stąd potrzebuje ona więcej czasu. Być może nie da się jej dostrzec bez lornetki. Od poniedziałku 3 czerwca do niedzieli 9 czerwca dystans między planetami zmniejszy się z 14 do 7°.
Odnalezienie planet może ułatwić Księżyc, który w poniedziałkowe południe spotkał się ze Słońcem, mijając je w odległości ponad 3,5 stopnia, na południe od niego. W czerwcu nachylenie ekliptyki do wieczornego widnokręgu nie jest już tak duże, jak na przełomie zimy i wiosny, lecz wciąż jeszcze całkiem spore, stąd Srebrny Glob, mimo, że pod ekliptyką, da się dostrzec już dziś wieczorem we wtorek 4 czerwca. Oczywiście jego sierp będzie wtedy bardzo cienki, faza zaledwie 2,5%, do tego położony bardzo nisko, zajdzie 8 minut po momencie pokazanym na mapce dla tego dnia. A zatem przy polowaniu na dzisiejszy Księżyc warto zabrać ze sobą teleskop, lub lornetkę.
Tego wieczora łatwiej zauważalna pozostanie planeta Merkury. Księżyca należy szukać na godzinie 8 względem niej, w odległości 4,5 stopnia.
Dobę później naturalny satelita Ziemi dużo łatwiej przebije się przez zorzę wieczorną. Godzinę po zachodzie Słońca Księżyc zajmie pozycję na wysokości 8°, a jego sierp zgrubieje do 7%. 3° na lewo od niego znajdzie się planeta Mars, która może jeszcze ginąć w jasnym tle nieba i na jej dostrzeżenie trzeba niestety zaczekać. Od Merkurego Księżyc oddali się już na ponad 14°, natomiast jakieś 10° nad nim pokaże się para najjaśniejszych gwiazd Bliźniąt, czyli Kastor z Polluksem.
Czwartek 6 czerwca i piątek 7 czerwca Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Raka. W środę jego faza urośnie do 14%, dobę później — do 23%. Księżyc w Raku, a zatem blisko jasnej gromady otwartej gwiazd M44. Niestety oba ciała niebieskie po zachodzie Słońca zbliżą się mocno do linii widnokręgu, zwłaszcza, że na dostrzeżenie gromady gwiazd trzeba poczekać, aż się bardziej ściemni, jeszcze przynajmniej godzinę. Pierwszego z wymienionych gromada znajdzie się na godzinie 10 względem Księżyca, drugiego dnia — na godzinie 4. Za każdym razem Księżycowi zabraknie do M44 po około 7°.
Dwa ostatnie wieczory tygodnia Srebrny Glob ma zarezerwowane na odwiedziny gwiazdozbioru Lwa. W sobotę 8 czerwca Księżyc dotrze na niewiele ponad 2° do Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy Lwa, zwiększając fazę do 34%. W niedzielę jego tarcza pokaże fazę 46% (I kwadra przypada dokładnie w poniedziałek 10 czerwca o godzinie 8 rano naszego czasu), zajmując pozycję prawie w połowie drogi między najjaśniejszymi gwiazdami Lwa: Regulusem na zachodzie i Denebolą na wschodzie.
Po południowej stronie nieba można obserwować kolejne dwie jasne planety Układu Słonecznego: Jowisza i Saturna. Planeta Jowisz w przyszły poniedziałek 10 czerwca przejdzie przez opozycję względem Słońca, czyli znajdzie się po przeciwnej stronie naszej planety, niż Słońce. To oznacza, że przez najbliższe kilkanaście dni Jowisz jest najbliżej Ziemi w tym sezonie obserwacyjnym, a w związku z tym jego tarcza jest największa i ma największą jasność. Opozycja oznacza też, że planeta porusza się najszybciej względem gwiazd tła, dlatego przez tydzień Jowisz pokonuje teraz 53′, a więc prawie 2 średnice kątowe Słońca, czy Księżyca.
Tegoroczna opozycja Jowisza jest opozycją średnią. Jesteśmy właśnie w połowie czasu między małą i wielką opozycją planety. Orbita Jowisza ma dość duży mimośród, prawie 3-krotnie większy od ziemskiej, stąd różnica odległości od Słońca między jowiszowym peryhelium a aphelium wynosi ponad 0,5 AU, czyli ponad 76 milionów km, co stanowi prawie 10% wielkiej półosi orbity Jowisza. I to ma odbicie w wielkości i jasności Jowisza podczas opozycji. Przy najmniej korzystnej (Jowisz w aphelium np. w 2017 roku), tarcza planety ma średnicę 44″ i jasność mniejszą od -2,5 magnitudo, przy najkorzystniejszej (Jowisz w peryhelium, np. w roku 2023) jowiszowa tarcza jest o ponad 5″ większa i świeci prawie 0,5 magnitudo jaśniej. Tym razem jest to -2,6 magnitudo, przy średnicy 46″.
Bliskość opozycji widać też w zjawiskach, związanych z galileuszowymi księżycami Jowisza. Przed opozycją na tarczy pojawiał się najpierw cień danego księżyca, a za nim wędrował jego właściciel, w opozycji księżyc pojawi się na tarczy razem ze swoim cieniem, a po opozycji na tarczy planety najpierw pojawi się księżyc, a potem jego cień. Przed opozycją cień planety znajdował się na zachód od niej, po opozycji przejdzie na wschód, a zatem do niedawna można było obserwować początki zaćmień księżyców i końce zakryć (wejścia w cień i wyjścia zza tarczy), a już niedługo da się zaobserwować początki zakryć i końce zaćmień, czyli chowanie się za tarczę i wyjścia z cienia planety. W tym tygodniu, dokładnie w nocy z 4 na 5 czerwca, nadarzy się też rzadka okazja zaobserwowania na tarczy Jowisza dwóch księżyców i ich cieni jednocześnie! Szczegóły w tabeli poniżej (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):

• 3 czerwca, godz. 1:03 – minięcie się Kallisto (N) i Europy w odległości 36″, 70″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 3 czerwca, godz. 2:35 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 12″, 91″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 3 czerwca, godz. 23:10 – minięcie się Kallisto (N) i Io w odległości 29″, 96″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 1:30 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 2:08 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 2:30 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 2:38 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 3:58 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 5 czerwca, godz. 23:40 – Io chowa się w cień Jowisza, 3″ na zachód od tarczy planety (początek zaćmienia),
• 6 czerwca, godz. 1:58 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 6 czerwca, godz. 20:58 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 6 czerwca, godz. 21:04 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 6 czerwca, godz. 23:12 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 6 czerwca, godz. 23:16 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 7 czerwca, godz. 22:25 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 17″, 38″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 8 czerwca, godz. 0:54 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 8 czerwca, godz. 1:02 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 8 czerwca, godz. 3:26 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 8 czerwca, godz. 3:34 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 9 czerwca, godz. 22:34 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia).

Planeta Saturn swoją pętlę po niebie kreśli we wschodniej części gwiazdozbioru Strzelca, jakieś 4° na wschód od łuku gwiazd w północno-wschodniej części głównej figury gwiazdozbioru, około 30° na wschód od Jowisza. Saturn zwiększył już jasność do +0,2 magnitudo, zaś średnica jego tarczy urosła do 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia, przypada w niedzielę 9 czerwca. Największy księżyc Saturna świeci z jasnością około +8,5 magnitudo i podczas maksymalnej elongacji oddala się od swojej planety macierzystej na ponad 3′, czyli 10 średnic Saturna.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu czerwca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu czerwca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu czerwca 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 06 Cze 2019, 08:17

Spojrzenie w czerwcowe niebo 2019
2019-06-06.
Jak w czerwcu pogoda służy, nie tylko astronom oczka mruży”
Tak mówi przysłowie odnośnie aury, a ponadto to okres najkrótszych nocy oraz pięknych świtów i zmierzchów, dogodnych dla obserwacji nieba i ostatnich wiosennych spacerów. Mamy zatem krótkie ciepłe noce, które co prawda nie sprzyjają obserwacjom astronomicznym, ale są one tym cenniejsze dla prawdziwych miłośników nieba.
Tegoroczne astronomiczne lato rozpocznie się popołudniową porą, w piątek 21 czerwca o godz. 17:54 – kiedy Słońce w swej rocznej wędrówce po Ekliptyce oddali się najbardziej na północ od równika niebieskiego, osiągając punkt przesilenia letniego, zwany punktem Raka. W tym dniu w Niepołomicach Słońce w chwili przejścia przez południk góruje nad horyzontem na wysokości prawie 63 i pół stopnia. Wzejdzie tego dnia o godz. 4:30, a zajdzie o 20:53, zatem dzień będzie trwał 16 godzin i 23 minuty; będzie to najdłuższy dzień (i najkrótsza noc) tego roku, a przy tym dłuższy od najkrótszego dnia zimowego w Niepołomicach, aż o 8 godzin i 18 minut.
Najwcześniej Słońce wzejdzie u nas już w dniu 15 czerwca (godz. 4:30) i takich wczesnych wschodów Słońca będziemy doświadczać przez 8 kolejnych dni. Najpóźniej zajdzie w dniu 20 czerwca (godz. 20:53), i tak późnych zachodów Słońca będzie aż 11. Dni, w których Słońce będzie najdłużej nad horyzontem, doświadczymy przez cały tydzień od 17 do 24 czerwca. W tym też okresie, na św. Jana (24 VI), często padają obfite deszcze. Po tegorocznej kapryśnej wiośnie być może one u nas nie wystąpią. Natomiast ostatniego dnia czerwca Słońce wzejdzie o godzinie 4:34, a schowa się pod horyzontem o godzinie 20:52 i dzień będzie niezauważalnie, ale już krótszy od najdłuższego dnia roku o 4 minuty.
Aktywność magnetyczna Słońca w czerwcu będzie na niskim poziomie, jedynie co nieco podwyższona w pierwszej dekadzie miesiąca. Pamiętajmy, że obserwacje plam na Słońcu prowadzimy wyłącznie przy zastosowaniu odpowiednich filtrów spektralnych, lub rzutowanego na ekran obrazu Słońca z lunety. Zainteresowanych takimi obserwacjami naszej gwiazdy, zapraszamy na dziedziniec Szkoły Podstawowej, obok przebudowywanego Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego, gdzie w pogodne dni, będą zorganizowane specjalne pokazy Słońca.
Księżyc
Księżyc powita lato w trzy dni po pełni. Zatem bardzo krótkie, ale bezksiężycowe noce będziemy mieli na początku i końcu czerwca, a kolejność faz Księżyca będzie następująca: nów 3 VI o godzinie 12:02, pierwsza kwadra - 10 VI o godzinie 07:59, pełnia - 17 VI o 10:31, i ostatnia kwadra 25 VI o 11:46. W perygeum (najbliżej Ziemi) będzie Księżyc 8 VI o godzinie 1, a w apogeum (najdalej od Ziemi) - 23 VI o godzinie 10. Ponadto, Księżyc w tym miesiącu zakryje Saturna (19 VI) oraz planety karłowate: Ceres (15 VI) i Plutona (19 VI). Jednak te zjawiska zakryciowe nie będą u nas widoczne. Natomiast możemy obserwować na niebie zbliżenie Księżyca do Merkurego w dniu 4 VI, a dzień później do Marsa.
Widoczność planet
Merkurego znajdziemy przez cały miesiąc, nisko na wieczornym niebie, tuż po zachodzie Słońca. Dnia 18 VI o godzinie 17 Merkury zbliży się do Marsa na odległość 0.2 stopnia, a my w zorzy wieczornej spróbujmy te planety odnaleźć nisko nad zachodnim horyzontem.
Wenus przez cały miesiąc jawi się nam jako Gwiazda Poranna, ale bardzo nisko nad horyzontem, poprzedzając co nieco wschód Słońca.
Mars dostępny będzie do obserwacji na zachodnim niebie, przez około godzinę po zachodzie Słońca, goszcząc w gwiazdozbiorze Bliźniąt. Tam też 23 VI zbliży się do Polluksa, najjaśniejszej gwiazdy w tej konstelacji. Parę dni wcześniej, 18 VI, do planety zbliży się Merkury. Warto zaobserwować te widowiskowe zbliżenia planet na nieboskłonie.
Jowisz będzie w opozycji 10.VI., zatem widoczny jest w czerwcu na niebie przez całą noc, goszcząc w gwiazdozbiorze Wężownika. W dniu 16.VI. o godz. 21, Księżyc dzień przed pełnią, zbliży się do tej planety na odległość 2 stopni. Zjawisko będzie widoczne nisko nad wschodnim horyzontem.
Saturn przebywający w gwiazdozbiorze Strzelca będzie w opozycji do Słońca w dniu 9 VI, dzięki czemu możemy go obserwować przez całą noc. Nad ranem 19 VI Księżyc po pełni, zakryje tę planetę, ale w Polsce będziemy mogli zaobserwować to tylko jako ich zbliżenie.
Uran gości w gwiazdozbiorze Barana, a widoczny jest nisko nad wschodnim horyzontem, krótko aż do świtu.
Neptuna (obecnie w Wodniku) można obserwować również na wschodnim niebie, w drugiej połowie nocy. Do tej planety 24 VI o godzinie 3, zbliży się Księżyc na odległość 4 stopni. By jednak dostrzec te dwie ostatnie planety gołym okiem, trzeba mieć sokoli wzrok.
Natomiast w dniach 22 VI - 2 VII będzie możliwość zliczania meteorów z czerwcowego roju Bootydów (czyli wylatujących z gwiazdozbioru Wolarza, pokazanego na zamieszczonej powyżej mapce). Maksimum ich aktywności przypada na 28 VI, a Księżyc po ostatniej kwadrze nie będzie nam przeszkadzał w tych wieczornych obserwacjach.
Dla najciekawszych zjawisk do obserwacji na czerwcowym niebie można będzie wykorzystać lunety przebudowywanego teraz Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach (tel. 12-281-15-61). Nasuwa się też takie staropolskie przysłowie:
„Czerwiec po deszczowym maju, często dżdżysty w naszym kraju”
Wobec takich prognoz, życzę Państwuu progu zbliżających się wakacji samych słonecznych i ciepłych dni, z jak najmniejszą ilością burz.

Adam Michalec
MOA w Niepołomicach
Na zdjęciu: Gwiazdozbiór Wolarza. Źródło: http://stars.astro.illinois.edu
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/sp ... niebo-2019
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Spojrzenie w czerwcowe niebo 2019.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 12 Cze 2019, 10:41

Niebo w drugim tygodniu czerwca 2019 roku
2019-06-11. Ariel Majcher
Środek czerwca zdominuje Księżyc, który w poniedziałek 10 czerwca o 8 naszego czasu przeszedł przez I kwadrę i dąży do przyszłotygodniowej pełni. W tym czasie Srebrny Glob przemierzy część nieba od punktu Wagi, do punktu Koziorożca, docierając do końca tygodnia do planety Jowisz, świecącej teraz pełnym blaskiem. 30° na wschód od Jowisza znajduje się planeta Saturn. Tę Księżyc odwiedzi w przyszłym tygodniu. Natomiast na niebie wczesnowieczornym coraz ciaśniejszą parę tworzą planety Merkury i Mars. Pierwsza z nich powinna być dość łatwo widoczna gołym okiem, natomiast do drugiej może przydać się lornetka.
Planety Merkury i Mars znajdują się najbliżej Słońca i znikają z nieboskłonu niewiele po nim. Dlatego obserwacje nieba po zmierzchu warto zacząć od ich odszukania. Planeta Merkury zaczęła tydzień niewiele ponad 10′ od Mebsuty, gwiazdy Bliźniąt 3. wielkości, oznaczanej na mapach grecką literą ε i do niedzieli 16 czerwca dotrze na nieco ponad 1° do planety Mars. Obie planety godzinę po zachodzie Słońca zajmują pozycję na wysokości około 5° nad północno-zachodnim widnokręgiem. W trakcie tygodnia jasność Merkurego spadnie z -0,3 do 0 magnitudo, jego tarcza urośnie do 7″, zaś faza zmniejszy się do 52%. Natomiast Mars utrzymuje jasność +1,8 wielkości gwiazdowej i średnicę tarczy poniżej 4″. Ze względu na dużo mniejszą jasność Mars jest znacznie trudniejszy do dostrzeżenia od Merkurego i gdy pierwsza planeta od Słońca na czystym niebie powinna być dobrze widoczna gołym okiem, to na przebicie się Marsa przez zorzę wieczorną zajmie mu więcej czasu i do jego wyłowienia niezbędna może okazać się lornetka. Jakieś 6° nad planetami towarzystwa dotrzyma im para jasnych gwiazd Bliźniąt, Kastor (prawa gwiazda) i Polluks (gwiazda lewa), z jasnościami pomiędzy Merkurym a Marsem.
Przez pierwsze trzy wieczory tego tygodnia Księżyc przejdzie przez rozległy gwiazdozbiór Panny, który jest drugim co do wielkości gwiazdozbiorem całego nieba. W poniedziałek 10 czerwca o godzinie 8 rano Srebrny Glob miał tarczę oświetloną dokładnie w połowie i w kolejnych dniach jego tarcza coraz bardziej się wypełni. Dzisiejszego wieczora, we wtorek 11 czerwca, faza Księżyca przekroczy 68%, pokazując się około 2° od Porrimy, jednej z jaśniejszych gwiazd konstelacji. Dobę później, w fazie o 10% większej, Księżyc przejdzie ponad 6° na północ od Spiki, najjaśniejszej gwiazdy w całej Pannie.
Czwartek 13 czerwca i piątek 14 czerwca naturalny satelita Ziemi ma zarezerwowane na odwiedziny gwiazdozbioru Wagi. Jednak jego faza zwiększy się już do odpowiednio 86 i 93%, stąd nieprzekraczające jasności +2,5 magnitudo gwiazdy Wagi zginą w powodowanej przezeń łunie. Może poza dwiema najjaśniejszymi gwiazdami konstelacji Zuben Eschamali i Zuben Elgenubi, ale do ich wyłowienia trzeba będzie się przyjrzeć okolicom Księżyca, najlepiej zasłaniając sobie czymś jego tarczę.
W sobotę 15 czerwca prawie pełna tarcza Księżyca, oświetlona w 98%, dotrze do gwiazdozbioru Skorpiona. Z Polski da się zaobserwować oddalanie się Księżyca od podobnych jasnością do najjaśniejszych gwiazd Wagi gwiazd Graffias i Dschubba (wieczór Księżyc zacznie ponad 3° od pierwszej i 5° od drugiej z wymienionych gwiazd) oraz przejście jakieś 7° na północ od Antaresa, najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona.
W nocy z soboty na niedzielę Księżycowi zabraknie do Jowisza jakieś 11°, natomiast następnej nocy Srebrny Glob pokaże się na nieboskłonie mniej więcej o godzinie 20, a tylko 75′ (a więc 2,5 średnicy kątowej) pod nim i 15 minut później wzejdzie planeta Jowisz, która w poniedziałek 10 czerwca po południu naszego czasu znalazła się w opozycji do Słońca. Podczas tegorocznej opozycji Jowisz osiągnął jasność -2,6 magnitudo, przy średnicy tarczy 46″. Już w tym tygodniu nastąpi zmiana w zachowaniu się księżyców planety: zaczną być obserwowane początki zakryć księżyców przez tarczę planety i końce zaćmień. Początkowo księżyce zaczną pojawiać się tuż na wschód od tarczy Jowisza, ale szybko krawędź cienia planety oddali się od jej tarczy i tym samym księżyce zaczną pojawiać się dalej na wschód. Dotyczy to zwłaszcza Io, która krąży najbliżej Jowisza. Szczegóły w poniższej liście (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):

• 11 czerwca, godz. 21:00 – o zmierzchu Kallisto na południe od tarczy Jowisza,
• 12 czerwca, godz. 1:50 – minięcie się Ganimedesa (N) i Kallisto w odległości 43″, 39″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 12 czerwca, godz. 2:12 – minięcie się Io (N) i Kallisto w odległości 32″, 40″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 12 czerwca, godz. 3:31 – minięcie się Ganimedesa (N) i Io w odległości 10″, 15″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 12 czerwca, godz. 21:19 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 22″, 156″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 13 czerwca, godz. 1:30 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 13 czerwca, godz. 3:46 – wyjście Io z cieni Jowisza, 1″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 13 czerwca, godz. 22:48 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 13 czerwca, godz. 22:54 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 14 czerwca, godz. 1:00 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 14 czerwca, godz. 1:06 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 14 czerwca, godz. 22:14 – wyjście Io z cienia Jowisza, 2″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 15 czerwca, godz. 0:23 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 17″, 42″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 15 czerwca, godz. 3:16 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 15 czerwca, godz. 3:28 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 15 czerwca, godz. 22:02 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza, 5″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 16 czerwca, godz. 22:16 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 17 czerwca, godz. 1:08 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 5″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia).
Planeta Saturn wschodzi ponad 2 godziny po Jowiszu i tak samo 2 godziny później przechodzi przez południk lokalny. Planeta porusza się ze wschodu na zachód i do końca tygodnia zbliży się do gwiazdy Albaldah, najbardziej na wschód wysuniętej gwiazdy w łuku gwiazd z północno-wschodniego krańca głównej figury Strzelca, na 2,5 stopnia. Jasność Saturna przekroczyła już +0,2 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza ma średnicę ponad 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada w niedzielę 16 czerwca.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu czerwca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu czerwca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu czerwca 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu czerwca 2019 roku4.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 17 Cze 2019, 10:40

Niebo w czerwcu 2019 (odc. 2) - Obłoki Srebrzyste
2019-06-16.
Obłoki Srebrzyste (NLC) są hitem czerwcowego nieba A.D. 2019! Ukazują się często, świecą jasno na nocnym niebie, a im bliżej przesilenia letniego, tym rosną szanse na kolejne udane obserwacje... Więcej szczegółów na temat tego fascynującego zjawiska zawiera nasz filmowy kalendarz astronomiczny. Zapraszamy!
Marek Nikodem, zaprzyjaźniony z nami astrofotograf z obserwatorium w Niedźwiadach, donosi, że tegoroczny "sezon polowań" na nocne obłoki rozpoczął się wyjątkowo wcześnie (już pod koniec maja), a samo zjawisko wykazuje tendencję wzrostową im bliżej przesilenia letniego (21 czerwca). Obłoki Srebrzyste zasadniczo unoszą się nad kręgiem polarnym, ale w ostatnich latach zasięg ich występowania rozszerza się w kierunku południowym, czyli niższych szerokości geograficznych. W Europie bywały już widziane m.in. z Francji, Czech i Węgier, a w USA właśnie pobito obserwacyjny rekord: 14 czerwca br. dostrzeżono je z miejscowości Joshua Tree w Kalifornii na 34 równoleżniku! Odpowiada to mniej więcej szerokości geograficznej greckiej Krety. Niska aktywność słoneczna w tym roku sprzyja rozwojowi Obłoków Srebrzystych, więc patrzmy!
W Polsce zasadnicza reguła jest taka: im dalej na północ, tym większa szansa na dostrzeżenie Obłoków Srebrzystych, stąd faworyzowani są mieszkańcy Wybrzeża i Pomorza, ale i z południa kraju coraz częściej można ujrzeć NLC. Po pierwsze: potrzebujemy czystego nieba. Po drugie: patrzymy nisko nad północny horyzont. "Srebrzaki" z reguły występują do wysokości dołującej Kapelli - to jasna gwiazda, którą w czerwcowe noce widzimy jako silnie mrugający punkt nad północnym widnokręgiem; świeci mniej więcej 10 stopni kątowych nad linią horyzontu. Po trzecie: najlepszy czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych wypada 1,5 do 2 godzin po zachodzie Słońca lub przed jego wschodem.
Warto pokusić się o sfotografowanie zjawiska. Potrzebujemy umocowanego na statywie aparatu z obiektywem o światłosile w granicach f/2.8 - f/4. Ważną rzeczą jest ustawienie ostrości, np. na wspomnianej Kapelli (najlepiej ręcznie, bo w warunkach słabego nocnego oświetlenia automat lubi się mylić). Nie mniej ważne jest prawidłowe wybranie balansu bieli (co także robimy w trybie manualnym). W zależności od zastanych warunków, zwykle mieści się on w przedziale 2500 - 3700 K; zawsze warto wykonać kilka próbnych zdjęć z różnymi ustawieniami. Eksperymentalnie dobieramy też czułość ISO oraz czas ekspozycji i... do dzieła! "Sezon polowań" na Obłoki Srebrzyste trwa prawie do końca lipca, ale w zeszłym roku były widywane nawet w pierwszej dekadzie sierpnia, więc czasu jest sporo. Czystego nieba!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... srebrzyste
https://www.youtube.com/watch?v=LeqMcBRKmzc

www.astrokrak.pl
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czerwcu 2019 (odc. 2) - Obłoki Srebrzyste.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 18 Cze 2019, 08:07

Niebo w trzecim tygodniu czerwca 2019 roku
2019-06-18. Ariel Majcher
Bieżący tydzień jest ostatnim, należącym w całości do wiosny. W przyszłym tygodniu Słońce osiągnie najbardziej na północ wysunięty punkt ekliptyki i tym samym na naszej półkuli Ziemi rozpocznie się astronomiczne lato. Zanim się to jednak stanie, już w ten wtorek 18 czerwca nastąpi najwcześniejszy świt. Tego dnia w Łodzi Słońce pojawi się na nieboskłonie o godzinie 4:23. Księżyc zaczął tydzień w pełni, niedaleko Jowisza i podąży ku ostatniej kwadrze, mijając po drodze Saturna. Na niebie wieczornym słabo widoczne są planety Merkury i Mars. Obie planety niebawem zginą w zorzy wieczornej. Oczywiście nie należy zapominać o pełni sezonu na obłoki srebrzyste, czyli wysoko zawieszone w atmosferze chmury, oświetlane światłem słonecznym nawet w najciemniejszej części nocy oraz o łuku okołohoryzontalnym, który na naszych szerokościach geograficznych można czasami dostrzec w godzinach okołopołudniowych.
Najbliższe kilka dni oferują nam najwcześniejsze wschody i najpóźniejsze zachody Słońca w ciągu całego roku. Dodatkowo krótkie noce nie są do końca ciemne, gdyż Słońce nie chowa się zbyt głęboko pod widnokrąg. Najbardziej widać to nad Bałtykiem, ale w całej północnej części Polski zjawisko jest oczywiste. Natomiast w górach nie jest ono proste do dostrzeżenia.
Zaraz po zachodzie Słońca, nisko nad północno-zachodnim widnokręgiem można zapolować na dwie planety typu ziemskiego. Są to Merkury i Mars. Pierwsza z planet zbliża się do maksymalnej elongacji wschodniej, przez którą przejdzie 23 czerwca. Merkury oddali się wtedy od Słońca na ponad 25°. Niestety jednocześnie spada blask planety oraz pogarsza się nachylenie ekliptyki do widnokręgu. To sprawi, że choć planeta znajdzie się dalej od Słońca, to wcale nie wzniesie się wyżej o tej samej porze. Druga z planet cały czas dąży do koniunkcji ze Słońcem na początku września i z każdym dniem jest coraz bliżej widnokręgu.
Obie planety spotkają się w niewielkiej odległości na początku tego tygodnia. W poniedziałek 17 czerwca odległość między planetami zmniejszyła się do 37′, jutro wieczorem będzie to tylko niewiele ponad 13′, a więc mniej niż połowa średnicy kątowej Słońca, czy Księżyca, w środę dystans ten zwiększy się do 40′, by do końca tygodnia urosnąć do prawie 2,5 stopnia. Niestety w trakcie tygodnia jasność Merkurego spadnie z +0,2 do +0,6 wielkości gwiazdowej, zmniejszy się też faza, do 40%, urośnie za to tarcza, do 8″. Jasność Marsa utrzymuje się na poziomie +1,8 wielkości gwiazdowej. Obie planety godzinę po zmierzchu zajmują pozycję na wysokości niecałych 5° i do ich dostrzeżenia potrzebna jest przejrzysta atmosfera oraz odpowiednio odsłonięty widnokrąg. Warto też, zwłaszcza w przypadku Marsa, wyposażyć się w lornetkę lub mały teleskop.
Po drugiej stronie nieba wieczorem wznoszą się planety Jowisz, Saturn i odwiedzający je właśnie Księżyc. Srebrny Glob dodatkowo rozświetli i tak niezbyt ciemne noce. W nocy z niedzieli 16 czerwca na poniedziałek 17 czerwca Księżyc wzeszedł niewiele ponad 1° od Jowisza, mając tarczę oświetloną w 100%, gdyż kilka godzin później, dokładnie 10:31 naszego czasu, przeszedł on przez pełnię. Do godziny podanej na mapce oba ciała niebieskie przeniosły się już na zachód od południka centralnego, a naturalny satelita Ziemi zdążył oddalić się od największej planety Układu Słonecznego na prawie 2,5 stopnia. Jakieś 15° na południe od Księżyca znajdowały się gwiazdy Shaula i Lesath, odległe o 0,5 stopnia od siebie gwiazdy, tworzące żądło Skorpiona. Lecz dostrzec je można tylko w południowej części naszego kraju. Jowisz jest niewiele po swojej opozycji i świeci obecnie swoim maksymalnym blaskiem, a jego tarcza ma największe rozmiary kątowe w tym roku. Wynoszą one odpowiednio: -2,6 wielkości gwiazdowej oraz 46″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 17 czerwca, godz. 1:08 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 5″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 20 czerwca, godz. 0:53 – przejście Kallisto 5″ na północ od brzegu tarczy Jowisza,
• 20 czerwca, godz. 3:12 – minięcie się Kallisto (N) i Io w odległości 32″, 1″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 20 czerwca, godz. 3:14 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 21 czerwca, godz. 0:32 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 21 czerwca, godz. 0:48 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 21 czerwca, godz. 2:44 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 21 czerwca, godz. 3:00 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 21 czerwca, godz. 21:40 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 22 czerwca, godz. 0:08 – wyjście Io z cienia Jowisza, 5″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 22 czerwca, godz. 2:01 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 16″,46″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 22 czerwca, godz. 21:05 – o zmierzchu Io i jej cień na tarczy Jowisza,
• 22 czerwca, godz. 21:10 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 22 czerwca, godz. 21:27 – minięcie się Io (N) i Ganimedesa w odległości 23″, 5″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 22 czerwca, godz. 21:30 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 22 czerwca, godz. 22:26 – Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 23 czerwca, godz. 0:02 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza, 12″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 24 czerwca, godz. 0:32 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 24 czerwca, godz. 3:46 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 10″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia).

W nocy z poniedziałku 17 czerwca na wtorek 18 czerwca tarcza Księżyca nadal pokaże fazę 100% i zajmie pozycję prawie dokładnie w połowie drogi, między Jowiszem a Saturnem. Do obu planet Księżycowi zabraknie po 15°. Niecałe 12° pod nim można dostrzec gwiazdę Kaus Australis, najjaśniejszą gwiazdę Strzelca, choć oznaczanej na mapach nieba grecką literą ε. Jej jasność, to +1,8 magnitudo. Do Saturna Srebrny Glob dotrze kolejnej nocy, zmniejszając przy tym fazę do 97%. Księżyc zacznie noc ponad 3° od Saturna i do rana zbliży się doń na około 100′. Saturn zbliża się do opozycji i jego warunki obserwacyjne się poprawiają. Obecnie jego jasność urosła do +0,2 magnitudo, przy tarczy o średnicy 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypadła w poniedziałek 17 czerwca.
Następne trzy noce (no, prawie) Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Koziorożca, stopniowo zmniejszając fazę i — co za tym idzie — jasność. W nocy ze środy 19 czerwca na czwartek 20 czerwca Srebrny Glob dotrze na pogranicze gwiazdozbiorów Strzelca i Koziorożca, prezentując tarczę, oświetloną w 93%. Jakieś 10° na zachód od niego znajdzie się planeta Saturn, natomiast od 8 do 10 stopni nad nim — dwie dość jasne gwiazdy Koziorożca: Dabih (bliżej) i Algedi (nieco dalej). Kolejnej nocy Księżyc zajmie środek gwiazdozbioru Koziorożca, mając fazę 87%, zaś jeszcze kolejnej nocy, z piątku 21 czerwca na sobotę 22 czerwca jego tarcza zmniejszy fazę do 80%, a jego tarcza przejdzie niewiele ponad 1,5 stopnia od dość jasnych gwiazd we wschodniej części konstelacji: Nashiry i Deneb Algiedi.
W nocy z soboty 22 czerwca na niedzielę 23 czerwca Srebrny Glob dotrze do gwiazdozbioru Wodnika, a faza jego tarczy spadnie do 72%. Najjaśniejszą gwiazdą w najbliższej okolicy Księżyca będzie gwiazda Skat, sąsiadująca z nim od południowego wschodu. Jednak jej jasność jest mniejsza od 3 magnitudo i może być ciężko ją dostrzec w księżycowej łunie.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu czerwca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu czerwca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu czerwca 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 02 Lip 2019, 11:29

Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku
2019-06-25. Ariel Majcher
Do końca zbliża się pierwsza połowa 2019 r. W zeszłym tygodniu nastąpił najwcześniejszy wschód Słońca, a w tym tygodniu, dokładnie we wtorek 25 czerwca nastąpi najpóźniejszy zachód Słońca i od tego momentu zarówno wieczorem, jak i rano, dnia zacznie ubywać. Oczywiście na początku różnica wynosić będzie kilkanaście, kilkadziesiąt sekund i niezbyt zauważalna, ale już od połowy lipca dzień zacznie się skracać całkiem szybko. W ostatnich dniach czerwca z wieczornego nieba znikną planety Merkury i Mars, choć pierwsza z planet 23 czerwca osiągnęła maksymalną wschodnią. Jednak niskie położenie obu planet i niezbyt duża jasność utrudni im przebicie się przez zorzę wieczorną. Przez większą część nocy widoczna jest planeta Jowisz, natomiast w jej drugiej części można obserwować planetę Saturn, Księżyc po ostatnie kwadrze oraz rój meteorów Bootydów, które 27 czerwca mają maksimum swojej aktywności. W tym roku Srebrny Glob nie przeszkodzi w ich obserwacjach. Cały czas trwa sezon na obłoki srebrzyste i łuk okołohoryzontalny, a zatem warto wpatrywać się w niebo przy odpowiednich porach doby i warunkach atmosferycznych.
Czerwcowe noce są krótkie i niezbyt ciemne, stąd na podziwianie ciał niebieskich innych niż Słońce i Księżyc jest niewiele czasu. Nocne obserwacje należy zacząć od próby upolowania planet Merkury i Mars, które są niedaleko Słońca. Co prawda Merkury 23 czerwca oddalił się na maksymalną odległość, ponad 25°, od Słońca, ale nachylenie ekliptyki zmienia się właśnie na niekorzystne i przy spadającej jasności planety (od +0,6 do +1,1 magnitudo) stanie się ona bardzo trudna do odnalezienia. Zwłaszcza, że jej wysokość nad widnokręgiem godzinę po zachodzie Słońca wyniesie mniej niż 3°. Jeśli się to uda, w teleskopach z przynajmniej kilkudziesięciokrotnym powiększeniem można próbować dostrzec tarczę planety o średnicy około 9″ i fazie od 38 do 27%.
Jeszcze trudniejsze zadanie przebicia się przez zorzę wieczorną ma planeta Mars, znajdująca się jakieś 3° na prawo od Merkurego. Jasność Czerwonej Planety wynosi +1,8 wielkości gwiazdowej, a średnica jej tarczy jest dwukrotnie mniejsza od tarczy Merkurego. O ile odnalezienie pierwszej planety od Słońca może się udać, szczególnie na początku tygodnia, to dostrzeżenie Marsa jest bardzo trudne bez pomocy przyrządów optycznych. Obie planety znikają z widnokręgu przed godziną 22:30.
Po tej samej stronie nieba, lecz już po tym, jak Słońce schowa się głębiej pod widnokręgiem i na znacznie większej wysokości, znajduje się radiant roju meteorów Bootydów. Bootydy wydają się wylatywać z obszaru nieba na północ od głównej figury Wolarza. O godzinie 1, gdy niebo jest najciemniejsze, radiant Bootydów zajmuje pozycję na wysokości jakieś 55° nad zachodnim widnokręgiem. Są to bardzo charakterystyczne meteory, gdyż ich prędkość zderzenia z naszą atmosferą wynosi zaledwie 18 km/s, czyli ponad 3-krotnie mniej, niż prędkość zderzenia listopadowych Leonidów, czy sierpniowych Perseidów. Rój jest aktywny od około 22 czerwca do 2 lipca, z maksimum 27 czerwca. Aktywność roju zmienia się od kilku do ponad 100 zjawisk na godzinę. W tym roku nie przewiduje się zwiększonej aktywności roju, ale za to w ich obserwacji nie przeszkodzi Księżyc, który pojawia się na nieboskłonie sporo po północy i w fazie cienkiego sierpa. Ale o tym więcej w dalszej części tekstu.

Od opozycji Jowisza minęło już kilka tygodni i planeta o zmierzchu znajduje się już na wysokości 10°, góruje około 23:30 i zachodzi 4 godziny później. Jowisz wędruje obecnie przez środek zodiakalnej części Wężownika, mniej więcej 7° na południe od gwiazdy Sabik, najjaśniejszej gwiazdy w tej części Wężownika oraz jakieś 9° na północny wschód od Antaresa, najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona. Planeta wciąż świeci z jasnością około -2,6 wielkości gwiazdowej, przy średnicy tarczy 46″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 24 czerwca, godz. 0:32 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 24 czerwca, godz. 3:46 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 10″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 25 czerwca, godz. 21:05 – o zmierzchu Europa i jej cień na tarczy Jowisza (w I ćwiartce),
• 25 czerwca, godz. 21:10 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 25 czerwca, godz. 21:54 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 26 czerwca, godz. 22:47 – minięcie się Ganimedesa (N) i Io w odległości 19″, 95″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 27 czerwca, godz. 2:56 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 23″, 143″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 27 czerwca, godz. 21:38 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 13″, 79″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 28 czerwca, godz. 2:18 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 28 czerwca, godz. 2:42 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 28 czerwca, godz. 23:24 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 28 czerwca, godz. 23:59 – minięcie się Europy (N) i Kallisto w odległości 35″, 111″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 29 czerwca, godz. 2:02 – wyjście Io z cienia Jowisza, 9″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 29 czerwca, godz. 21:03 – o zmierzchu Io na tarczy Jowisza (w IV ćwiartce),
• 29 czerwca, godz. 21:12 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 29 czerwca, godz. 22:56 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 29 czerwca, godz. 23:24 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 29 czerwca, godz. 23:48 – minięcie się Io (N) i Ganimedesa w odległości 22″, 16″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 30 czerwca, godz. 1:44 – Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 1 lipca, godz. 2:48 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia).

Planeta Saturn wędruje przez wschodnie rubieże gwiazdozbioru Strzelca, nieco ponad 2° na wschód od charakterystycznego łuku całkiem jasnych gwiazd. Saturn góruje 2 godziny po Jowiszu i zbliża się do swojej opozycji w pierwszej dekadzie lipca. Jasność planety urosła do +0,1 wielkości gwiazdowej, a średnica jej tarczy — 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia, przypada we wtorek 25 czerwca. Tytan ma jasność około +8,5 magnitudo i można go dostrzec już w lornetkach. Tytan maksymalnie oddala się 3′ od Saturna, czyli 10 jego średnic.
Nad samym ranem na nieboskłonie pojawia się Księżyc, który we wtorek 25 czerwca tuż przed południem naszego czasu, przejdzie przez ostatnią kwadrę i podąży ku nowiu na początku lipca, okraszonego całkowitym zaćmieniem Słońca, niestety niewidocznym w Polsce. Przez najbliższe dni Księżyc odwiedzi gwiazdozbiory Wodnika, Wieloryba, Ryb, Barana i Byka. Znajdują się tam dwie planety ostatnie planety Układu Słonecznego, czyli Neptun (w Wodniku) i Uran (w Baranie), ale tło nieba jeszcze przeszkadza w obserwacjach obu planet, szczególnie Urana, który jest znacznie bliżej Słońca.
Srebrny Glob zaczął tydzień w fazie 63%, tuż pod trójką gwiazd ψ1, ψ2 i ψ3 Aquarii. Dobę później jego tarcza pokaże się oświetlona w 54%. Tuż po jego wschodzie, około godziny 1:15 zza jego nocnej części tarczy wyłoni się gwiazda 4. wielkości 30 Psc, jednak obserwacje tego zjawiska są znacznie utrudnione, gdyż w tym momencie oba ciała niebieskie zajmą pozycję na wysokości zaledwie 1,5 stopnia. Od około 2:15 do 3:20 potrwa zakrycie kolejnej gwiazdy, 33 Psc, która jest o 0,4 magnitudo słabsza od poprzedniczki. Tutaj obserwacje utrudni jaśniejące tło nieba.
W kolejnych porankach tarcza Księżyca przybierze kształt coraz węższego sierpa, wędrując przez obszar nieba pozbawiony jasnych gwiazd, które zginą w zorzy porannej. Srebrny Glob skończy tydzień w fazie 9%, jakieś 9° pod Plejadami oraz jednocześnie 3,5 stopnia na zachód od gwiazdy γ Tauri, czyli najbardziej na zachód wysuniętej gwiazdy Hiad i 7° na zachód od Aldebarana, najjaśniejszej gwiazdy Byka. W drugiej części tygodnia bardzo ładnie powinno być widoczne tzw. światło popielate, a więc nocna strona Księżyca, oświetlona światłem odbitym od Ziemi.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku4.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w ostatnim tygodniu czerwca 2019 roku5.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 02 Lip 2019, 12:00

Spojrzenie w wakacyjne niebo 2019
2019-06-27
Tego lata, w okresie urlopów i niezwykle wcześnie zaczynających się tegorocznych wakacji, będziemy się starać korzystać z dobrodziejstw słonecznego nieba. Jest to czas długich dni i krótkich nocy, które niezbyt sprzyjają obserwacjom astronomicznym. Tym nie mniej jednak wiele ciekawych zjawisk będziemy mogli zaobserwować na niebie w okresie tegorocznych wakacji, a z nich niewątpliwie na szczególne wyróżnienie, zasługują częściowe zaćmienie Księżyca (16/17 lipca), a w drugiej dekadzie sierpnia - Perseidy.
W miesiące wakacyjne na południowo-wschodnim niebie, gdy dobrze się już ściemni (a w lipcu ma to mijsce dopiero około godziny 23) króluje tzw. Trójkąt letni. Tworzą go trzy gwiazdy pierwszej wielkości: Deneb, Wega i Altair. Należą one odpowiednio do gwiazdozbiorów Łabędzia, Liry i Orła. W trójkącie tym, najwyżej ponad horyzontem, mieści się prawie w całości Łabędź (jego jasne gwiazdy tworzą krzyż), na prawo, nieco poniżej - Lira, i u dołu - Orzeł. Przez wszystkie te trzy gwiazdozbiory, w ich tle, przebiega Droga Mleczna, czyli nasza Galaktyka. Aby ją na niebie dostrzec, wystarczy tylko sprawne oko i poświęcenie paru chwil w bardzo późny pogodny wieczór, ale z dala od miejskich świateł.
W drugim tygodniu wakacji, 4 lipca o północy, Ziemia na swojej orbicie okołosłonecznej znajdzie się najdalej od Słońca (w aphelium), w odległości ponad 152 mln km. Natomiast Słońce w swej „wędrówce” po Ekliptyce podąża powoli ku równikowi niebieskiemu, przez co jego deklinacja będzie systematycznie maleć, a w związku z tym dni staną się nieznacznie, ale coraz to krótsze.
Słońce
W Małopolsce w dniu 1 lipca Słońce wschodzi o godzinie 4:35, a zachodzi o godzinie 20:53, czyli dzień będzie trwał 16 godzin i 18 minut. Będzie już krótszy od najdłuższego dnia w roku o 5 minut; natomiast 31 sierpnia Słońce wschodzi o 5:53, a zachodzi o 19:27, czyli będzie nam świeciło przez 13 godzin i 34 minuty: zatem przez wakacje ubędzie nam dnia o 2 godziny i 44 minuty. W międzyczasie zaś Słońce w swej „wędrówce” wśród znaków Zodiaku, przejdzie 22 lipca ze znaku Raka w znak Lwa, a w miesiąc później wstąpi w znak Panny. Ponadto 2 lipca wystąpi całkowite zaćmienie Słońca, u nas jednak niewidoczne. To piękne zjawisko będzie można obserwować we wschodniej Oceanii i Południowej Ameryce. Jeśli zaś chodzi o aktywność magnetyczną Słońca, to utrzymuje się ona nadal na niskim poziomie. Nieco zwiększona w jego 25 cyklu aktywności może wystąpić pod koniec sierpnia, czego widomą oznaką będzie niewielki wzrost ilości plam i rozbłysków w fotosferze Słońca. Natomiast zawsze należy się liczyć z niespodziankami z jego strony, co być może zaowocuje możliwością zaobserwowania nawet w Małopolsce zorzy polarnej.
Księżyc
Księżyc rozpocznie i zakończy wakacje w nowiu. Kolejność jego faz w lipcu będzie następująca: nów - 2 VII o godzinie 21:16, pierwsza kwadra - 09 VII o godzinie 12:55, pełnia - 16 VII o 23:38 i ostatnia kwadra - 25 VII o 03:18. W sierpniu zaś: nów 01 VIII o godzinie 05:12, pierwsza kwadra - 07 VIII o godzinie 19:31, pełnia - 15 VIII o 14:29, ostatnia kwadra - 23 VIII o 16:56 i nów 30 VIII o 12:37. W perygeum (najbliżej Ziemi) znajdzie się Księżyc 05 VII o godzinie 07 oraz 02 VIII o godzinie 09 i 30 VIII o 18. Natomiast w apogeum (najdalej od Ziemi) będzie 22 VII o godzinie 02 oraz 17 VIII o 13. Warto też pamiętać, że 20 lipca minie już 50 lat, od kiedy to statek Apollo 11 wylądował na Księżycu, a dzień później, stopy ludzi (Neil Armstrong i Buzz Aldrin) po raz pierwszy dotknęły powierzchni Srebrnego Globu. Wypada zatem spojrzeć bardziej sentymentalnie na naszego naturalnego satelitę, będącego aktualnie rezerwatem ścisłym, gdzie jak głosi legenda, wciąż na nowych śmiałków (dotychczas było ich tylko 12) czeka nasz Mistrz Twardowski. Ponadto w nocy z 16 na 17 lipca wystąpi częściowe zaćmienie Księżyca, które w Polsce będzie widoczne. Początek zaćmienia częściowego przypadnie o godzinie 22:01. Maksimum zaćmienia nastąpi o godzinie 23:31, a koniec zaćmienia częściowego - w godzinę po północy. Ponadto Księżyc będzie w wakacje zakrywał Marsa, oraz dwukrotnie: Saturna i planetę karłowatą Plutona. Te zjawiska nie będą jednak widoczne z terytorium Polski.
Widoczność planet
Merkurego będzie można obserwować na wieczornym niebie, nisko nad zachodnim horyzontem, w pierwszej dekadzie lipca. Potem skryje się w promieniach Słońca, a pojawi się nam na porannym niebie 30 lipca, by po trzech tygodniach znów zniknąć w jego promieniach. Wenus praktycznie przez całe wakacje kąpie się w promieniach Słońca, a będzie widoczna bardzo nisko na porannym niebie, jedynie w pierwszym tygodniu lipca. Pojawi się nam na wieczornym niebie dopiero w ostatniej dekadzie września. Mars, przebywający w gwiazdozbiorze Raka, będzie widoczny na wieczornym niebie tylko do połowy lipca, potem skryje się w promieniach Słońca, prawie aż do połowy października.
W gwiazdozbiorze Wężownika możemy praktycznie przez całą noc obserwować Jowisza z jego gromadką galileuszowych księżyców. Jowisz 10 VI był w opozycji do Słońca. Pod koniec wakacji będzie widoczny tylko na wieczornym niebie. Saturn przystrojony w pierścienie, które możemy podziwiać już przez niewielką lunetę, gości w gwiazdozbiorze Strzelca. Będzie w opozycji 9 VII, możemy go zatem obserwować na nocnym niebie przez cały okres wakacji. Natomiast Uran i Neptun widoczne będą w drugiej połowie nocy, odpowiednio w gwiazdozbiorach Ryb i Wodnika. Końcówka wakacji będzie szczególnie dobrym okresem do obserwacji tych planet w związku z ich przebywaniem blisko opozycji: Neptun – 10 IX, a Uran - 28 X Aby te planety dostrzec, musimy się posłużyć chociażby lornetką, a najlepiej lunetą.
Inne zjawiska na niebie
W drugiej połowie lipca, z maksimum 28 VII, można obserwować powolne meteory z roju Akwarydów, których radiant leży w gwiazdozbiorze Wodnika; w obserwacjach wieczornych nie będzie nam przeszkadzał Księżyc przed nowiem. Natomiast od 17 lipca do 24 sierpnia promieniują – znane od stuleci – Perseidy, zwane też łzami św. Wawrzyńca. Główne, rozciągłe ich maksimum wystąpi w dzień 12 i nocą z 12 na 13 sierpnia. Obserwacjom będzie jednak nieco przeszkadzał Księżyc dążący wówczas do pełni, który zajdzie dopiero po północy. Zapraszam wieczorem na Rynek w Niepołomicach, podobnie jak w roku ubiegłym, do wspólnych obserwacji tego słynnego roju meteorów - warto bowiem zarwać trochę nocy z poniedziałku na wtorek, aby zobaczyć te liczne „spadające gwiazdy”. Pamiętajmy też o staropolskiej prognozie: „W lipcu upały - wrzesień doskonały”

Adam Michalec
MOA w Niepołomicach, 3 czerwca 2019
Opracowanie i publikacja: Elżbieta Kuligowska
Na ilustracji: Asteryzm Trójkąta Letniego oraz pobliskie gwiazdy i konstelacje. Źródło: Carolyn Collins Petersen
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/sp ... niebo-2019
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Spojrzenie w wakacyjne niebo 2019.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 02 Lip 2019, 20:02

Niebo w pierwszym tygodniu lipca 2019 roku
2019-07-02.
Zaczęła się druga połowa 2019 roku i dni stopniowo stają się coraz krótsze, ale na razie zmiana jeszcze nie jest bardzo zauważalna. Wraz z początkiem lipca z nieba wieczornego znikają planety Mars i Saturn, a pojawi się na nim Księżyc, który zacznie miesiąc od nowiu 2 lipca, okraszonego całkowitym zaćmieniem Słońca, niestety widocznego z południowej części Ameryki Południowej i wschodniego Pacyfiku i podąży ku I kwadrze. Przez większą część nocy można obserwować planetę Jowisz, a przez całą noc — planetę Saturn, która w przyszłym tygodniu przejdzie przez opozycję.
We wtorek 2 lipca wieczorem naszego czasu Księżyc przejdzie przez nów, rzucając przy okazji swój cień na kawałek kuli ziemskiej. Mieszkańcy wąskiego pasa, po którym przejdzie cień Srebrnego Globu będą świadkami całkowitego zaćmienia Słońca. Na znacznie większym obszarze Księżyc zasłoni tylko kawałek tarczy słonecznej i stamtąd widoczne będzie częściowej zaćmienie naszej Gwiazdy Dziennej. W następnych dniach naturalny satelita Ziemi pojawi się na niebie wieczornym, początkowo w fazie wąskiego sierpa. Niestety nachylenie ekliptyki do wieczornego zachodniego widnokręgu zmienia się już na niekorzystne, stąd Księżyc zacznie być widoczny dopiero od czwartku 4 lipca, gdy godzinę po zmierzchu zajmie pozycję na wysokości 3°, prezentując tarczę w fazie 6%. 8° na zachód od niej znajdzie się planeta Mars, znikająca właśnie za widnokręgiem. Zaznaczyłem jej pozycję, ale raczej nie uda się jej dostrzec ze względu na jasne jeszcze tło nieba. Planeta Merkury zniknęła w zorzy wieczornej już wcześniej.
Ostatnie dni tygodnia Księżyc spędzi w sąsiedztwie gwiazdozbioru Lwa. W piątek 5 lipca faza księżycowej tarczy zwiększy się do 12%. Niecałe 6° na lewo od niej pokaże się gwiazda Regulus, najjaśniejsza gwiazda Lwa, zaś 8,5 stopnia od niego, lecz na godzinie 11 — Algieba, druga co do jasności gwiazda konstelacji, choć oznaczana na mapach nieba grecką literą γ. Kolejnego wieczora sierp Srebrnego Globu urośnie do 21%. Tym razem Regulus pokaże się 10° od Księżyca, na godzinie 4 względem niego, zaś Algieba — jakiś 1° dalej, na godzinie mniej więcej 2:30. W niedzielny wieczór tarcza Księżyca zwiększy sierp do ponad 30% i zajmie pozycję niecałe 9° na południe od Deneboli, gwiazdy, tworzącej wschodni kraniec głównej figury Lwa.
Po zapadnięciu większych ciemności główne role odgrywają dwie największe planety Układu Słonecznego. Początkowo lepiej widoczny jest Jowisz, który już o zmierzchu znajduje się kilkanaście stopni nad widnokręgiem, niedaleko południka centralnego. Najwyżej nad widnokręgiem planeta przechodzi około godziny 23, wznosząc się wtedy na wysokość około 16°. Od opozycji Jowisza minął już prawie miesiąc i planeta zaczyna zmniejszać już swoją jasność i rozmiary kątowe. W tym tygodniu blask Jowisza wyniesie -2,6 magnitudo, a jego tarcza ma średnicę 45″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 1 lipca, godz. 2:48 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 2 lipca, godz. 21:04 – o zmierzchu Europa na tarczy Jowisza (w IV ćwiartce),
• 2 lipca, godz. 21:56 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 2 lipca, godz. 23:26 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 3 lipca, godz. 0:30 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 4 lipca, godz. 1:22 – minięcie się Ganimedesa (N) i Io w odległości 19″, 86″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 4 lipca, godz. 23:39 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 14″, 74″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 6 lipca, godz. 1:10 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 6 lipca, godz. 22:28 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 6 lipca, godz. 23:06 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 6 lipca, godz. 23:49 – minięcie się Kallisto (N) i Ganimedesa w odległości 41″, 60″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 7 lipca, godz. 0:40 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 7 lipca, godz. 1:18 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 7 lipca, godz. 2:12 – minięcie się Io (N) i Ganimedesa w odległości 22″, 26″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 7 lipca, godz. 22:26 – wyjście Io z cienia Jowisza, 12″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia).

Druga z planet, planeta Saturn wschodzi jeszcze tuż po zachodzie Słońca, szykując się do przyszłotygodniowej opozycji. Saturn góruje dwie godziny po Jowiszu, około godziny 1, wznosząc się na podobną wysokość. Planeta zbliżyła się na nieco ponad 2° do łuku dość jasnych gwiazd w północno-wschodniej części gwiazdozbioru Strzelca. Obecnie świeci ona z maksymalnym blaskiem, około +0,1 wielkości gwiazdowej i dużą, jak na tę planetę tarczę, o średnicy 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia, przypada w czwartek 4 lipca.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu lipca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu lipca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w pierwszym tygodniu lipca 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 03 Lip 2019, 07:53

Niebo w lipcu 2019 (odc. 1) - Nazwij planetę!
2019-07-03.
Niesamowite! Spektakularne! Nadzwyczajne! Powoli zaczyna brakować słów na określenie tegorocznych Obłoków Srebrzystych... Biją rekordy zasięgu, obfitości, jasności i wielkości na niebie. Obserwatorzy zgodnie podkreślają: takiego sezonu jeszcze nie było! A jesteśmy dopiero na półmetku... Jakby tego było mało, nocne obłoki parę razy zapłonęły w kolorze… czerwieni. Zwykle oglądamy je w barwie, którą doskonale oddaje angielskie określenie: "electric blue". Skąd więc czerwień? Z tym pytaniem zwróciliśmy się do specjalistów z powiązanego z NASA portalu SpaceWeather.com.
Odpowiedź brzmi: przyczyną jest ozon, a ściślej - jego brak. Wiadomo powszechnie, że Ziemię spowija warstwa ozonowa. Kiedy promienie Słońca odbijają się od lodowych mikrokryształków tworzących Obłoki Srebrzyste i biegną ku nam, najpierw spotykają się z cząsteczkami ozonu w ziemskiej atmosferze. Gdy ozonosfera dotknięta jest niedoborem trójatomowego tlenu, światło w zakresie czerwieni łatwiej przez nią przenika, a efekt wzmacnia przejście promieni przez troposferę tworząc rubinowy zafarb - przede wszystkim w szczytowych partiach oglądanych przez nas Obłoków Srebrzystych.
Szczegółowy poradnik ich obserwacji i fotografowania zamieszczamy w poprzednim odcinku. Korzystajmy z każdej nadarzającej się okazji, bo "srebrzaki" nie ukazują się co noc i nie ma reguły ich pojawiania się na niebie. Po prostu - są jak duchy... ; )
W kalendarzu astronomicznym pierwsza połowa lipca 2019 nie obfituje w równie spektakularne zjawiska na polskim firmamencie. Warto jednak odnotować opozycję Saturna. 09 lipca "planeta w kapeluszu" znajduje się w przeciwstawieniu ze Słońcem, co oznacza, że widać ją przez całą noc. Patrząc przez teleskop być może wypatrzymy też Tytana - największy księżyc Saturna. Właśnie tam poleci "kosmiczna ważka", która w 2034 roku latać będzie nad powierzchnią tego intrygującego świata. Sam Saturn świeci niewysoko nad południowym widnokręgiem jako punkt ustępujący blaskiem jedynie Jowiszowi. 13 lipca do największej planety Układu Słonecznego dołącza Księżyc, który dwa dni później przesuwa się do Saturna prawie osiągając pełnię. A kiedy już ją osiągnie, będziemy mieli okazję podziwiać zaćmienie Księżyca, o którym opowiemy w kolejnym odcinku.
Na koniec - wielki konkurs Międzynarodowej Unii Astronomicznej pod patronatem Uranii: Nazwij Planetę! Dotąd wpłynęło już ponad 1000 zgłoszeń, ale o zwycięstwie wcale nie decyduje kolejność ani liczba propozycji. Można je składać do końca lipca, a więcej szczegółów podajemy w naszym filmowym kalendarzu astronomicznym. Zapraszamy!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... ij-planete

https://www.youtube.com/watch?v=0wQjzOJhLMI

www.astrokrak.pl
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w lipcu 2019 (odc. 1) - Nazwij planetę.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 10 Lip 2019, 08:09

Niebo w drugim tygodniu lipca 2019 roku
2019-07-09. Ariel Majcher
Z wieczornego nieba zniknęły planety Merkury i Mars. Pierwsza z planet podąży ku Słońcu i spotka się z nim 21 lipca, a następnie przejdzie na niebo poranne, 10 sierpnia oddalając się od Słońca na 19°. Ze względu na korzystne nachylenie ekliptyki do porannego widnokręgu o tej porze roku Merkury będzie wtedy bardzo dobrze widoczny przed świtem na tle gwiazdozbioru Raka. Natomiast druga z planet spotka się ze Słońcem 2 września i potem też przejdzie na niebo poranne, na którym zacznie być widoczna w drugiej połowie października. Wieczorem, początkowo po południowo-wschodniej i południowej stronie nieba, a w drugiej części nocy po stronie zachodniej można obserwować planety Jowisz i Saturn. Jowisz jest miesiąc po opozycji i jego warunki obserwacyjne powoli się pogarszają, zaś Saturn przejdzie przez opozycję we wtorek 9 lipca, stąd jest widoczny całą noc, choć — niestety — niezbyt wysoko nad widnokręgiem. Przed świtem coraz wyżej wznoszą się dwie ostatnie planety Układu Słonecznego, czyli Neptun i Uran. Noce się wydłużają i robią się coraz ciemniejsze, a zatem w tym tygodniu rozpoczynam sezon na obserwacje Neptuna i Urana.
Następne kilkanaście dni nocne niebo rozświetli jasna tarcza Księżyca. We wtorek 9 lipca około południa naszego czasu Srebrny Glob przeszedł przez I kwadrę i podąży ku pełni w kolejny wtorek 16 lipca. Ta pełnia będzie szczególna, gdyż podczas niej część tarczy naturalnego satelity zahaczy o cień naszej planety, zanurzając w niej 65% swojej średnicy, a całą częściową fazę zaćmienia da się obserwować z całego obszaru Polski.
Jednak w pierwszej części tego tygodnia Księżyc odwiedzi gwiazdozbiory Panny i Wagi, świecąc niezbyt wysoko nad widnokręgiem. W poniedziałek 8 lipca Księżyc pokazywał tarczę oświetloną w 43%, zajmując pozycję nieco ponad 2° od Porrimy, jednej z jaśniejszych gwiazd Panny. We wtorek 8 lipca tarcza Srebrnego Globu zwiększy fazę do 54% i przejdzie prawie 7° na północ od Spiki, najjaśniejszej gwiazdy całej konstelacji. Kolejny wieczór naturalny satelita Ziemi zacznie wciąż w granicach gwiazdozbioru Panny, lecz około północy przejdzie do gwiazdozbioru Wagi, w którym spędzi kolejne ponad 2 dni. W czwartek 11 lipca Srebrny Glob zajmie pozycję prawie dokładnie w środku konstelacji, prezentując tarczę, oświetloną w 75%.
W drugiej części tygodnia Księżyc odwiedzi gwiazdozbiory Skorpiona, Wężownika i Strzelca. W piątek 12 lipca jego tarcza zwiększy fazę do 84%, przechodząc niecałe 2° na północ od gwiazdy Graffias, najbardziej na północ wysuniętej gwiazdy z charakterystycznego łuku gwiazd w północno-zachodniej części Skorpiona. Ta gwiazda jest ciekawa nawet dla początkujących miłośników astronomii, gdyż już niewielki teleskop, a nawet większa lornetka pozwoli stwierdzić, że jest to układ podwójny, w którym dwie gwiazdy, o jasnościach +2,5 oraz +4,9 magnitudo, dzieli odległość 14″.
Sobotę 13 lipca Srebrny Glob ma zarezerwowaną na spotkanie z Jowiszem. Tej nocy faza księżycowej tarczy przekroczy 90%, a o zmierzchu przejdzie ona mniej niż 1,5 stopnia na północ od tarczy planety. Jowisz jest już miesiąc po opozycji, stąd o zmierzchu znajduje się po południowej stronie nieba, zajmując pozycję na wysokości 14°. Planeta przechodzi przez południk centralny po godzinie 22, a zatem na wciąż całkiem jasnym niebie. Ze względu na niskie położenie planety na nieboskłonie jej warunki obserwacyjne dość szybko się pogarszają. Zanim się porządnie ściemni, Jowisz zdąży już znacząco zredukować i tak niewielką wysokość nad widnokręgiem i na jego obraz coraz większy wpływ będzie miał stan naszej atmosfery. Efekt ten pogłębi się z każdym kolejnym tygodniem i jeszcze przed początkiem jesieni pozostanie nam tylko wzrokowe stwierdzenie obecności planety tam, gdzie powinna być. Na razie jasność Jowisza osłabła do -2,5 wielkości gwiazdowej, a rozmiar jego tarczy wynosi 45″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 9 lipca, godz. 23:10 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 10 lipca, godz. 0:32 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 10 lipca, godz. 1:44 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 10 lipca, godz. 20:59 – Ganimedes na tarczy Jowisza (na krawędzi I ćwiartki),
• 10 lipca, godz. 21:02 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 10 lipca, godz. 21:24 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 10 lipca, godz. 23:58 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 11 lipca, godz. 22:16 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 22″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 12 lipca, godz. 1:41 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 14″, 70″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 13 lipca, godz. 22:43 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 22″, 109″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 14 lipca, godz. 0:16 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 14 lipca, godz. 1:00 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 14 lipca, godz. 21:22 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 15 lipca, godz. 0:22 – wyjście Io z cienia Jowisza, 14″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 15 lipca, godz. 0:32 – przejście Kallisto 4″ na południe od brzegu tarczy Jowisza.


Ostatniego wieczora tego tygodnia Księżyc dotrze do gwiazdozbioru Strzelca, zwiększając fazę do 96%. Srebrny Glob zacznie wieczór ponad 2° na zachód od jasnej mgławicy M20 (Trójlistna Koniczyna), a do swego zachodu około 2:30 zbliży się doń na niecałe 0,5 stopnia. Oczywiście obecność tak jasnego Księżyca spowoduje, że mgławica będzie niewidoczna, ale warto zapamiętać położenie naturalnego satelity Ziemi i wrócić do tego obszaru nieba za kilka dni, gdy już Księżyca tam nie będzie.
W niedzielę 14 lipca z odległości 18° Księżycowi przyjrzy się planeta Saturn, wędrująca przez wschodnie obszary ekliptycznej części Strzelca. We wtorek 9 lipca planeta przejdzie przez opozycję względem Słońca, co oznacza, że teraz właśnie jest najlepszy czas na jej obserwacje: Saturn jest najbliżej Ziemi, w związku z czym jego tarcza jest największa i najjaśniejsza w całym sezonie obserwacyjnym, a planeta najwyżej nad widnokręgiem znajduje się w najciemniejszej części nocy. W tym roku Saturn w opozycji osiągnie jasność +0,1 magnitudo, a jego tarcza zwiększy średnicę do 18″.
Rok temu Saturn przeszedł przez aphelium, czyli najdalszy od Słońca punkt swojej orbity, a zatem najbliższe opozycje planety należą do tych niekorzystnych, nie tylko ze względu na niskie położenie planety nad widnokręgiem. Różnica odległości od Słońca Saturna w peryhelium i w aphelium wynosi 1,7 jednostki astronomicznej, czyli 250 mln km. A to oznacza, że w najkorzystniejszej opozycji, za 13 lat w 2032 r. planeta osiągnie jasność -0,5 magnitudo, przy średnicy tarczy 21″. I dodatkowo dotrze na pogranicze gwiazdozbiorów Bliźniąt, Byka i Oriona, wznosząc się na wysokość około 60°.
Nad ranem widoczne są jeszcze dwie planety Układu Słonecznego, choć do ich dostrzeżenia potrzebna jest lornetka, lub teleskop. Przez gwiazdozbiór Wodnika wędruje planeta Neptun. Ten sezon planeta spędzi w sąsiedztwie gwiazdy 4. wielkości φ Aquarii oraz świecącej z jasnością +5,5 magnitudo gwiazdy 96 Aquarii, co znacznie ułatwi jej odszukanie. Neptun wschodzi około godziny 23 i o godzinie podanej na mapce zajmuje pozycję na wysokości 23° nad południowo-wschodnią częścią nieboskłonu. Niestety wtedy niebo już powoli jaśnieje, ale z każdym kolejnym tygodniem planeta pokaże się na niebie wcześniej, a nocy przybywa, stąd warunki obserwacyjne szybko się poprawiają.
Obecnie Neptun przebywa nieco ponad 1° na północy wschód od φ Aquarii i jednocześnie niecałe pół stopnia na południe od gwiazdy 96 Aqr, a jego jasność wynosi +7,9 wielkości gwiazdowej. Planeta już porusza się ruchem wstecznym, dążąc do opozycji 10 września (co oznacza, że w tym samym czasie z perspektywy Marsa jest ona w koniunkcji ze Słońcem!) i zbliża się do gwiazdy φ Aquarii. W dniach 6 września planetę od gwiazdy oddzieli zaledwie 13″. Niestety największe zbliżenie da się dostrzec z Oceanu Spokojnego (np. z Hawajów). U nas 6 września rano Neptun zbliży się na 46″ do φ Aqr, zaś tego samego dnia wieczorem oddali się na 30″.
Druga z planet, planeta Uran, wędruje przez gwiazdozbiór Barana, jakieś 10° na południe od Hamala, najjaśniejszej gwiazdy konstelacji. Uran porusza się jeszcze ruchem prostym, czyli z zachodu na wschód. Planeta pojawia się na firmamencie po północy i 2 godziny później wznosi się na niecałe 20° ponad widnokrąg. Mimo to łatwiej ją dostrzec, gdyż jest o ponad 2 magnitudo jaśniejsza od Neptuna. Uran przebywa mniej więcej 2° na południe od podobnej do niego jasnością gwiazdy 19 Arietis, z którą można go pomylić. Należy pamiętać, że jest ona nieco bliżej głównej figury konstelacji.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu lipca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu lipca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w drugim tygodniu lipca 2019 roku3.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 15 Lip 2019, 08:06

Niebo w lipcu 2019 (odc. 2) - Zaćmienie Księżyca z konkursem!
2019-07-14.
Zaćmienie Księżyca zawsze robi wrażenie - nawet jeśli jest tylko częściowe. Właśnie takie zdarzy się 16 lipca późnym wieczorem. Niemal 2/3 tarczy Księżyca zniknie w cieniu Ziemi. To całkiem głęboka faza. I na dokładkę malownicza... Wystarczy odrobina wyobraźni i w księżycowym obliczu ujrzymy popularnego emotikona ; ) A kto chciałby ujrzeć więcej, niech zajrzy do naszego filmowego kalendarza astronomicznego w specjalnym odcinku poświęconym zaćmieniu Księżyca - z konkursem!
Zapamiętajmy kluczowe momenty: 22:01 - początek fazy częściowej. Naszego satelitę znajdziemy nisko nad pd-wsch horyzontem na tle jeszcze dość jasnego nieba. Cień Ziemi "ugryzie" tarczę Srebrnego Globu w lewej górnej ćwiartce. Sam zaś Księżyc pogrążony już w całości w ziemskim półcieniu i zawieszony zaledwie kilka stopni kątowych nad widnokręgiem powinien wyróżniać się miedzianym zabarwieniem. 23:31 - maksimum zaćmienia. Pamiętajmy, że nie jest to zaćmienie całkowite, ale niemal 2/3 tarczy Księżyca zniknie na dobre w cieniu naszej planety. To całkiem głęboka faza. Warto ją utrwalić na zdjęciu.
Mamy zasadniczo dwie opcje: albo chcemy uchwycić szczegóły tarczy Księżyca, albo ukazać kolor cienia Ziemi wyświetlony na księżycowym ekranie. W pierwszym przypadku stosujemy krótkie czasy naświetlania, przez co cień jest praktycznie czarny. Jeśli otworzymy migawkę aparatu na dłużej, wtedy wydobędziemy obraz zacienionej części Księżyca, za to ta jasna będzie prześwietlona. Coś za coś... Żeby utrwalić choć trochę szczegółów powierzchni naszego satelity potrzebujemy obiektywu o ogniskowej przynajmniej 200 mm. Im dłuższa, tym lepiej, ale powyżej 400 mm warto zadbać o prowadzenie aparatu za ruchem sfery niebieskiej. Tarcza Księżyca w teleobiektywie dość szybko zmienia położenie, więc trudno o nieporuszony obraz ze zwykłego statywu. Konieczne jest też użycie wężyka spustowego lub samowyzwalacza. Pole do fotograficznego popisu mamy ogromne, bowiem nasz satelita wędruje niewysoko nad południowym horyzontem, co także stwarza okazję do spróbowania sił w astropejzażu.
Zabawa w częściowe zaćmienie Księżyca skończy się o 01:00 w nocy z 16 na 17 lipca. Nasz sąsiad znów stanie się Srebrnym Globem. A tuż obok z prawej strony świecić będzie Saturn. I tu ciekawostka: przypomnijmy sobie ubiegłoroczne zaćmienie, kiedy Księżycowi towarzyszył Mars w Wielkiej Opozycji. Saturn nie ma tak imponującego blasku ani wyrazistej barwy, ale też jest w opozycji, a przez teleskop możemy podziwiać jego pierścienie pod bardzo dużym kątem.
Imieniem Saturna ochrzczono przed laty najpotężniejszą rakietę w dziejach, która wyniosła astronautów na Księżyc, a jej start z misją Apollo 11 nastąpił... 16 lipca 1969 roku. Cztery dni później astronauci stanęli na Srebrnym Globie. Neil Armstrong i Edwin Aldrin przeprowadzili kilka eksperymentów naukowych i zebrali prawie 22 kg księżycowych skał. Na okołoksiężycowej orbicie czekał na nich Michael Collins pilotujący załogowy moduł Columbia.
Z okazji 50. rocznicy lądowania na Księżycu nakładem wydawnictwa Astra ukazała się biografia Michaela Collinsa. Dla czytelników "Uranii" i słuchaczy "Radia Planet i Komet" w Polskim Radiu PiK mamy konkursowe egzemplarze, a szczegóły zabawy ujawniamy w filmie poświęconym zaćmieniu Księżyca. Oprócz książek, do wygrania jest też "Urania" w najnowszym numerze. I to nie koniec "księżycowych" niespodzianek... Zapraszamy!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... -konkursem

https://www.youtube.com/watch?v=wy8feDEZ8kw

www.astrokrak.pl
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w lipcu 2019 (odc. 2) - Zaćmienie Księżyca z konkursem.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 16 Lip 2019, 08:26

Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku
2019-07-16. Ariel Majcher
Kończy się pierwszy miesiąc lata i niedługo Słońce przetnie równoleżnik 20° deklinacji w drodze na południe. Od tego czasu dnia zacznie szybko ubywać. W trakcie najbliższych kilku nocy głównym aktorem nocnego nieba stanie się Księżyc w fazie bliskiej pełni. Ta przypada w nocy z wtorku 16 lipca na środę 17 lipca, tuż przed północą naszego czasu. Lipcową pełnię uświetni zaćmienie Księżyca, widoczne prawie w całości z Polski. Szkoda że częściowe, o fazie maksymalnej wynoszącej 65%. Zaćmionemu Srebrnemu Globowi w niezbyt dużej odległości towarzystwa dotrzyma planeta Saturn, a w nieco dalszej — planeta Jowisz. Do końca tygodnia, już bliżej ostatniej kwadry, naturalny satelita Ziemi dotrze do planety Neptun, która w związku z tym jest widoczna słabo. Nieco lepiej przez jasne tło nieba przebija się planeta Uran, która jest wyraźnie jaśniejsza i znajduje się wciąż daleko od Księżyca.
Po zmierzchu warto zwrócić swój wzrok na południe i południowy wschód. W tym obszarze nieboskłonu, nisko nad widnokręgiem wędrują planety Jowisz i Saturn, które z biegiem czasu przesuwają się na zachód i znikają za horyzontem. Największa planeta Układu Słonecznego jest już 6 tygodni po opozycji i choć nie jest to dużo czasu, to ze względu na niekorzystne położenie na niebie planeta szybko przesuwa się na południowy zachód i chowa się pod widnokrąg jeszcze przed godziną 2. Jowisz porusza się ruchem wstecznym i obecnie dokładnie pod nim nie świecą gwiazdy Shaula i Lesath, tworzące żądło Skorpiona, lecz gwiazda Wei ze środkowej części konstelacji. Do niedzieli 21 lipca jasność planety spadnie poniżej -2,5 wielkości gwiazdowej, a średnica jej tarczy — do 44″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 15 lipca, godz. 20:55 – o zmierzchu cień Io na tarczy Jowisza,
• 15 lipca, godz. 21:42 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 16 lipca, godz. 21:2 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 15″, 58″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 17 lipca, godz. 1:30 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 17 lipca, godz. 22:06 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 18 lipca, godz. 0:30 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 18 lipca, godz. 1:22 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 19 lipca, godz. 0:52 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 26″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 21 lipca, godz. 1:36 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 22″, 113″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 21 lipca, godz. 23:08 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia).
Księżyc zaczął tydzień w centrum zodiakalnej części Strzelca, mniej więcej 5° na zachód od Saturna, prezentując tarczę oświetloną w 99%. 2° bliżej pod Księżycem znajdowała się gwiazda Nunki, jedna z jaśniejszych gwiazd Strzelca. W momencie pokazanym na mapce Srebrny Glob zdążył odejść od Jowisza na ponad 25°. Planeta Saturn jest tuż po opozycji i świeci na niebie prawie całą noc. Jej jasność wynosi +0,1 magnitudo, a średnica tarczy — 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada w nocy z 18 na 19 lipca.
Dobę później Księżyc przesunie się na pozycję 7,5 stopnia na wschód od Saturna. I będzie to jeden z bardziej wyczekiwanych przez miłośników astronomii wieczorów tego lata. A wszystko przez częściowe zaćmienie naturalnego satelity Ziemi o całkiem sporej fazie 65%. Zjawisko w całości (od początku fazy półcieniowej) da się obserwować z południowo-wschodniej części Polski, ale zanim zacznie się faza częściowa, Księżyc wzejdzie już nad całym krajem. Wejście Księżyca w półcień Ziemi zacznie się około 20:44 naszego czasu, wejście w cień — o 22:02, faza maksymalna — o 23:32, koniec zaćmienia częściowego — już 17 lipca o godzinie 1, zaś koniec zaćmienia półcieniowego — o godzinie 2:18. Wtedy do zachodu Księżyca zostanie jeszcze całkiem sporo czasu, a jego tarcza przesunie się wtedy na południowy zachód, zajmując pozycję na wysokości jakichś 13°. Niecałe 8° na zachód od niego znajdzie się planeta Saturn.
W następnych nocach Srebrny Glob odwiedzi gwiazdozbiory Koziorożca i Wodnika, zmniejszając stopniowo fazę od 99% w środę 18 lipca do 79% w niedzielę 21 lipca. Niestety w omawianych gwiazdozbiorach nie ma bardzo jasnych gwiazd i wszystkie one zginą w silnej księżycowej łunie. Tym bardziej planeta Neptun, świecąca blaskiem +7,9 magnitudo. W weekend Księżyc zbliży się do Neptuna na odległość mniejszą od 6°. Ale warto zapamiętać, gdzie znajduje się Neptun i wrócić do niego za kilka dni, gdy Księżyc odsunie się na wschód i znacznie zmniejszy fazę.
Planeta Uran wschodzi około północy i dwie godziny później wznosi się na wysokość ponad 15°. Jest ona o 2 magnitudo jaśniejsza od Neptuna i stąd znacznie łatwiejsza do zidentyfikowania, choć w jej najbliższej okolicy nie ma charakterystycznych układów w miarę jasnych gwiazd, które można wykorzystać do odnalezienia planety. Urana należy szukać jakieś 10° pod główną figurą gwiazdozbioru Barana.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku4.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 24 Lip 2019, 07:37

Niebo w czwartym tygodniu lipca 2019 roku
2019-07-24. Ariel Majcher
Słońce przekroczyło już równoleżnik 20° deklinacji w drodze na południe i skończył się w ten sposób okres najdłuższych dni i najkrótszych nocy. W następnych tygodniach Słońce podąży szybko na południe, zmniejszając wysokość górowania w tempie ponad 10° na miesiąc, by w trzeciej dekadzie listopada przechodzić przez południk centralny 40° niżej, niż obecnie. Kończy się też powoli sezon na obłoki srebrzyste i łuk okołohoryzontalny. Pierwsze zjawisko można obserwować już tylko w północnej części Polski, natomiast drugie — na krańcach południowych, gdzie Słońce w południe jest jeszcze odpowiednio wysoko (przypominam, co najmniej zjawisko może zajść, gdy Słońce znajduje się na wysokości co najmniej 58° nad widnokręgiem).
Po zachodzie Słońca na niebie wieczornym widoczne są planety Jowisz i Saturn, zaś w drugiej połowie nocy pokazują się planety Neptun i Uran, między którymi przejdzie Księżyc w okolicach ostatniej kwadry. O tej porze roku nachylenie ekliptyki do porannego nieboskłonu zaczyna być bardzo duże, stąd Księżyc oraz przebywające blisko Słońca i jednocześnie blisko ekliptyki ciała niebieskie są widoczne stosunkowo dobrze.
Pierwszym obiektem, wyłaniającym się z zorzy wieczornej po zachodzie Słońca jest planeta Jowisz, pokazująca się na wysokości mniej więcej 15° niewiele na wschód od południka centralnego. Jowisz góruje około godziny 21:30, a zatem mniej niż godzinę po zmierzchu i chowa się pod widnokrąg jakieś 4 godziny później. A zatem warunki obserwacyjne tej planety szybko się pogarszają, gdyż zanim zrobi się ciemno, planeta jeszcze bardziej zmniejsza i tak niezbyt dużą początkową wysokość, przez co na jej obraz bardzo duży wpływ ma stabilność ziemskiej atmosfery. Jasność Jowisza zmniejszyła się już do -2,5 magnitudo, zaś tarcza planety zmniejszyła średnicę do 43″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 22 lipca, godz. 20:47 – o zmierzchu Io na tarczy Jowisza (w IV ćwiartce),
• 22 lipca, godz. 21:24 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 22 lipca, godz. 22:40 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 22 lipca, godz. 23:38 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 23 lipca, godz. 20:46 – wyjście Io z cienia Jowisza, 17″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 23 lipca, godz. 23:26 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 14″, 62″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 25 lipca, godz. 22:58 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 27 lipca, godz. 20:40 – o zmierzchu cień Europy na tarczy Jowisza (w I ćwiartce),
• 27 lipca, godz. 21:38 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 28 lipca, godz. 22:04 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza, 45″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 28 lipca, godz. 0:58 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia).

Nieco później, jakieś 30° na wschód od Jowisza z zorzy wieczornej wyłania się planeta Saturn, przechodząca obecnie na południe od łuku gwiazd 3. i 4. wielkości w północno-wschodniej części głównej figury Strzelca. Do końca tygodnia Saturn zbliży się na mniej niż 50′ do najbardziej na południe wysuniętej z nich, gwiazdy o Sgr, świecącej z jasnością obserwowaną +3,8 wielkości gwiazdowej. Odległość 30° oznacza, że Saturn góruje i zachodzi 2 godziny po Jowiszu. Od opozycji Saturna nie minął jeszcze miesiąc i planeta świeci z jasnością +0,1 wielkości gwiazdowej, przy tarczy o średnicy 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem zachodnia, przypada w piątek 26 lipca.
Księżyc po pełni przeniósł się na niebo poranne. Prawie w środku tygodnia, dokładnie w czwartek 25 lipca o godzinie 3:18 naszego czasu, Srebrny Glob przejdzie przez ostatnią kwadrę, stąd znacznego osłabienia jego blasku należy się spodziewać dopiero w drugiej części tygodnia, gdy zacznie wschodzić sporo po północy i przyjmie kształt sierpa.
Naturalny satelita Ziemi zaczął tydzień na pograniczu gwiazdozbiorów Wodnika, Wieloryba i Ryb, niewiele ponad 8° na wschód od Neptuna, prezentując tarczę w fazie 78%. Oczywiście bliskość jasnej tarczy Księżyca powodowała, że dostrzeżenie ostatniej planety Układu Słonecznego było bardzo trudne, lub wręcz niemożliwe. Jednak w drugiej części tygodnia powinno się to udać już bez większego kłopotu, gdyż znaczną pomoc w odnalezieniu Neptuna stanowią gwiazdy φ i 96 Aquarii oraz kilka gwiazd widocznych dopiero w lornetce, niedaleko których Neptun obecnie wędruje. Wstawka pokazuje położenie Neptuna w momencie pokazanym na mapce, ale planeta porusza się niezbyt szybko i jej położenie względem gwiazd zmienia się niewiele. Choć aktualne położenie Neptuna ułatwia ocenę prędkości przesuwania się planety względem gwiazd tła.
W kolejnych dniach Księżyc przejdzie przez gwiazdozbiory Wieloryba i Ryb, w których zodiakalnej części nie ma zbyt jasnych gwiazd. W nocy z poniedziałku 22 lipca na wtorek 23 lipca tarcza Księżyca w fazie 69% przejdzie ponad 15° na północ od gwiazdy Deneb Kaitos, stanowiącej zachodni kraniec głównej figury Wieloryba i świecącej z jasnością obserwowaną +2 magnitudo.
W poranek czwartkowy Księżyc w ostatniej kwadrze zbliży się na 7° do Urana i jednocześnie przejdzie 17&deg na południe od Hamala, najjaśniejszej gwiazdy Barana, mającej jasność obserwowaną prawie dokładnie taką samą, jak Deneb Kaitos.
Dwa ostatnie poranki tego tygodnia Srebrny Glob spędzi w gwiazdozbiorze Byka, przyjmując już kształt całkiem cienkiego sierpa. W sobotę 27 lipca faza jego tarczy spadnie do 30%, a 10° nad nią znajdzie się znana gromada otwarta gwiazd Plejady. Dobę później sierp Księżyca zwęzi się do 21% i przejdzie 1,5 stopnia od Aldebarana, najjaśniejszej gwiazdy całej konstelacji.
W środku następnego tygodnia Księżyc przejdzie przez nów i ze względu na korzystne nachylenie ekliptyki rano i niekorzystne wieczorem będzie on całkiem dobrze widoczny w pierwszych dniach następnego tygodnia i praktycznie niewidoczny w drugiej jego części.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu lipca 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu lipca 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu lipca 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w czwartym tygodniu lipca 2019 roku4.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 26 Lip 2019, 09:08

Niebo w lipcu 2019 (odc. 3) - Imię polskiej planety
2019-07-25.
Kończy się czas polskich "białych nocy", a wraz z nim - tegoroczny "sezon polowań" na Obłoki Srebrzyste, pod wieloma względami rekordowy. Zaczynamy za to polowanie na polską planetę! Obiekt odkryty przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z CA UMK w Toruniu jest oczywiście niewidoczny gołym okiem. Przez teleskop też go nie zobaczymy, ale wiemy dokładnie gdzie jest i możemy go wskazać na wakacyjnym niebie. A dodatkowo, Międzynarodowa Unia Astronomiczna szuka dla niego nazwy w wielkim konkursie pod patronatem "Uranii". Szczegóły - w naszym kalendarzu astronomicznym. Zapraszamy!
Koniec "białych nocy" oznacza powrót na firmament Drogi Mlecznej w całej okazałości. W tym roku odgrywa ona szczególną rolę, bowiem stanowi "gwiazdowskaz" dla odnalezienia polskiej planety. Najpierw znajdźmy Trójkąt Letni złożony z trzech najjaśniejszych gwiazd świecących późnym wieczorem wysoko południowej części nieba. Tworzą go: Wega, Deneb i Altair. Na lewo od Altaira bez trudu zidentyfikujemy charakterystyczną konstelację Delfina - pod warunkiem, że patrzymy z dala od silnych świateł. Z kolei na lewo i nieco poniżej Delfina świeci dość wyraźna gwiazda - nazywa się Enif i należy do Pegaza. Pomiędzy Enifem a Delfinem szukamy obiektu o "romantycznej" nazwie BD +14 4559. To gwiazda, wokół której prof. Andrzej Niedzielski z CA UMK w Toruniu kilka lat temu odkrył planetę. Gwiazda jest niewidoczna gołym okiem - świeci jako punkt 9. wielkości, więc jest dostrzegalna tylko przez mocną lornetkę lub teleskop. Została jednak wytypowana przez Międzynarodową Unię Astronomiczną do nadania jej imienia w specjalnym konkursie. Szukamy nazwy dla gwiazdy oraz okrążającej ją planety. Śpieszmy się, bo propozycje przyjmowane są tylko do końca lipca! Zgłaszamy je pod adresem www.iau100.pl/planety. Nazwy powinny być powiązane ze sobą tematycznie i związane z Polską. A kto dodatkowo chce się podzielić swoim pomysłem z nami, ten ma szansę na bonusowe nagrody w postaci mobilnego teleskopu (w sam raz na wakacje), astronomicznych książek i gadżetów oraz rocznej prenumeraty świętującej 100-lecie "Uranii".
Wróćmy pod niebo gwiaździste. Do końca lipca możemy śledzić wieczorne popisy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a rozkład jej lotów - jak zawsze - zamieszcza portal www.heavens-above.com. 28 lipca wczesnym rankiem podziwiamy sierp Księżyca w bliskim złączeniu z Aldebaranem - najjaśniejszą gwiazdą Byka. A nocą z 28 na 29-go warto zapolować na Południowe delta-Akwarydy. Blask Księżyca nie będzie przeszkadzał, więc z ciemnego miejsca możemy dostrzec nawet 20 meteorów w ciągu godziny. Największe szanse mamy w drugiej części nocy. Meteory z tego roju latają stosunkowo powoli i zostawiają wyraźne ślady. Powodzenia na łowach!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... ej-planety

https://www.youtube.com/watch?v=jQNCOv9GYFQ
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w lipcu 2019 (odc. 3) - Imię polskiej planety.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 31 Lip 2019, 08:15

Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku
2019-07-30. Ariel Majcher
W drugiej części tygodnia zacznie się sierpień, czyli pierwszy miesiąc z szybko skracającymi się dniami i wydłużającymi nocami. W jego trakcie wysokość górowania Słońca obniży się o 10°, a noc wydłuży się o ponad 2 godziny, do 11,5 godziny. Prawie dokładnie w środku tygodnia, w czwartek 1 sierpnia o godzinie 5:12 naszego czasu Księżyc przejdzie przez nów, stąd można go dostrzec pod koniec lipca przed świtem oraz na początku sierpnia po zmierzchu. Na niebie porannym Srebrny Glob jest widoczny znacznie lepiej, gdyż ekliptyka jest nachylona wysoko, w przeciwieństwie do nieba wieczornego, z którym tworzy mały kąt, ale jeszcze nie na tyle mały, żeby Księżyc zaraz po nowiu ginął w zorzy wieczornej. Po zmierzchu coraz słabiej widoczna jest planeta Jowisz, nieco lepiej — planeta Saturn, natomiast przez całkiem dużą już część nocy można obserwować dwie ostatnie planety Układu Słonecznego: przebywającego w Wodniku Neptuna i wędrującego przez konstelację Barana Urana.
W ostatnich dniach lipca naturalny satelita Ziemi dążył do nowiu, a ponieważ o tej porze roku ekliptyka tuż przed wschodem Słońca tworzy duży kąt z widnokręgiem, Księżyc można obserwować czasami nawet kilkadziesiąt godzin przed nowiem. Tak jak w tym tygodniu, gdy w środę 31 lipca na 45 minut przed świtem Księżyc zdąży pojawić się na nieboskłonie i wznieść się na wysokość około 1°, prezentując tarczę w fazie 1%. Zarówno wysokość, jak i grubość księżycowego sierpa jest bardzo niewielka, a zatem by mieć szansę na jego dostrzeżenie należy dysponować odpowiednio odsłoniętym widnokręgiem i przejrzystą atmosferą. Przyda się też lornetka, lub teleskop. W odnalezieniu Księżyca na pewno pomogą jasne gwiazdy Bliźniąt, czyli para Kastor i Polluks. Dzisiejszego poranka Księżyc znajdzie się jakieś 5-6 stopni pod nimi.
Wcześniej, w poniedziałek 29 lipca o tej samej porze można było dostrzec Księżyc w fazie 12%, wędrujący prawie 9° na południe od gwiazdy El Nath, stanowiącej północny róg Byka oraz jednocześnie 0,5 stopnia na południe od gwiazdy ζ Tauri, stanowiącej południowy róg Byka. Na przedłużeniu linii, łączącej wspomniane gwiazdy znajduje się Betelgeuse, druga co do jasności gwiazda Oriona. Dobę później, we wtorek 30 lipca sierp Księżyca zwęził się do 6%, a 5° na południe od niego można było dostrzec Alhenę, trzecią co do jasności gwiazdę Bliźniąt.
Po czwartkowym nowiu naturalny satelita Ziemi przeniesie się na niebo wieczorne. Początkowo jego warunki obserwacyjne nie będą korzystne, ze względu na coraz mniejsze nachylenie ekliptyki do widnokręgu o tej porze doby. Dopiero pod koniec przyszłego tygodnia, zbliżając się do pełni, Srebrny Glob zacznie wznosić się wyżej.
W piątek 2 sierpnia godzinę po zachodzie Słońca Księżyc będzie właśnie zachodził, a więc jego dostrzeżenie tego wieczora należy do zadań ekstremalnych. Zwłaszcza, że jego sierp zdąży powiększyć fazę do zaledwie 4%. Kolejny wieczór powinien już umożliwić dostrzeżenie Księżyca, gdyż o tej samej porze zdąży się on wznieść na wysokość około 5°, a faza tarczy urośnie do 10%. 9° nad nim znajdzie się Denebola, druga co do jasności gwiazda Lwa. W niedzielę 4 sierpnia wysokość Księżyca nad widnokręgiem godzinę po zachodzie Słońca zwiększy się, ale tylko do mniej więcej 8°, zaś faza urośnie do 19%. 7° na prawo do księżycowej tarczy pokaże się Porrima, jedna z jaśniejszych gwiazd Panny. A 3-krotnie dalej w tym samym kierunku — Spica, najjaśniejsza gwiazda całej konstelacji.
Godzinę po zmierzchu planeta Jowisz jest już niestety po górowaniu, a do godziny podanej na mapce, czyli gdy już zapadnie prawie noc astronomiczna, jej wysokość nad widnokręgiem zmniejszy się do nieco ponad 10°, by zejść z nieboskłonu 2 godziny później. I mimo, że od opozycji Jowisza nie minęły jeszcze 2 miesiące, planeta jest widoczna słabo. Do niedzieli 4 sierpnia jasność Jowisza spadnie do -2,4 wielkości gwiazdowej, zaś jego tarcza zmniejszy rozmiar do 42″. Pod koniec przyszłego tygodnia planeta zmieni kierunek swojego ruchu z wstecznego na prosty, kończąc okres najlepszej swojej widoczności w tym sezonie obserwacyjnym. Stąd jej ruch względem gwiazd tła staje się minimalny. W kolejnych tygodniach warunki obserwacyjne Jowisza szybko się pogorszą i pozostanie nam w zasadzie tylko wzrokowe stwierdzenie obecności planety w przewidywanym miejscu. Na razie jednak jeszcze da się ją obserwować na nocnym niebie, a w związku z tym można dostrzec wędrówkę jej czterech najjaśniejszych księżyców, tzw. księżyców galileuszowych. A w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 29 lipca, godz. 22:18 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 29 lipca, godz. 23:18 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 30 lipca, godz. 0:30 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 30 lipca, godz. 22:42 – wyjście Io z cienia Jowisza, 19″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 1 sierpnia, godz. 0:12 – minięcie się Ganimedesa (N) i Kallisto w odległości 38″, 53″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 3 sierpnia, godz. 20:28 – o zmierzchu Europa na tarczy Jowisza (w IV ćwiartce),
• 3 sierpnia, godz. 21:38 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 3 sierpnia, godz. 22:00 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 4 sierpnia, godz. 0:16 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 4 sierpnia, godz. 21:30 – wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
• 4 sierpnia, godz. 23:26 – wejście Ganimedesa w cień Jowisza, 22″ na wschód od tarczy planety (początek zaćmienia)
Szczególnie ciekawe będzie niedzielne wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza, a następnie zniknięcie w jego cieniu.

Druga z wieczornych planet, planeta Saturn, jest położona jakieś 30° na wschód od Jowisza i góruje około godziny 23, już na całkiem ciemnym niebie i jej warunki obserwacyjne jeszcze nie są takie złe. Saturn wciąż przesuwa się ruchem wstecznym i do końca tygodnia zbliży się na nieco ponad 0,5 stopnia do gwiazdy o Sgr, czyli najbardziej na południe wysuniętej gwiazdy z charakterystycznego łuku gwiazd w północno-wschodniej części głównej figury Strzelca. Jasność i rozmiary kątowe planety również spadają, ale dzieje się to wolniej, niż w przypadku Jowisza. Do końca tygodnia jasność Saturna zmniejszy się do prawie +0,2 magnitudo, ale jego tarcza nadal ma średnicę 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada na sobotę 3 sierpnia.
Dwie ostatnie planety Układu Słonecznego są dobrze widoczne w drugiej połowie nocy. Dotyczy to zwłaszcza Neptuna, który pokazuje się na nieboskłonie około godziny 22 i góruje 5 godzin później, na jeszcze całkiem ciemnym niebie, na wysokości ponad 30°. Z odszukaniem planety nie powinno być kłopotu, jeśli dysponuje się większą lornetką, lub teleskopem, ponieważ Neptun w tym sezonie obserwacyjnym kreśli pętlę bardzo blisko gwiazdy 96 Aqr, mającej jasność obserwowaną +5,5 magnitudo oraz jaśniejszej o ponad 1 wielkość gwiazdową gwiazdy φ Aquarii. Do niedzieli 4 sierpnia Neptun oddali się od pierwszej z wymienionych gwiazd na odległość 46′ i jednocześnie zbliży do drugiej z nich na 50. Jasność samej planety, to +7,9 magnitudo.
Okrążająca bliżej nas, ale położona na niebie prawie 50° na północny wschód planeta Uran wschodzi niecałe 1,5 godziny po Neptunie i do godziny podanej na mapce zdąży się wznieść na wysokość 13°, ale 2,5 godziny później wznosi się już na wysokości ponad 35°. Uran wędruje przez gwiazdozbiór Barana, jakieś 10° na południe od Hamala, najjaśniejszej gwiazdy konstelacji. Jasność planety wynosi +5,8 magnitudo, czyli prawie tyle samo, co znajdującej się ponad 2° na północ od Urana gwiazdy 19 Arietis, z którą można ją pomylić. Trzeba więc uważać przy szukaniu planety. Ale nie powinno być problemu z identyfikacją, ze względu na to, że planeta jest położona bardziej na południe a dodatkowo różni się barwą od gwiazdy. 19 Arietis, to olbrzym typu widmowego K5, tak samo, jak odległy o 35° Aldebaran, najjaśniejsza gwiazda Byka. A zatem
19 Ari ma barwę żółto-pomarańczową. Zaś Uran jest raczej błękitny.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku4.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo na przełomie lipca i sierpnia 2019 roku5.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 06 Sie 2019, 10:26

Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2019 roku
2019-08-05. Ariel Majcher
Noce środkowej części sierpnia upłyną w blasku Księżyca w fazie bliskiej pełni. W środę 7 sierpnia Srebrny Glob przejdzie przez I kwadrę i podąży ku pełni, a pod koniec tygodnia spotka się z planetami Jowisz i Saturn. Obie planety zbliżają się do Słońca i ich warunki obserwacyjne pogarszają się, ale dzięki coraz szybszemu zmierzchowi efekt jest wolniejszy, niż przy wydłużającym się dniu. Natomiast w drugiej części nocy poprawia się widoczność dwóch ostatnich planet Układu Słonecznego, które powoli dążą do swoich opozycji. Neptun znajdzie się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce za miesiąc, zaś Uran — pod koniec października. W najbliższych dniach bardzo blisko Neptuna przejdzie planetoida (135)Hertha, której opozycja przypada w tym roku 6 września, czyli 4 dni przed opozycją Neptuna. Hertha jest o jakieś 2 magnitudo słabsza od ostatniej planety Układu Słonecznego. Tuż przed świtem na wschodnim nieboskłonie pojawia się już planeta Merkury, dążąca do maksymalnej elongacji zachodniej, którą osiągnie w sobotę 10 sierpnia. Można ją obserwować na kilkadziesiąt minut przed świtem, kilka stopni nad wschodnim widnokręgiem. Zbliża się też coroczne maksimum słynnego roju meteorów Perseidów. Niestety w tym roku ich obserwacje popsuje swoim blaskiem Księżyc. W niedzielę przypada 20 rocznica pamiętnego całkowitego zaćmienia Słońca, którego pas przeszedł niewiele na południe od granic Polski.
Naturalny satelita Ziemi powoli rozgaszcza się na niebie wieczornym, lecz w tym tygodniu przejdzie przez najbardziej na południe wysuniętą część swojej orbity, stąd nie wzniesie się wyżej, niż kilkanaście stopni ponad widnokrąg. Od poniedziałku 5 sierpnia do niedzieli 11 sierpnia Srebrny Glob odwiedzi gwiazdozbiory Panny, Wagi, Skorpiona, Wężownika i Strzelca.
Pierwszego dnia tygodnia o godzinie podanej na mapce Księżyc dotrze do środkowej części Panny, prezentując tarczę w fazie 29%. Utworzy wtedy trójkąt prawie równoramienny z gwiazdami Spica (najjaśniejsza gwiazda Panny, położona w odległości 8° na godzinie 7 względem Księżyca) oraz Porrima, nieco słabsza, położona na godzinie 4 względem tarczy Srebrnego Globu. Niestety w tym momencie do zachodu wszystkich trzech ciał niebieskich pozostanie już niewiele czasu i wszystkie one zajmą pozycję na wysokości małych kilku stopni nad widnokręgiem.
W środę 7 sierpnia oświetlona w połowie tarcza Księżyca dotrze do gwiazdozbioru Wagi, zajmując pozycję na linii, łączącej dwie najjaśniejsze gwiazdy konstelacji: Zuben Eschamali (6° nad tarczą Srebrnego Globu) i Zuben Elgenubi (3,5 stopnia pod tarczą).
Kolejnego wieczora naturalny satelita Ziemi pozostanie w gwiazdozbiorze Wagi, ale zbliży się do gwiazdozbioru Skorpiona i Wężownika. O godzinie podanej na mapce dla tego dnia jego tarcza pokaże fazę 62%, a około 5° na wschód od niej znajdzie się charakterystyczny łuk całkiem jasnych gwiazd konstelacji Skorpiona z gwiazdami Graffias i Dshubba. 10° dalej w tym samym kierunku widoczna będzie planeta Jowisz. Ciekawa jest zwłaszcza pierwsza z wymienionych gwiazd, która jest układem podwójnym o separacji składników 14″, a zatem możliwych do rozdzielenia już w małym teleskopie, czy nawet większej lornetce.
W piątek 9 sierpnia Księżyc ma zaplanowane spotkanie z Jowiszem. W momencie pokazanym na mapce faza księżycowej tarczy urośnie o kolejne 10%, do 72%, a Jowisz znajdzie się niecałe 3&deg od Księżyca. 2 godziny później, tuż przed zachodem obu ciał niebieskich odległość między nimi zmniejszy się do 2°. Ale o godzinie 23 7° pod Księżycem da się dostrzec Antaresa, najjaśniejszą gwiazdę Skorpiona. Do niedzieli 11 sierpnia jasność największej planety Układu Słonecznego spadnie do -2,3 wielkości gwiazdowej, a średnica jej tarczy — do 41″. Jowisz w niedzielę 11 sierpnia zmieni kierunek ruchu z wstecznego na prosty, a zatem w najbliższych dniach jego położenie względem gwiazd tła zmieni się bardzo niewiele.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 5 sierpnia, godz. 20:58 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 13″, 52″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 6 sierpnia, godz. 0:08 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 6 sierpnia, godz. 21:14 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
• 7 sierpnia, godz. 0:36 – wyjście Io z cienia Jowisza, 22″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 7 sierpnia, godz. 20:21 – o zmierzchu Io i jej cień na tarczy Jowisza (Io w I ćwiartce, jej cień — w IV),
• 7 sierpnia, godz. 20:46 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 7 sierpnia, godz. 21:56 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 8 sierpnia, godz. 20:27 – minięcie się Ganimedesa (N) i Europy w odległości 22″, 96″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 8 sierpnia, godz. 22:22 – przejście Kallisto 3″ na północ od brzegu tarczy Jowisza,
• 10 sierpnia, godz. 21:54 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 11 sierpnia, godz. 0:14 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 11 sierpnia, godz. 0:28 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 11 sierpnia, godz. 22:46 – Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia).

Sobotę 10 sierpnia Księżyc spędzi jeszcze w Wężowniku, jakieś 10° na wschód od Jowisza i jednocześnie 20° na zachód od Saturna, pokazując tarczę oświetloną w 80%. Ostatniego wieczora tygodnia dystans między satelitą Ziemi a planetą z pierścieniami zmniejszy się do 7°, ale jednocześnie faza tarczy Srebrnego Globu urośnie do 88%. 2,5 stopnia pod nią znajdzie się gwiazda Kaus Borealis, czyli najbardziej na północ wysunięta gwiazda (jeśli nie liczyć łuku gwiazd przy Saturnie) z głównej figury Strzelca. Jednak mimo jasności +2,8 magnitudo ciężko jej się będzie przebić przez wytwarzaną przez Księżyc łunę. Blask Saturna to +0,2 magnitudo (przy średnicy tarczy 18″) i jego Księżyc nie zaświetli, planetę bez kłopotu da się dostrzec gołym okiem. Natomiast już w lornetce da się dostrzec jego najjaśniejszy Księżyc, Tytan, który w niedzielę 11 sierpnia osiągnie swoją maksymalną elongację zachodnią, oddalając się od Saturna na ponad 3′, czyli 10 średnic kątowych swojej planety macierzystej. Planeta Saturn wraz ze świtą swoich księżyców w środku tygodnia przejdzie zaledwie 35′ na południe od gwiazdy o Sgr, najbardziej na południe wysuniętej gwiazdy z łuku gwiazd 3. i 4. wielkości w północno-wschodniej części Strzelca.
Planety Neptun i Uran dobrze są widoczne po północy, gdy wzniosą się nieco wyżej ponad widnokrąg. O godzinach podanych na mapkach animacji Neptun zajmuje pozycję na wysokości ponad 20°, zaś Uran jest 10° niżej i bardziej na wschód. Ale o godzinie 3:45, pod koniec nocy astronomicznej góruje na wysokości ponad 30°, zaś Uran jest już wyżej od Neptuna i jeszcze się wznosi.
Neptun przesuwa się ruchem wstecznym, czyli ze wschodu na zachód i do niedzieli 11 sierpnia zbliży się do gwiazdy 4. wielkości φ Aquarii na niewiele ponad 40′. Przy czym jasność planety wynosi +7,8 magnitudo. W najbliższych dniach bardzo blisko Neptuna przejdzie planetoida (135)Hertha., która niedawno pokonała zakręt na kreślonej przez siebie pętli i również porusza się ruchem wstecznym. Zarówno Neptun, jak i Hertha dążą do swoich opozycji, które oddzielą 4 dni (odpowiednio 10 i 6 września). Planetoida świeci z jasnością mniej więcej +9,6 wielkości gwiazdowej, a pod koniec tygodnia zbliży się do ostatniej planety Układu Słonecznego na jakieś 11′, czyli 1/3 średnicy tarczy Księżyca.
Druga z planet, planeta Uran w najbliższych dniach, podobnie jak Jowisz, pozostanie prawie nieruchoma względem gwiazd tła, ponieważ w poniedziałek 12 sierpnia również zmieni kierunek ruchu, lecz w jej przypadku jest to zmiana z prostego na wsteczny, gdyż planeta zbliża się do opozycji i zaczyna okres swojej najlepszej widoczności w tym sezonie obserwacyjnym. Planeta Uran znajduje się jakieś 10° na południe od Hamala, najjaśniejszej gwiazdy Barana, a jej blask to +5,7 wielkości gwiazdowej.
Wysoko nad Uranem, ponad 40° na północ od niego, na pograniczu gwiazdozbiorów Perseusza i Kasjopei, swój radiant ma coroczny rój meteorów Perseidów. Maksimum ich aktywności przypada zawsze w okolicach 13 sierpnia, a zatem na początku przyszłego tygodnia, ale już teraz powinno być ich całkiem sporo. Niestety 15 sierpnia przypada pełnia Księżyca, stąd tegoroczne Perseidy nie pokażą swojego całego piękna, gdyż ciężko im się będzie przebić przez księżycową łunę. Warto więc wykorzystać ten tydzień, aby obserwować Perseidy w drugiej części nocy, gdy Księżyc schowa się za widnokrąg.
Na koniec został akcent poranny pierwszej połowy sierpnia, czyli planeta Merkury. Pierwsza planeta od Słońca w sobotę 10 sierpnia osiągnie swoją maksymalną elongację zachodnią. Niestety, jak to bywa z korzystnymi dla nas elongacjami, oddali się wtedy od Słońca na niewiele ponad 19°. Ale i tak jest to najlepsza dla dużych północnych szerokości geograficznych elongacja Merkurego o tej porze roku. W tym tygodniu Merkury wędruje przez pogranicze gwiazdozbiorów Bliźniąt i Raka, niecałe 10° pod Polluksem, najjaśniejszej gwiazdy Bliźniąt, co bardzo ułatwi jej odnalezienie. Godzinę przed świtem Merkury wznosi się niecałe 5° ponad wschodni widnokrąg. Każdego kolejnego dnia odnalezienie planety powinno być łatwiejsze, ponieważ jej jasność z dnia na dzień wyraźnie rośnie: od +1 magnitudo w poniedziałek 5 sierpnia do -1 magnitudo w niedzielę 11 sierpnia. W tym czasie średnica tarczy planety spadnie z 9 do 7″, ale zwiększy się faza z 24 do 44%.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2019 roku.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2019 roku2.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2019 roku3.jpg
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w końcu pierwszej dekady sierpnia 2019 roku4.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

PostPaweł Baran | 06 Sie 2019, 10:30

Niebo w sierpniu 2019 (odc. 1) - Droga Mleczna w nowym kształcie
2019-08-05.
Sierpień oznacza początek wieczornych obserwacji Drogi Mlecznej. Jej najjaśniejsza część widziana z Polski ślizga się wieczorami nisko nad południowym horyzontem, więc śpieszmy z obserwacjami. W tym roku zadanie identyfikacji mamy nieco ułatwione przez Jowisza i Saturna, które stoją jakby na "straży" centrum Drogi Mlecznej. Dla odmiany - na peryferiach Galaktyki astronomowie z Uniwersytetu Warszawskiego dokonali niezwykłego odkrycia, o którym mówi cały naukowy świat! Osiągnięcie polskich uczonych nadaje Drodze Mlecznej całkiem nowy kształt. Po szczegóły zapraszamy do naszego filmowego kalendarza astronomicznego.
Droga Mleczna widoczna jest tylko z ciemnego miejsca i na przejrzystym niebie. Choć świeci słabo, zawsze robi wrażenie. Świetlisty pas tnący całe niebo od północnego wschodu po południowy zachód wygląda jak poskręcany warkocz - szczególnie na zdjęciach. Tworzą go setki miliardów gwiazd przetykanych pyłem i obłokami jarzącego się wodoru. Wygląda jak płaski dysk o soczewkowatym zgrubieniu pośrodku. Astronomowie z Uniwersytetu Warszawskiego wykazali właśnie, że ów dysk ma nieco podwinięte krawędzie... Do odkrycia doprowadziły ich cefeidy - gwiazdy zmienne w postaci pulsujących nadolbrzymów. Ich zmienność jest tak bardzo regularna, że można dzięki temu precyzyjnie mierzyć ich odległość, a co za tym idzie - rozmieszczenie w Drodze Mlecznej. Obserwacje 2400 takich cefeid pozwoliły uczonym stworzyć trójwymiarową mapę Galaktyki. Okazało się, że końcówki galaktycznego "naleśnika" (lub - jak kto woli - "pizzy") są ugięte. Dlaczego? Może to być efekt oddziaływania z innymi galaktykami, materią międzygalaktyczną albo ciemną materią.
Z Polski oglądamy jedynie połowę naszej Galaktyki. Jej najjaśniejsza część ślizga się wieczorami nisko nad południowym horyzontem akurat w czasie wakacji. W tym roku zadanie identyfikacji mamy nieco ułatwione przez Jowisza i Saturna, które stoją jakby na "straży" centrum Drogi Mlecznej: Saturn po lewej, Jowisz po prawej. Ten obszar firmamentu jest niezwykle bogaty w gromady gwiazd, mgławice i ciemne obłoki pyłu międzygwiezdnego. Weźmy lornetkę i po zapadnięciu zmroku przeskanujmy pas między Jowiszem a Saturnem. Następnie porównajmy nasz widok z dostępnymi mapami nieba - na pewno uda się nam zidentyfikować wiele ciekawych obiektów.
Wśród nich jest też planeta karłowata - Ceres. Uwięziona w szczypcach Skorpiona, z których stopniowo uwalnia się przez cały sierpień wędrując w kierunku gromady kulistej M80. Oba obiekty są niewidoczne gołym okiem, więc musimy użyć lornetki - w tym przypadku o średnicy obiektywu minimum 50 mm (optymalny będzie sprzęt z obiektywami o średnicy 70-80 mm). Ceres przebywa w pobliżu jasnego Jowisza i czerwonego Antaresa, które mogą pomóc jako punkty odniesienia w jego poszukiwaniach. 08 sierpnia do Ceres dołącza Księżyc po pierwszej kwadrze, by następnego wieczoru znaleźć się blisko Jowisza. Srebrny Glob stopniowo nabiera blasku i wędruje do Saturna, z którym spotyka się 12 sierpnia. Ta data znana jest doskonale miłośnikom astronomii - to przecież maksimum Perseidów! Czy tegoroczne meteory mogą się udać przy pełni Księżyca? O tym w następnym odcinku... Zapraszamy!
Piotr Majewski
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ni ... -ksztalcie
https://www.youtube.com/watch?v=YYby5cY5Nck
Załączniki
Astronomiczny Kalendarzyk Niesystematyczny: Niebo w sierpniu 2019 (odc. 1) - Droga Mleczna w nowym kształcie.jpg
Kiedy obserwujesz nocne niebo pełne gwiazd – Widzisz samego siebie. Astronomia to matka nauk i nie tylko- kamery CCD Tayama, Sony Acuter, Atik. lornetka 15x50 USSR.Refraktor paralaktyczny 60/900.Synta 6''OTA Sky-Watcher SK804A, Obrotowy Globus nieba
Awatar użytkownika
 
Posty: 33366
Rejestracja: 09 Paź 2006, 15:59
Miejscowość: Przysietnica: PTMA Warszawa

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 8 gości

AstroChat

Wejdź na chat