Naukowcy z portalu science.com wybrali istotne, przełomowe zdarzenia naukowe 2021 roku.
Jedno z nich dotyczy misji Insight, w której uczestniczyli też Polacy ("sztuczny kret").
Wnętrze skalistej planety jest swego rodzajem wehikułu czasu:
Jej gęste jądro, lepki płaszcz i stwardniała skorupa mogą ujawnić, w jaki sposób powstała, zmieniała się i czym jest obecnie.
Do tego roku naukowcy mieli dostęp tylko do dwóch takich kapsuł czasowych: Ziemi i, krótko, podczas misji Apollo, do Księżyca.
Teraz, po raz pierwszy, instrumenty znajdujące się na pokładzie lądownika InSight NASA pozwoliły nieźle ocenić wnętrze Marsa .
Kiedy InSight przybył na Czerwoną Planetę w 2018 roku, Mars niechętnie ujawniał swoje sekrety.
Sonda termiczna InSight nie zdołała przebić zaskakująco lepkich/sypkich osadów planety, pomimo wielokrotnych prób.
InSight wykrył kilka umiarkowanych trzęsień, w tym kilka pochodzących z Cerberus Fossae, regionu z pęknięciami, oddalonego o 1600 km.
W połączeniu z szacunkami składu wnętrza, odczyty te pomogły nakreślić strukturę wnętrza planety.
Fale sejsmicznych trzęsień ujawniły, że marsjańska skorupa jest warstwowa i ma mniej niż 40 kilometrów grubości
- jest cieńsza niż kontynentalna skorupa ziemska.
Tak cienka powłoka pozwoliła Marsowi szybko pozbyć się swojego wczesnego, wewnętrznego ciepła.
Odkryto, że marsjańskiemu płaszczowi brakuje izolującej dolnej warstwy typowej dla Ziemi.
Płaszcz był płytki, wciśnięty między skorupę a niezwykle duże, płynne jądro, zajmujące ponad połowę szerokości Marsa.
Biorąc pod uwagę masę planety, naukowcy doszli do wniosku, że gęstość jądra jest niska i że mieszanina lekkich pierwiastków,
takich jak siarka, prawdopodobnie utrzymuje płynność żelaza i niklu, pomimo szybkiej utraty ciepła na planecie
- podobnie jak sól zapobiega oblodzeniu.
Pozostają pytania czy planeta miała kiedyś coś przypominającego tektonikę płyt i kiedy jej płynne jądro przestało się kręcić,
co zlikwidowało pole magnetyczne, które kiedyś wytwarzało.
InSight może dać jeszcze więcej odkryć.
Ponieważ czerwony pył nadal gromadzi się na jego panelach słonecznych, jego perspektywiczny czas działania maleje.
Szacuje się, że do końca 2022 r. wyczerpie się energia. Do tego czasu InSight będzie jednak "słuchać" Marsa.
https://www.science.org/content/article ... rough-2021Siema
_
Wszystkie wszechświaty są wieczne